Arbo Pocket Wet- en regelgeving 2022

I Wat houdt de wetgeving in? 9

1 Inleiding 11

2 De Arbeidsomstandighedenwet 13
2.1 Algemeen 13
2.1.1 Definities 13
2.1.2 Toepassingsgebied 13
2.1.3 Uitbreidingen van en uitzonderingen op het toepassingsgebied 15
2.2 Arbeidsomstandighedenbeleid 16
2.2.1 Algemene zorgverplichtingen van de werkgever 16
2.2.2 Inventarisatie en evaluatie van risico’s 18
2.2.3 Voorkoming en beperking van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken 20
2.2.4 Voorlichting en onderricht 21
2.2.5 Melding van arbeidsongevallen en beroepsziekten 22
2.2.6 Voorkomen van gevaar voor derden 24
2.3 Algemene verplichtingen van werknemers 24
2.4 Samenwerking en overleg 25
2.5 Deskundige bijstand 26
2.5.1 Preventie en bescherming 26
2.5.2 Bedrijfshulpverlening 28
2.5.3 Informatierechten deskundige werknemers en personen, bedrijfshulpverleners en arbodiensten 29
2.6 Nadere voorschriften met betrekking tot arbeidsomstandigheden 30
2.7 Maatwerk door werkgevers en werknemers 31
2.8 Verschillende werkgevers 32
2.9 Certificatie 32
2.10 Overheidstoezicht 33
2.10.1 De Nederlandse Arbeidsinspectie 33
2.10.2 Eis tot naleving 34
2.10.3 Stillegging van werk 36
2.10.4 Werkonderbreking 37
2.10.5 Bestuursdwang 37
2.11 Vrijstellingen en ontheffingen 38
2.12 Sancties 38
2.12.1 Strafsancties 38
2.12.2 Bestuurlijke boete 39
2.12.3 ‘Naming and shaming’ 41
2.13 Kosten 41
2.14 Bezwaar en beroep 41

3 Arbeidsomstandighedenbesluit, Arbeidsomstandighedenregeling en beleidsregels 43
3.1 Algemeen 43
3.2 Arbeidsomstandighedenbesluit 44
3.2.1 Algemeen 44
3.2.2 Structuur en hoofdstukindeling 44
3.2.3 Korte aanduiding inhoud hoofdstukken 45
3.2.4 Nadere opmerkingen over opzet en inhoud 48
3.2.5 Bijzondere sectoren en bijzondere categorieën werknemers 49
3.3 Arbeidsomstandighedenregeling 50
3.4 Beleidsregels 51
3.5 Arbocatalogi 51

4 Overige wetgeving 53
4.1 Algemeen 53
4.2 Wetten betreffende de veiligheid en gezondheid bij het werk 53
4.2.1 Arbeidstijdenwet 53
4.2.2 Warenwet 57
4.2.3 Bouwbesluit 58
4.2.4 Stoffenwetgeving 58
4.3 Wet op de ondernemingsraden 59

5 Recente en toekomstige ontwikkelingen 63
5.1 Naamswijziging: Nederlandse Arbeidsinspectie 63
5.2 Maatregelen corona 63
5.3 Financiële compensatie beroepsziekten door gevaarlijke stoffen 64
5.4 Recht op onbereikbaarheid? 65
5.5 Arbovisie 2040 66
5.6 ARIE-regeling 67

II Toepassing Arbowet 69

6 Inleiding 71

7 Rechten en bevoegdheden 73
7.1 Rechten en bevoegdheden van de werkgever 73
7.2 Rechten en bevoegdheden van de or/personeelsvertegenwoordiging (pvt) 74
7.2.1 Inleiding 74
7.2.2 Bevoegdheden en rechten die de or (pvt) heeft op grond van de WOR 74
7.2.2.1 Overlegrecht 74
7.2.2.2 Informatierecht 75
7.2.2.3 Bijzondere bevoegdheden 75
7.2.2.4 Faciliteiten 77
7.2.3 Bevoegdheden die de or (pvt) heeft op grond van de Arbowet 78
7.2.3.1 Het overlegrecht 78
7.2.3.2 Het instemmings- en overeenstemmingsrecht 79
7.2.3.3 Recht op informatie, advies en bijstand 79
7.2.3.4 Rechten ten opzichte van de Nederlandse Arbeidsinspectie 80
7.3 Rechten en bevoegdheden van belanghebbende werknemers 81
7.4 Rechten van de vakbond 81
7.5 Rechten van individuele werknemers 81
7.5.1 Recht op informatie 82
7.5.2 Aanpassing arbeidsplaats werknemer met structurele functionele beperking 82
7.5.3 De bevoegdheid voor elke werknemer om het werk te onderbreken 82
7.6 Het klachtrecht 83

8 Verplichtingen 85
8.1 Inleiding 85
8.2 Verplichtingen van de werkgever 85
8.3 Verplichtingen van de werknemer 87
8.4 Verplichtingen van zelfstandig werkenden 87
8.5 Verplichtingen van derden 88

9 Handhaving van de wet en aansprakelijkheid 89
9.1 Inleiding 89
9.2 Relatie met arbocatalogi 92
9.3 De bestuurlijke boete 92
9.4 Bezwaar en beroep 95
9.5 Strafrechtelijke sanctie 98
9.6 Civielrechtelijke aansprakelijkheid 102

III Praktische Informatie 109

10 Overzicht arbocatalogi, lijsten ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en informatie over gevaarlijke stoffen 111
10.1 Overzicht arbocatalogi (stand 1 januari 2022)
10.2 Lijsten ter toelichting op het Arbeidsomstandighedenbesluit 111
10.3 Europese lijsten met gevaarlijke stoffen 111

11 Model instellingsbesluit commissie VGW 119
11.1 Model instellingsbesluit vaste commissie met toelichting 119

12 Arbeidsomstandighedenwet 123
Hoofdstuk 1. Definities en toepassingsgebied 123
Hoofdstuk 2. Arbeidsomstandighedenbeleid 125
Hoofdstuk 3. Samenwerking, overleg, bijzondere rechten van de ondernemingsraad, de personeelsvertegenwoordiging en de belanghebbende werknemers en de regeling van de deskundige bijstand 131
Hoofdstuk 4. Bijzondere verplichtingen 137
Hoofdstuk 5. Toezicht en ambtelijke bevelen 142
Hoofdstuk 6. Vrijstellingen, ontheffingen en beroep 147
Hoofdstuk 7. Sancties 148
Hoofdstuk 8. Overgangs- en slotbepalingen 151

13 Beleidsregel Boeteoplegging arbeidsomstandighedenwetgeving (+ een selectie van boetecategorieën) 153

14 Relevante bepalingen uit de Wet op de economische delicten en het Wetboek van Strafrecht 161

15 Literatuur 167

16 Relevante sites 169

Register 173