Een diepgaand inzicht in de menselijke natuur draagt bij aan effectief contact en conflicthantering. Wendy van Mieghem pelt in haar boek De wijsheid achter emotie en gevoel de psyche van de mens op verrassend toegankelijke wijze tot de kern af. In deze preview zet ze de verschillende lagen in menselijkheid alvast bondig uiteen.
Instincten zijn complexe, aangeboren driften die je in staat stellen om onbewust doeltreffend te handelen. Instincten hebben een grote invloed op je dagelijks leven. Ze helpen je om je belangen te beschermen en je veilig te voelen, bijvoorbeeld door je hand terug te trekken wanneer je je brandt aan een hete pan. Je instincten worden geactiveerd door lichamelijke en emotionele pijn. Je blijft het liefst zo ver mogelijk bij pijn vandaan. Je bewuster worden van je instincten helpt je om bewuster te worden van onderliggende motivaties en beweegredenen. Instincten verklaren voor een deel waarom je doet wat je doet.
Pijn kan echter ook een teken zijn van herstel. Zo voel je vaak pas van een pijnlijke schouder hoe erg het op slot zat nadat er meer ontspanning en ruimte is ontstaan. Wanneer je wilt herstellen, groeien of veranderen, is het nodig om te leren omgaan met pijn, spanningen, emoties en gevoelens. Je instincten werken dan soms contraproductief.
De letterlijke betekenis van het woord emotie is ‘iets wat beweegt of doorstroomt’. Het door je heen laten stromen van emoties is precies wat je nodig hebt wanneer je op een natuurlijke manier met emoties om wilt gaan. Er zijn drie basisemoties: woede, lust en angst. Emoties zijn, net als je instincten, verbonden met je bekkengebied en bevatten veel vitaliteit. Hoe meer je je emoties onderdrukt, des te minder vrijheid je ervaart. Je raakt verstrikt.
Gevoelens zijn verbonden met je hart- en borstgebied. Ze zijn verfijnder en subtieler dan emoties, maar daarmee niet per se minder intens. Gevoelens zijn zeer precies en genuanceerd. Ze bevatten veel informatie over wie jij bent en wat je nodig hebt. Wanneer emoties of gevoelens te intens worden, haak je af. Je stapt dan als het ware uit de stroom door de verbinding gevoelsmatig door te snijden. Hierdoor verlies je voor kortere of langere tijd de natuurlijke controle over het gevoel of de emotie.
Gedachten zijn voorstellingen van de geest. Vanuit hun eigen kracht en zwakte kunnen gedachten je veel inzicht geven in wie je bent en wat je nodig hebt. Zo kunnen ze je helpen om bewuster te worden van hoe je met jezelf en anderen omgaat. Gedachten kunnen je ook helpen om bewust te worden van innerlijke tekorten, onveiligheid, behoeften en verlangens. Juist wanneer je gedachten respecteert als onderdeel van een groter menselijk geheel, komen ze tot rust. Gedachten zijn niet een doel op zich, maar een tussenstation: op weg naar het vinden van inspiratie (bottom-up) dan wel het vinden van draagkracht (top-down).
Inspiratie helpt je om richting te vinden. Het biedt je lucht en ademruimte. Inspiratie draagt inzichten aan die je helpen om op een andere manier tegen dezelfde situatie aan te kijken. Lichter. Draaglijker. Het maakt dat je in verbinding blijft met jezelf, ongeacht de situatie. Hierdoor blijf je je veilig voelen. Je voelt je thuis en op je gemak. Je kunt hierdoor ook ontspannen. Wat jou raakt of inspireert, hangt samen met je kwaliteiten en gevoeligheden. Inspiratie speelt een belangrijke rol bij het vinden van voldoening en tevredenheid.
Wendy van Mieghem is psycholoog, socioloog en in het bezit van het Europees Certificaat Psychotherapie. Ze werkt als supervisor, schrijver en trainer vanuit haar bedrijf Bewust Leven Opleiding & Training. Ze is de auteur van De wijsheid achter emotie en gevoel.
Over Wendy van Mieghem
Wendy van Mieghem is psycholoog, socioloog en in het bezit van het Europees Certificaat Psychotherapie. Ze werkt als supervisor, schrijver en trainer vanuit haar bedrijf Bewust Leven Opleiding & Training.