Managementvaardigheden voor projectleiders

Voorwoord bij de zesde, herziene druk 5

1 Inleiding 11
1.1 Wat is projectmanagement? 12
1.2 Indeling van dit boek 16
1.3 Voor wie is dit boek bestemd? 17
1.4 Hoe kun je dit boek gebruiken? 17
1.5 Website als praktisch hulpmiddel 18

Deel I Een theoretische benadering van leiderschap en leidinggeven 19
2 Projectleiderschap 21
2.1 De functie-inhoud van de projectleider 21
2.2 Leidinggeven 29
2.3 Flow 46
2.4 Motiveren van medewerkers 49

Deel II De projectleider in zijn dagelijkse praktijk 53
3 Teamfunctioneren 55
3.1 Het samenstellen van een team 56
3.2 Samenwerkingsafspraken en commitment 63
3.3 Teamcommunicatie 65
3.4 Teamcoaching 71
3.5 Teamontwikkeling 75
3.6 Teamproductiviteit 82

4 Probleemhantering, een eerste verkenning 97
4.1 Omgaan met een impasse in het team 98
4.2 Wat is een conflict? 98
4.3 Soorten conflicten 100
4.4 Het escalatieverloop van conflicten 103
4.5 Mogelijke rollen van een buitenstaander 107
4.6 De procesaanpak van de mediator 108
4.7 De aanpak van de interveniërende bemiddelaar 109
4.8 Effectief onderhandelen 113

5 Problemen oplossen 123
5.1 Vijf probleemsoorten en twee benaderingen 123
5.2 De rationele benadering 127
5.3 De intuïtieve benadering 128
5.4 Verschillende stijlen van probleembenadering 129
5.5 Oordeelsvorming 131
5.6 Creatieve technieken 133
5.7 Interventies plegen 135
5.8 Design thinking 138

6 Projectvergaderingen en projectpresentaties 143
6.1 Algemene aspecten van overleg bij projecten 144
6.2 Argumenteren 148
6.3 Beïnvloedingsstijlen 153
6.4 Besluitvorming 156
6.5 Voorbereiden van vergaderingen 159
6.6 Uitvoeren van de vergadering 165
6.7 De schriftelijke verslaglegging 169
6.8 De projectpresentatie 173
6.9 Online vergaderen 189

7 Persoonlijk leiderschap: leidinggeven aan jezelf 195
7.1 Inleiding 196
7.2 De zeven eigenschappen van effectief leiderschap 200
7.3 De achtste eigenschap 211
7.4 Kernkwaliteiten en persoonlijkheidsprofielen 216
7.5 Persoonlijkheid en persoonlijk gedrag 220
7.6 Het leerproces 232
7.7 Vergeet jezelf niet: de zevende eigenschap in praktijk brengen 242
7.8 Wat kun je zelf doen? 247
7.9 Een doelgerichte aanpak 248
7.10 Stresspreventie 250

Deel III Testen, oefeningen en aanwijzingen voor de projectleider 257
1. Test je leiderschapsstijl 259
2. Test je emotionele intelligentie (EQ) 262
3. Teamroltest (Belbin) 265
4. Test je communicatieprofiel 269
5. Feedbackoefeningen 277
6. Op welke manier pak jij vraagstukken aan? 279
7. Tips voor het uitpraten van een conflict 282
8. Team-zelfevaluatie 284
9. Bepaal jouw conflictstrategie 286
10. Test je stressniveau 295
11. Test het teamfunctioneren 301
12. Test de organisatiecultuur 303
13. MBTI-leiderschaps-/persoonlijkheidstest 306
14. De Big Five-persoonlijkheidstest 310
15. Test je gedrag (de Roos van Leary) 312

Bijlagen 313
Bijlage 1: Teamrollen van Belbin 315
Bijlage 2: Omgaan met een impasse in het team 329
Bijlage 3: Kernkwaliteitenoverzicht 333
Bijlage 4: Projectrapportages 335

Literatuur 343
Register 347
Over de auteurs 353