Tien miljard monden

Woord vooraf – Louise O. Fresco 9
Inleiding – Ingrid de Zwarte & Jeroen Candel 17

Deel 1. Beter boeren
1 Een circulair voedselsysteem: nut en noodzaak – Imke de Boer & Evelien de Olde 29
2 Het dier in de kringlooplandbouw: van voederefficiëntie naar systeemefficiëntie – Hannah van Zanten, Yvonne Wientjes & Sonja de Vries 37
3 Nieuw klimaat, nieuwe gewassen? – Henk Hilhorst 45
4 Hoe blijven we onkruid de baas? – Lammert Bastiaans 52
5 Biologische oorlogsvoering: roofinsecten voor voldoende voedsel en grotere biodiversiteit – Joop van Lenteren, Gerben Messelink & Erik Poelman 60
6 Lighthouse farms als wereldklaslokaal voor duurzame voedselproductie – Annemiek Pas Schrijver & Rogier Schulte 68
7 Melk de witte motor? De veranderende rol van zuivel in een duurzaam voedselsysteem – Jan van der Lee & Karin Andeweg 76
8 Stikstoffixatie aan het werk zetten voor kleine boeren in Afrika – Ken Giller 84
9 Boerenpower: naar een veerkrachtige agrarische sector – Miranda Meuwissen & Pytrik Reidsma 92

Deel 2. De Blauwe Revolutie
10 De Blauwe Revolutie: verleden, heden en toekomst – Geert Wiegertjes 103
11 Voedsel uit de veranderende Noordzee – Tinka Murk 110
12 Vissen anders voeden: nieuwe bronnen voor duurzaam visvoer – Sylvia Brugman, Ingrid van der Meer & Johan Schrama 118
13 Aan het roer: vissers en viskwekers sturen aan op duurzaamheid – Simon Bush & Hilde Toonen 125
14 Zeewier: de groene motor? – Reinier Nauta, Sander van den Burg & Adrie van der Werf 133

Deel 3. Natuurlijke hulpbronnen
15 Huidverzorging voor Moeder Aarde – Martine van der Ploeg 143
16 Eindige fosforbronnen en de groeiende vraag naar meststoffen – Hans-Peter Weikard 150
17 Minder chemisch: zwavel recyclen uit biogas – Annemerel Mol 157
18 Tegenspel en samenspel tussen voedsel, water en energie – Joreen Merks 164
19 Creatief met water – Wouter Wolters & Gert-Jan Wilbers 172
20 De zoektocht naar zoetwater – Petra Hellegers 179

Deel 4. Daadkrachtig bestuur
21 Nieuwe wetgeving voor een hongerige planeet – Josephine van Zeben & Kai Purnhagen 187
22 Small wins als basis voor wijzer voedselbeleid – Katrien Termeer & Jeroen Candel 195
23 Voedselimport in Sub-Sahara Afrika: probleem of oplossing? – Tanik Joshipura, Michiel de Haas & Ewout Frankema 203
24 Welke rol heeft de kleine Afrikaanse boer in de toekomst? – Erwin Bulte & Maarten Voors 212
25 De bijdrage van ondernemerschap van vrouwen en jongeren aan voedselzekerheid: een verhaal van empowerment en emancipatie – Valentina Materia & Domenico Dentoni 219
26 Nederlands voedselbeleid in mondiaal perspectief – Peter Oosterveer & Sigrid Wertheim-Heck 226
27 Terugdringen van de wereldwijde voedselverspilling – Toine Timmermans 234

Deel 5. Gezonde en duurzame diëten
28 Willekeurig consumentengedrag: eigenlijk best logisch – Arnout Fischer 245
29 Gezonder en duurzamer kiezen in een andere voedselomgeving – Maartje Poelman & Emely de Vet 252
30 Gezond eten in moeilijke omstandigheden – Elise Talsma & Inge Brouwer 260
31 Van kiloknallers naar eerlijke prijzen voor duurzame producten – Willy Baltussen, Geert Woltjer & Katja Logatcheva 267

Deel 6. Hightech
32 Hightech voedsel: zegen of vloek? – Tiny van Boekel 277
33 Sleutelen aan fotosynthese – Mark Aarts, Herbert van Amerongen & Jeremy Harbinson 285
34 Pathogenen: de speurtocht naar virulent dna – Mark Sterken & Johannes Helder 292
35 Organoïden: miniorgaantjes voor onderzoek naar gezonde landbouwhuisdieren – Esther Ellen & Henri Woelders 300
36 Boeren met data: digitalisering en blockchain in onze voedselvoorziening – Lan van Wassenaer 307

Deel 7. Voedsel van de toekomst
37 Insecten: voedzaam en duurzaam – Marcel Dicke, Arnold van Huis & Joop van Loon 317
38 Duurzame insectenkweken die tegen een stootje kunnen – Vera Ros & Monique van Oers 324
39 Een nieuw podium voor traditionele gefermenteerde voedingsmiddelen – Sijmen Schoustra & Anita Linnemann 332
40 Algen tegen allergie – Tamara Hoppenbrouwers & Harry Wichers 339
41 Veganisme of menselijk diervoer? Een niet-antropocentrische benadering van het wereldvoedselprobleem – Bernice Bovenkerk, Eva Meijer & Hanneke Nijland 346
Epiloog – Ingrid de Zwarte & Jeroen Candel 353

Woord van dank 358
Over de auteurs 359
Verder lezen 366
Register 381