Hoe vaak gaat het niet over 'privacy'? Dat is meerdere keren per dag te horen, te lezen of te zien. Is dat logisch in een digitale wereld? Bijna alles draait om 'data', dus daarom ook over privacy!
Het is echter de vraag hoe een begrip als 'privacy' in de digitale wereld nog een rol kan spelen. Door de digitalisering is ons hele hebben en houden online komen te staan. We hebben weinig idee hoeveel van onze persoonsgegevens in een of andere vorm of context ergens bekend zijn. Met de ontwikkeling van de digitale wereld zijn wij grootschalig overgegaan naar online. Wat is er in onze wereld gebeurd dat vrijwel alles zich tegenwoordig online afspeelt?
Zo'n veertig jaar geleden werd de personal computer geïntroduceerd, een ontwikkeling waarbij ik vooraan heb gestaan, en zo'n vijfentwintig jaar geleden kwam internet naar Nederland en ook daar was ik als bedenker en oprichter van onder andere Smulweb bij betrokken. Beide ontwikkelingen werden eerst verguisd om daarna van doorslaggevend belang te worden. Een aantal partijen kwam er te laat achter welke invloed deze ontwikkelingen op de maatschappij zouden gaan krijgen en hebben het moeten afleggen. Vandaag de dag wordt onze maatschappij gedomineerd door de digitale mogelijkheden. Daarbij is onze economische orde aan het veranderen en winnen begrippen als deeleconomie en platformeconomie snel aan terrein, terwijl overheden zich daar nog niet op ingesteld hebben. De rode draad daarbij is de rol van 'data'!
Iedereen is druk met het vergaren van data en het kijken naar manieren om de kennis die deze bevatten te gelde te maken. Er is slechts een handvol partijen dat de digitale wereld domineert, namelijk: Google, Facebook, Apple, Amazon en Microsoft. Hun core business kan het beste omschreven worden als: datacompany.
De macht die deze partijen hebben opgebouwd, zowel financieel als qua invloed, is immens. Hun diensten worden door miljarden mensen gebruikt. Door de mogelijkheden die de smartphone ons mensen biedt, helpen wij deze datacompanies aan nog meer macht.
Dan blijft de vraag wie er nog grip kan houden op de maatschappelijke ontwikkelingen. Dat zouden de overheden moeten zijn. Maar hoe maken zij die verwachting in de praktijk waar? Kijkend naar Nederland, en ook naar Europa, moet geconstateerd worden dat zij aan invloed inboeten. Ze verliezen de grip op de digitale ontwikkelingen door traagheid, gebrek aan visie en versnippering. Het moment nadert dat de vraag gesteld moet worden of onze politieke structuur, inmiddels 150 jaar oud, nog wel opgewassen is tegen de uitdagingen van de digitale wereld. Met de digitalisering zal de vraag om een directe democratie steeds luider gaan klinken.
De digitale epidemie is een standaardwerk waarin ik de ontwikkelingen en de invloed van de digitalisering in zowel het verleden, het heden als de toekomst heb beschreven. Ik ga in op hoe burgers en overheden de online bedreigingen het hoofd kunnen bieden.
Voor een leven met deze digitale epidemie is nog geen vaccin beschikbaar, maar kan mijn boek helpen om alvast enige immuniteit op te bouwen.
Rob Oostveen profiteerde als bedrijfskundige van de digitale revolutie. Hij had leidinggevende functies bij technologiebedrijven als Philips en was bedenker en oprichter van de eerste online communities in Nederland, waaronder Smulweb. Geconfronteerd met de gevolgen van de digitalisering ontwikkelt hij oplossingen om te voorkomen dat onze samenleving wordt ondermijnd. Hij is de auteur van De digitale epidemie.
