Grondslagen Vermogensrecht

Inleiding 11

1 Enige grondbeginselen 13
1.1 Rechtsregels 13
1.1.1 Publiekrecht en privaatrecht 14
1.1.2 Dwingend en aanvullend (regelend) recht 15
1.1.3 Materieel en formeel recht 16
1.1.4 Objectief en subjectief recht 16
1.2 Rechtsbronnen 17
1.2.1 Wet 17
1.2.2 Internationale regelingen 19
1.2.3 Jurisprudentie 20
1.2.4 Gewoonterecht 21
1.2.5 Ongeschreven recht 21
1.3 Burgerlijk Wetboek 22
1.3.1 Personen- en familierecht en rechtspersonen (Boek 1 en 2) 23
1.3.2 Vermogensrecht (Boek 3 t/m 8) 23
1.3.3 Internationaal privaatrecht (Boek 10) 24
1.3.4 Opbouw van het BW 25
Kernbegrippenlijst 26
Meerkeuzevragen 28
Oefenvragen 30

2 Vermogensrecht algemeen 33
2.1 Vermogen 33
2.1.1 Zaken 34
2.1.2 Vermogensrechten 36
2.2 Registergoederen en niet-registergoederen 37
2.3 Onderscheid van vermogensrechten 38
2.3.1 Absolute en relatieve rechten 38
2.3.2 Zakelijke en persoonlijke rechten 40
2.3.3 Beperkte rechten 41
2.3.4 Afhankelijke rechten 42
2.4 Conflicterende rechten 43
2.4.1 Botsing van twee beperkte rechten 44
2.4.2 Botsing van twee relatieve of vorderingsrechten 45
Kernbegrippenlijst 49
Meerkeuzevragen 51
Oefenvragen 53

3 Overdracht 55
3.1 Verkrijging onder algemene titel en onder bijzondere titel 55
3.2 Vereisten voor een geldige overdracht 57
3.2.1 Geldige titel 57
3.2.2 Beschikkingsbevoegdheid 60
3.2.3 Levering 61
3.3 Derdenbescherming 72
3.3.1 Derdenbescherming naar soort goed 73
3.3.2 Schijnhandeling of schijnakte 77
3.4 Overzicht van wijzen van levering en derdenbescherming 77
Kernbegrippenlijst 79
Meerkeuzevragen 81
Oefenvragen 83

4 Pand en hypotheek 87
4.1 Pand 87
4.1.1 Vestiging van het pandrecht 88
4.1.2 Rechten van de pandhouder 94
4.1.3 Derdenbescherming 96
4.2 Hypotheek 97
4.2.1 Vestiging van het hypotheekrecht 98
4.2.2 Hypothecaire bedingen 100
4.2.3 Rechten van de hypotheekhouder 101
Kernbegrippenlijst 104
Meerkeuzevragen 107
Oefenvragen 110

5 Rechtshandeling algemeen 113
5.1 Het begrip ‘rechtshandeling’ 113
5.1.1 Eenzijdige rechtshandeling 114
5.1.2 Meerzijdige rechtshandeling 115
5.2 Totstandkoming van een rechtshandeling 117
5.2.1 Vereisten totstandkoming van een rechtshandeling 117
5.2.2 Moment waarop de rechtshandeling tot stand komt 120
5.3 Nietigheid en vernietigbaarheid van een rechtshandeling (nulliteiten) 121
5.3.1 Wanneer is een rechtshandeling nietig of vernietigbaar? 121
5.3.2 Gevolgen van nietigheid en vernietigbaarheid 126
5.3.3 Wie kunnen een beroep doen op de nietigheid en
vernietigbaarheid? 128
Kernbegrippenlijst 130
Meerkeuzevragen 132
Oefenvragen 134

6 Rechtshandeling door vertegenwoordiging 137
6.1 (Eigenlijke) vertegenwoordiging 137
6.1.1 Vertegenwoordiging krachtens volmacht 141
6.1.2 Onbevoegde vertegenwoordiging 142
6.1.3 Handelingsonbekwaamheid en volmacht 147
6.1.4 De gevolgen van de volmacht voor de nakoming van verbintenissen 147
6.1.5 Nader te noemen meester 150
6.1.6 Selbsteintritt 150
6.2 Oneigenlijke vertegenwoordiging 151
6.3 Lastgeving 153
Kernbegrippenlijst 155
Meerkeuzevragen 157
Oefenvragen 160

7 Overeenkomst 163
7.1 Wat is een overeenkomst? 164
7.2 Totstandkoming van een overeenkomst 165
7.2.1 Aanbod 165
7.2.2 Aanvaarding 168
7.2.3 Op welk tijdstip komt de overeenkomst tot stand? 169
7.2.4 Totstandkoming van de elektronische overeenkomst 169
7.3 Inhoud van de overeenkomst 171
7.3.1 Factoren die de inhoud van de overeenkomst bepalen 171
7.3.2 Onvoorziene omstandigheden 175
7.3.3 Precontractuele fase 176
7.3.4 Standaardregelingen 178
7.3.5 Algemene voorwaarden 178
7.4 Overeenkomsten en derden 182
7.5 Vaststellingsovereenkomst 188
Kernbegrippenlijst 190
Meerkeuzevragen 194
Oefenvragen 197

8 Rechtmatige en onrechtmatige daad 201
8.1 Rechtmatige daad 202
8.2 Onrechtmatige daad 204
8.2.1 Daad: doen of nalaten 205
8.2.2 Onrechtmatigheid 205
8.2.3 Toerekenbaarheid van de onrechtmatige daad 209
8.2.4 Schade en causaal verband 220
8.2.5 Relativiteit 223
8.3 Wie zijn aansprakelijk? 224
8.4 Productenaansprakelijkheid 226
8.5 Oneerlijke handelspraktijken 230
8.6 Misleidende reclame 231
8.7 Aansprakelijkheid bij elektronisch rechtsverkeer 232
8.8 Onrechtmatige overheidsdaad 235
Kernbegrippenlijst 237
Meerkeuzevragen 241
Oefenvragen 244

9 Verbintenis 247
9.1 Wat is een verbintenis? 248
9.2 Bronnen van een verbintenis 248
9.3 Inhoud van een verbintenis 251
9.4 Twee partijen: schuldeiser en schuldenaar 252
9.5 Pluraliteit van schuldenaren en hoofdelijke verbondenheid 253
9.6 Eenzijdige en wederkerige verbintenisscheppende overeenkomsten 255
9.7 Voorwaardelijke verbintenissen en verbintenissen onder tijdsbepaling 256
9.7.1 Voorwaarde 257
9.7.2 Tijdsbepaling 258
9.8 Natuurlijke verbintenis 258
9.9 Overgang en tenietgaan van verbintenissen 260
9.9.1 Overgang van vorderingsrechten 260
9.9.2 Overgang van schulden 261
9.9.3 Contractoverneming 262
9.9.4 Tenietgaan van verbintenissen 262
Kernbegrippenlijst 265
Meerkeuzevragen 268
Oefenvragen 270

10 Nakoming en niet-nakoming van verbintenissen 273
10.1 Nakoming 273
10.1.1 Opeisbaarheid van de vordering 274
10.1.2 Wie kan bevrijdend nakomen? 275
10.1.3 Aan wie moet betaald worden? 276
10.1.4 Vereisten voor de nakoming 279
10.2 Verweermiddelen van de schuldenaar 281
10.2.1 Verweermiddelen 281
10.2.2 Opschorting van de nakoming 283
10.3 Niet-nakoming en toerekenbaarheid 288
10.3.1 Factoren die van invloed zijn op de toerekenbaarheid van de
niet-nakoming 289
10.3.2 Manieren van toerekenbaar tekortschieten 294
10.3.3 Moment van toerekening 296
10.4 Gevolgen van het toerekenbaar niet-nakomen 301
10.4.1 Verplichting tot betaling van schadevergoeding 301
10.4.2 Verplichting alsnog na te komen 306
10.4.3 Ontbinding van de overeenkomst 306
10.4.4 Einde van het verzuim van de schuldenaar 310
10.5 Niet-toerekenbaar tekortschieten: overmacht 311
10.6 Schuldeisersverzuim 314
Kernbegrippenlijst 317
Meerkeuzevragen 321
Oefenvragen 326

11 Schadevergoeding 329
11.1 Wat is schade? 330
11.2 Welke schade wordt vergoed? 331
11.2.1 Waarop kan schadevergoeding betrekking hebben? 331
11.2.2 Vorm van de schadevergoeding 333
11.3 Vaststelling van de hoogte van de schadevergoeding 335
11.3.1 Concrete en abstracte schadeberekening 335
11.3.2 Positief en negatief belang 336
11.3.3 Voordeelstoerekening, eigen schuld en medeschuld 337
11.3.4 De rol van de rechter 339
11.4 Schadevergoeding bij letsel en overlijden 341
11.5 Affectieschade 342
Kernbegrippenlijst 346
Meerkeuzevragen 348
Oefenvragen 350

12 Koopovereenkomst 353
12.1 Koop en consumentenkoop 354
12.1.1 Consumentenkoop 356
12.1.2 Koop met eigendomsvoorbehoud 358
12.1.3 Koop op proef 359
12.1.4 Koop op afstand 359
12.1.5 Onderhandse en openbare verkoop 362
12.1.6 Ongevraagde toezending van zaken 363
12.1.7 Koopoptie 364
12.2 Rechten van de koper 364
12.2.1 Wat kan de koper eisen? 364
12.2.2 Overgang van het risico 368
12.2.3 Rechten van de koper bij niet-nakoming door de verkoper 368
12.3 Rechten van de verkoper 373
12.3.1 Wat kan de verkoper eisen? 373
12.3.2 Rechten van de verkoper bij niet-nakoming door de koper 374
12.3.3 Recht van reclame 375
12.4 Koop op afbetaling 376
12.4.1 Huurkoop 377
12.4.2 Leasing 380
Kernbegrippenlijst 383
Meerkeuzevragen 386
Oefenvragen 389

13 Huur en verhuur 391
13.1 Algemene bepalingen huur en verhuur 391
13.1.1 Totstandkoming van de huurovereenkomst 393
13.1.2 Verplichtingen van de verhuurder 393
13.1.3 Verplichtingen van de huurder 396
13.1.4 Einde van de huurovereenkomst 401
13.1.5 ‘Koop breekt geen huur’ 402
13.2 Woonruimte 403
13.2.1 Huurprijs 404
13.2.2 Opzegging door de huurder 407
13.2.3 Opzegging door de verhuurder 408
13.2.4 Huurbescherming bij opzegging door de verhuurder 412
13.2.5 Huisvestingsvergunning 412
13.2.6 Medehuurderschap 413
13.2.7 Wederverhuur en onderhuur 415
13.3 Bedrijfsruimte 416
13.3.1 Opzegging na vijf jaar 417
13.3.2 Opzegging na tien jaar 419
13.3.3 Huurprijs 420
Kernbegrippenlijst 421
Meerkeuzevragen 423
Oefenvragen 426

14 Arbeidsovereenkomst 429
14.1 Wat is een arbeidsovereenkomst? 430
14.2 Flexibele arbeidscontracten 434
14.3 Totstandkoming van de arbeidsovereenkomst 438
14.3.1 Sollicitatiefase 439
14.3.2 Minderjarige werknemer 441
14.3.3 Bedingen in arbeidsovereenkomsten 441
14.4 Verplichtingen van de werkgever 446
14.4.1 Loon 446
14.4.2 Vakantie en vakantietoeslag 452
14.4.3 Andere vormen van betaald en onbetaald verlof 453
14.4.4 Informatie 455
14.4.5 Getuigschrift 455
14.4.6 Veiligheid 455
14.4.7 Re-integratie van zieke werknemers 456
14.4.8 Gelijke behandeling 457
14.4.9 Goed werkgeverschap 457
14.5 Verplichtingen van de werknemer 459
14.6 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst 459
14.6.1 Beëindiging van rechtswege 460
14.6.2 Wederzijds goedvinden 463
14.6.3 Opzegging met en zonder schriftelijke instemming 465
14.6.4 Transitievergoeding 474
14.6.5 Ontslag op staande voet 476
14.6.6 Ontslagverboden 478
14.6.7 Ontslag en faillissement 480
14.6.8 Collectief ontslag 480
14.6.9 Overgang van ondernemingen 482
14.7 Collectieve arbeidsovereenkomst 483
14.7.1 Totstandkoming van een cao 486
14.7.2 Handhaving van de cao-bepalingen 486
14.7.3 Algemeen verbindend en onverbindend verklaren 486

Kernbegrippenlijst 488
Meerkeuzevragen 491
Oefenvragen 495
Antwoorden op de meerkeuzevragen 497
Afkortingenlijst 499
Register 501