1. HET GROTE GEHEEL
Inleiding, overzicht en samenvatting • We leven in een exponentieel groeiende sociaaleconomische verstedelijkte wereld • Een kwestie van leven en dood • Energie, metabolisme en entropie • Grootte doet ertoe: schaalverhoudingen en niet-lineair gedrag • Schaal en complexiteit: emergentie, zelforganisatie en herstelvermogen • Wij zijn onze netwerken: groei van cellen tot walvissen • Steden en mondiale duurzaamheid: innovatie en singulariteitscycli • Bedrijven en ondernemingen
2. DE MAAT VAN ALLE DINGEN:
Wat is schaal eigenlijk? Van Godzilla tot Galileo • Misleidende conclusies en een verkeerd begrip van schaal: Superman • Orden van grootte, logaritmen, aardbevingen en de schaal van Richter • Gewichtheffen en Galileo getoetst • Individuele prestatie en afwijkingen van de norm: de sterkste man ter wereld • Meer misleidende conclusies en misvattingen over schaal: medicijndosering, van LSD en olifanten tot paracetamol en baby’s • BMI, Quetelet, de gemiddelde mens en sociale fysica • Innovatie en grenzen aan de groei • De Great Eastern, breedspoor en het fenomeen Isambard Kingdom Brunel • William Froude en de oorsprong van het modellen maken • Overeenkomst en gelijkenis: dimensieloze en schaalinvariante getallen
3. EENVOUD, EENHEID EN COMPLEXITEIT VAN HET LEVEN
Van quarks en snaren tot cellen en walvissen • Stofwisselingssnelheid en natuurlijke selectie • Eenvoud als basis van complexiteit: de Wet van Kleiber, zelfgelijkendheid en schaaleconomie • Universaliteit en het magische getal 4 dat al het leven beheerst • Energie, emergente wetten en de hiërarchie van het leven • Netwerken en de oorsprong van allometrische schaalwetten als machtsfuncties met exponent ¼ of een veelvoud daarvan • Op de grens van fysica en biologie: over de aard van theorieën, modellen en verklaringen • Basiskenmerken van netwerken en de oorsprong van allometrische schaalwetten • Stofwisselingssnelheid en circulatiesystemen bij zoogdieren, planten en bomen • Intermezzo: Nikola Tesla, impedantie-aanpassing en wisselstroom/gelijkstroom • Terug naar stofwisselingssnelheid, kloppende harten en circulatiesystemen • Zelfgelijkendheid en de oorsprong van het magische getal 4 • Fractalen: het mysterie van de langer wordende grenzen
4. DE VIERDE DIMENSIE VAN HET LEVEN: Groei, veroudering en dood
De vierde dimensie van het leven • Waarom zijn er geen zoogdieren van het formaat van een miertje? • En waarom zijn er geen reuzenzoogdieren van het formaat van Godzilla? • Groei • Opwarming van de aarde, de exponentiële temperatuurstijging, en een metabolische theorie van ecologie • Veroudering en sterfte
5. VAN ANTROPOCEEN NAAR URBANOCEEN:
Een door steden gedomineerde planeet
Leven in exponentieel uitdijende universums • Steden, verstedelijking en een duurzame wereld • Intermezzo: wat betekent exponentieel? Een paar fabels als waarschuwing • De opkomst van de industriestad en haar bezwaren • Malthus, neomalthusianen en de innovatieoptimisten • Het draait allemaal om energie, sukkel
6. AANZET TOT EEN WETENSCHAP VAN STEDEN
Zijn steden en bedrijven gewoon zeer grote organismen? • Sint Jane en de draken • Intermezzo: een persoonlijke ervaring met tuinsteden en ‘New Towns’ • Tussentijdse samenvatting en conclusie
7. NAAR EEN WETENSCHAP VAN STEDEN
Het schalen van steden • Steden en sociale netwerken • Wat zijn dat voor netwerken? • Steden: ‘Christallen’ of fractalen? • De stad als sociale broedplaats • Hoeveel echt goede vrienden hebben we eigenlijk? Dunbar en zijn getallen • Woorden en steden • De fractale stad: integratie van het sociale en het fysieke
8. GEVOLGEN EN VOORSPELLINGEN:
Van mobiliteit en levenstempo tot sociale verbondenheid, diversiteit, stofwisseling en groei Een steeds hoger levenstempo • Leven in een steeds sneller draaiende tredmolen: de stad als verbluffende, krimpende tijdmachine • Forenstijd en de omvang van steden • We gaan steeds sneller lopen • Nooit meer alleen: de mobiele telefoon als detector van menselijk gedrag • Toetsen en verifiëren van de theorie: sociale verbondenheid in steden • De opvallend regelmatige structuur van mobiliteit in de stad • Toppresteerders en onderpresteerders • De structuur van welvaart, innovatie, misdaad en veerkracht: eigenheid en rangorde van steden • Opmaat naar duurzaamheid: een kort intermezzo over water • Sociaaleconomische diversiteit van het bedrijfsleven in de stad • Groei en stofwisseling van steden
9. NAAR EEN WETENSCHAP VAN BEDRIJVEN
Is Ahold een opgeschaalde buurtsuper en Google een opgeschaalde plaatselijke boekhandel? • De mythe van ongebreidelde groei • De verrassende eenvoud van de vergankelijkheid van bedrijven • R.I.P. • Waarom bedrijven ten onder gaan en steden niet
10. HET VISIOEN VAN EEN OVERKOEPELENDE DUURZAAMHEIDSTHEORIE
Versnellende tredmolens, innovatiecycli en eindige-tijd-singulariteiten
NAWOORD
Wetenschap in de eenentwintigste eeuw • Transdisciplinariteit, complexe systemen en het Santa Fe Instituut • Big data: paradigma 4.0 of niet meer dan 3.1?
VERANTWOORDING EN DANKWOORD
NOTEN
