Psychologie en Sociologie

DEEL 1 PSYCHOLOGIE 11
1 Gedrag en invloeden op gedrag 13
1.1 Psychologisch perspectief 14
1.2 Gedrag 15
1.3 Factoren die gedrag beïnvloeden 15
1.4 Psychologische visies 21
Samenvatting 27
Eindvragen 28

2 Persoonlijkheid 31
2.1 Persoonlijkheid en persoonlijkheidstheorieën 32
2.2 Psychoanalyse 33
2.3 Neofreudianen en andere psycho analytische visies 37
2.4 Het beschrijven van de persoonlijkheid 42
2.5 Humanistische psychologie 44
2.6 Behaviorisme en andere visies 46
2.7 Socialisatie en persoonlijkheidsontwikkeling 47
2.8 Mentale stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen 50
Samenvatting 53
Eindvragen 54

3 Leerprocessen 57
3.1 Leren en de verschillende vormen van leren 58
3.2 Intelligentie 59
3.3 Emotionele intelligentie 62
3.4 Leren door conditioneren 63
3.5 Sociaal leren 70
3.6 Cognitieve theorieën over leren 70
3.7 Leren en het geheugen 74
3.8 Leerstijlen 78
Samenvatting 85
Eindvragen 86

4 Motivatie 89
4.1 Motivatie stuurt het gedrag 90
4.2 Emoties 92
4.3 Motivatietheorie van Maslow 96
4.4 Andere motivatietheorieën 97
4.5 Angsten die de motivatie tegenwerken 103
Samenvatting 106
Eindvragen 107

5 Attitude 109
5.1 Attitude 110
5.2 Cognitieve dissonantie 114
5.3 De relatie tussen attitude en gedrag 118
5.4 Attitudeverandering 121
Samenvatting 126
Eindvragen 127

6 Perceptie 129
6.1 Het begrip perceptie 130
6.2 Het selecteren van prikkels 132
6.3 Het ordenen van prikkels 136
6.4 Het interpreteren van prikkels 143
6.5 De perceptie van het gedrag van mensen 143
6.6 Attributie 147
6.7 Stereotypering 150
6.8 Perceptie: afsluiting 153
Samenvatting 154
Eindvragen 155

Communicatie 157
7.1 Communicatie en vormen van communicatie 158
7.2 Het communicatieproces 164
7.3 Feedback 168
7.4 Inhoud, betrekking en de vier aspecten van de boodschap 169
7.5 Circulariteit en interactiepatroon 171
7.6 Metacommunicatie 173
7.7 Selectieve perceptie, diskwalificaties en andere storingen 174
7.8 Effectieve communicatie 176
7.9 Cultuurverschillen en communicatie 177
Samenvatting 179
Eindvragen 180

8 Interpersoonlijke attractie 183
8.1 Attractie, vriendschap en liefde 184
8.2 Interpersoonlijke attractie 186
8.3 (Huwelijks)partnerkeuze 190
8.4 Gehechtheid, hechting 193
8.5 De problematische (?) liefde 196
Samenvatting 203
Eindvragen 204

9 Groepsprocessen 207
9.1 Groep, groepering en togetherness situation 208
9.2 De functies van groepen 211
9.3 De stadia van ontwikkeling van een groep 213
9.4 Communicatie binnen de groep 216
9.5 Rollen en rolconflicten 218
9.6 Groepsnormen 221
9.7 Cohesie binnen een groep 223
9.8 Communicatie tussen groepen 225
Samenvatting 229
Eindvragen 230

10 Leiderschap en leidinggeven 233
10.1 Het ontstaan van leiderschap 234
10.2 Leiderschap in organisaties 236
10.3 Leiderschap en situatie: de theorie van Hersey en Blanchard 240
10.4 Nieuwe vormen van leiderschap 242
Samenvatting 246
Eindvragen 247

11 Sociale beïnvloeding 251
11.1 Beïnvloeding in het dagelijks leven 252
11.2 Conformeren 252
11.3 Sociale afhankelijkheid 257
11.4 Macht 260
11.5 Het gebruiken van macht 261
11.6 Middelen om macht uit te oefenen 262
11.7 Gehoorzaamheid 263
11.8 Macht in de samenleving 266
Samenvatting 268
Eindvragen 269
Integratievragen deel 1 270

DEEL 2 SOCIOLOGIE 273
12 Sociologische visies op de maatschappij 275
12.1 Sociologisch perspectief 276
12.2 Drie grondleggers van de sociologie 276
12.3 Sociale relatie 278
12.4 Sociale structuur 279
12.5 Sociologische stromingen 281
Samenvatting 289
Eindvragen 290

13 Cultuur 293
13.1 Cultuur 294
13.2 Cultuurelementen 295
13.3 Ontstaan en overdracht van cultuur 297
13.4 Enkele verschillen tussen de Nederlandse cultuur en andere culturen 298
13.5 De vijf cultuur dimensies van Hofstede 299
13.6 Subculturen 303
13.7 Afwijkend gedrag 303
13.8 Theoretische visies op afwijkend gedrag 308
13.9 Organisatiecultuur 310
Samenvatting 312
Eindvragen 313

14 Sociale ongelijkheid 315
14.1 Sociale ongelijkheid 316
14.2 Verschillende visies op sociale ongelijkheid 317
14.3 Sociale mobiliteit 318
14.4 Sociale stratificatie 319
14.5 Stratificatie op grond van beroepsprestige 324
14.6 Ongelijkheid tussen generaties 325
14.7 Ongelijkheid tussen de seksen 329
14.8 Ongelijkheid tussen allochtonen en autochtonen 334
14.9 Verschillen in seksuele geaardheid (homoseksualiteit) 337
Samenvatting 339
Eindvragen 340

15 Sociale verandering 343
15.1 Sociale verandering, introductie 344
15.2 Veranderingen in de sociale structuur 348
15.3 Veranderingen in de cultuur 352
15.4 Ontwikkelingen in de huidige samenleving 358
15.5 Sociale bewegingen 365
Samenvatting 371
Eindvragen 372

Integratievragen deel 2 374
Antwoorden tussenvragen 377
Literatuur 394
Illustratieverantwoording 406
Register 407
Over de auteurs 414