Verrekenprijzen; de verdeling van de winst van een multinational

Lijst van gebruikte afkortingen / XI

HOOFDSTUK 1 Inleiding en verantwoording / 1

HOOFDSTUK 2 Het arm’s-lengthbeginsel / 5
2.1 Inleiding / 5
2.2 Het arm’s-lengthbeginsel en de OESO-richtlijnen / 5
2.2.1 Algemeen / 5
2.2.2 De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) / 7
2.2.3 De toepassing van de OESO-richtlijnen / 7
2.2.4 Het belang van de richtlijnen / 9
2.3 Het arm’s-lengthbeginsel in de Nederlandse context / 10
2.3.1 Redenen voor invoering van artikel 8b Wet VPB 1969 / 10
2.3.2 Artikel 8b Wet VPB 1969 versus de bepaling in het OESO-modelverdrag / 12
2.3.3 Het arm’s-lengthbeginsel en de dubbele bewustheid / 13
2.3.4 Het arm’s-lengthbeginsel en het leerstuk van informeel kapitaal / 14
2.3.5 De wijze waarop de correctie vorm krijgt / 16
2.3.6 De verhouding tussen het nationale recht en de OESO-richtlijnen / 17
2.4 Het arm’s-lengthbeginsel onder druk / 19
2.4.1 Inleiding / 19
2.4.2 Kritiek op het arm’s-lengthbeginsel neemt toe / 20
2.4.3 De ‘UN Manual’ / 23
2.4.4 Formulary apportionment / 25
2.4.5 Een Europees alternatief voor het arm’s-lengthbeginsel / 27
2.4.6 De ontwikkelingen als gevolg van de digitale economie / 29

HOOFDSTUK 3 De materiële uitwerking van het arm’s-lengthbeginsel / 33
3.1 Inleiding / 33
3.2 De ‘separate entity approach’ en de problematiek van de synergievoordelen / 33
3.3 Transacties die tussen derden niet voorkomen / 36
3.4 Vergelijkbaarheid en vergelijkbaarheidsanalyse / 37
3.5 Analyse van de transacties / 39
3.5.1 De contractuele voorwaarden / 40
3.5.2 De functionele analyse / 41
3.5.3 Kenmerken van goederen en diensten / 55
3.5.4 Economische omstandigheden / 56
3.5.5 Ondernemingsstrategieën / 57
3.6 Vergelijkbaarheidsanalyse / 58
3.7 Erkenning van de uitgevoerde transacties / 66
3.8 Gecombineerde en geaggregeerde transacties / 68
3.9 Verliezen / 70
3.10 Effect van overheidsbeleid / 71
3.11 Bewuste compensatie / 72
3.12 Het gebruik van douanewaarden / 74
3.13 Transfer pricing gaat uit van bedrijfseconomische gegevens / 75

HOOFDSTUK 4 Verrekenprijsmethoden / 77
4.1 Inleiding / 77
4.2 De comparable-uncontrolled-pricemethode (CUP) / 79
4.3 De resale-pricemethode / 81
4.4 De cost-plusmethode / 85
4.5 De transactionele winstmethoden / 89
4.6 De transactionele nettomargemethode (TNMM) / 90
4.7 De profit-splitmethode / 94

HOOFDSTUK 5 Dienstverlening en aandeelhoudersactiviteiten / 99
5.1 Inleiding / 99
5.2 Aandeelhoudersactiviteiten / 100
5.2.1 Het perspectief vanuit de OESO-richtlijnen / 100
5.2.2 Het Nederlandse beleid met betrekking tot aandeelhoudersactiviteiten / 103
5.3 Concerndienst / 105
5.3.1 Is een concerndienst verleend? / 105
5.3.2 Duplicatie / 106
5.3.3 Bijkomstige voordelen / 106
5.3.4 Garantstellingen / 108
5.3.5 Dienstverlening op afroep / 108
5.4 Hoe worden concerndiensten in rekening gebracht? / 109
5.4.1 Directe methode / 109
5.4.2 Indirecte methode / 110
5.5 Bepaling van de arm’s-lengthvergoeding / 112
5.5.1 Tweezijdige analyse / 112
5.5.2 Verrekenprijsmethoden / 113
5.5.3 Integrale kosten als arm’s-lengthvergoeding / 113
5.6 Low value adding intra-group services / 115
5.7 Gemengde contracten / 117
5.8 Contractresearch / 117

HOOFDSTUK 6 Intangibles / 119
6.1 Inleiding / 119
6.2 Beschrijving diverse intangibles / 120
6.2.1 Trade intangibles / 121
6.2.2 Marketing intangibles / 123
6.2.3 Goodwill en ‘ongoing concern value’ / 124
6.2.4 Overige intangibles / 124
6.2.5 Raakvlakken met andere vakgebieden / 126
6.3 Eigendom van intangibles / 127
6.3.1 Inleiding / 127
6.3.2 De verdeling van de ‘returns attributable to the intangible’ / 128
6.3.3 De lokale marketing intangible / 130
6.4 Voorbeelden van transacties met intangibles / 133
6.4.1 De transacties / 134
6.4.2 De economische rationaliteit van transacties / 135
6.5 De vergelijkbaarheidsanalyse en intangibles / 138
6.5.1 Inleiding / 138
6.5.2 Tweezijdige analyse / 138
6.5.3 Aandachtspunten bij de vergelijkbaarheidsanalyse / 140
6.6 Toepasbare verrekenprijsmethoden / 141
6.6.1 Comparable-uncontrolled-pricemethode (CUP) / 142
6.6.2 Profit-splitmethode / 143
6.6.3 Transactional-net-marginmethode (TNMM) / 144
6.6.4 Het gebruik van waarderingstechnieken / 145
6.7 Onzekerheden in de waardering ten tijde van de transactie / 147
6.7.1 Inleiding / 147
6.7.2 Het gebruik van ‘hindsight’ / 148
6.7.3 Waardering op basis van prognoses / 149
6.7.4 Prijsaanpassingsclausules / 149
6.7.5 Heronderhandelingsclausules / 150
6.7.6 Hard-to-value-intangibles (HTVI) / 151
6.8 Aankoop van aandelen gevolgd door een business restructuring / 153
6.9 De innovatiebox / 154

HOOFDSTUK 7 Cost contribution arrangements (CCA’s) / 159
7.1 Inleiding / 159
7.2 Waarom een apart hoofdstuk voor CCA’s? / 160
7.3 Afbakening van de CCA / 161
7.4 Toepassing van het arm’s-lengthbeginsel / 163
7.4.1 Inleiding / 163
7.4.2 Het arm’s-lengthbeginsel toegepast / 164
7.4.3 Vereffeningsbetalingen / 168
7.4.4 Prognose van de te verwachten voordelen / 168
7.5 Toetreding tot, terugtreding uit of beëindiging van een CCA / 169
7.6 Vormgeven en documenteren van CCA’s / 171
7.7 Het EU Joint Transfer Pricing Forum en CCA’s / 171

HOOFDSTUK 8 Business restructurings / 175
8.1 Inleiding / 175
8.2 De arm’s-lengthcompensatie voor de herstructurering / 176
8.2.1 Immateriële vaste activa / 179
8.2.2 Schadevergoeding / 180
8.2.3 Een casus / 182
8.3 De beloning van transacties na de herstructurering / 184
8.4 Location savings / 184
8.5 De implementatie van een centrale inkoopfunctie / 185
8.6 Erkenning van de transacties / 187
8.7 Business restructurings en vaste inrichtingen / 189

HOOFDSTUK 9 Toerekening van winst aan een vaste inrichting / 193
9.1 Inleiding / 193
9.2 De ‘Authorised OECD Approach’ / 194
9.3 Twee stappen / 195
9.3.1 Stap 1 / 195
9.3.2 Stap 2 / 197
9.4 Dependent agent PE / 201

HOOFDSTUK 10 Financiering / 205
10.1 Inleiding / 205
10.2 Lening of kapitaal / 207
10.3 De omvang van de rente / 213
10.4 Garantstellingen / 217
10.5 Captives / 221
10.6 Cashpooling / 226

HOOFDSTUK 11 Formele aspecten / 231
11.1 Gelieerdheid / 231
11.1.1 Inleiding / 231
11.1.2 Gelieerdheid volgens artikel 9 OESO-modelverdrag / 231
11.1.3 Gelieerdheid volgens artikel 8b Wet VPB 1969 / 232
11.2 De documentatieverplichting / 236
11.2.1 Hoofdlijnen Nederlandse documentatieverplichting / 236
11.2.2 Tijdstip waarop aan de documentatieverplichting dient te zijn voldaan / 238
11.2.3 Zekerheid vooraf over de omvang van de documentatieverplichting / 240
11.2.4 Ontwikkelingen op het gebied van de documentatieverplichtingen in de EU / 240
11.2.5 Ontwikkelingen in de OESO / 242
11.3 De bewijslast, sancties en ‘secondary adjustments’ / 245
11.3.1 De verdeling van de bewijslast / 245
11.3.2 Jurisprudentie inzake bewijslastverdeling en verrekenprijzen / 247
11.3.3 Secret comparables / 249
11.3.4 Sancties bij correcties van verrekenprijzen / 251
11.3.5 ‘Secondary adjustments’ / 252
11.4 Zekerheid vooraf / 253
11.4.1 Inleiding / 253
11.4.2 Het Nederlandse beleid / 253
11.4.3 De organisatie van de APA-praktijk / 255
11.4.4 Kritiek op de APA-praktijk / 256
11.4.5 De vernieuwing van het beleid in 2019 / 257
11.4.6 Case Studies / 258
11.5 Overlegprocedures / 265
11.5.1 Inleiding / 265
11.5.2 Het OESO-modelverdrag en het Arbitrageverdrag / 266
11.5.3 De inzet van de Nederlandse overheid / 267
11.5.4 Start van een overlegprocedure / 267
11.5.5 Arbitrage / 268
11.5.6 Indiening van het verzoek / 269
11.5.7 Gang van zaken / 270
11.5.8 Triangular cases / 271
11.5.9 De uitkomst van de procedure / 272
11.6 Safe harbours / 272
11.7 Relatie verrekenprijzen en omzetbelasting / 274

HOOFDSTUK 12 Management-controlaspecten van transfer pricing / 277
12.1 Inleiding / 277
12.2 Verrekenprijzen en management control / 278
12.3 Strategieën / 280
12.4 Organisatie- en verantwoordelijkheidsstructuren en transfer pricing / 283
12.5 Verantwoordelijkheidscentra / 284
12.5.1 Algemeen / 284
12.5.2 Cost centers / 285
12.5.3 Expense centers / 286
12.5.4 Revenue centers / 286
12.5.5 Profit centers / 287
12.5.6 Investment centers / 288
12.6 Twee verrekenprijssystemen wijzen dezelfde richting op / 289
12.7 Transfer pricing en het Business Control Framework / 291
12.8 Een systeem voor verschillende doelen / 293

BIJLAGE 1: DIVERSE ARTIKELEN / 297

Literatuurregister / 299
Trefwoordenregister / 305