Ruim vijftien jaar geleden kwam ik, al werkend in Afrika, in contact met Ubuntu. Een humanistische filosofie die uitgaat van een diepe verbondenheid tussen mensen onderling, met de aarde en al haar levensvormen. Ik zag hoe deze van oorsprong tribale overlevingsfilosofie meer en meer de ruggengraat werd van de moderne Afrikaanse samenleving. Wat konden wij in het Westen leren van Afrika? Het liet mij, als corporate antropologe, niet meer los. En zo werd met vallen en opstaan Ubuntu-leiderschap de ruggengraat van mijn organisatie. Ik heb dit veranderproces beschreven in twee eerdere prijzen winnende managementboeken: De kracht van Afrikaans denken en De weg naar bruto mondiaal geluk. Nu is de tijd rijp om mijn lessons-learned te delen.
Mondiale thema’s
We hebben nog nooit te maken gehad met zulke omvangrijke maatschappelijke thema’s als nu. Klimaat, energie, migratie, gezondheid, economie en digitalisering, vrede en welzijn – allemaal mondiale thema’s, die schreeuwen om een oplossing, de landsgrenzen ver overstijgen en daardoor ieder mens, dier en de natuur raken.
Het probleem is dat we alles wat ons overkomt separaat zien en als zodanig benaderen. En daarmee zien we het gewoonweg verkeerd. Want er is wel degelijk een relatie tussen dit alles.
‘Alles is met alles verbonden’
Nieuw evolutionair perspectief
De uitdaging zit hem, volgens mij, in de complexiteit van de opgave en in de haast die we hebben. We hebben niet genoeg meer aan deeloplossingen. We hebben een perspectief nodig dat holistisch is en alle boxen van de maatschappelijke uitdagingen aantikt. En het liefst met voorbeelden die we kunnen toepassen in de westerse context. Ik vond dat perspectief in het concept van Ubuntu. Ik geloof sterk dat er een grote rol is weggelegd voor organisaties en hun leiders om deze evolutionaire stap te maken. Maar waar te beginnen?
‘Wijsheid begint met het besef dat onze twee armen de stam
van de baobab niet kunnen omarmen. Maar als we de handen
ineenslaan, is het mogelijk dat wij elkaar kunnen versterken
en verrijken. Dan wordt wijsheid geboren.’
-- Mogobe Ramose, Ubuntu-filosoof
Anderen op weg helpen
Mijn derde en nieuwste managementboek Evolutionair leiderschap, biedt meer dan kennis. Je gaat ook aan de slag, met je organisatie en met jezelf als leider. Daarom is het boek opgebouwd uit twee delen.
Ubuntu-theorie
Ik vertel je in deel 1 waarom de wereld het concept van Ubuntu nu meer dan ooit nodig heeft. Ook laat ik je kennismaken met de Ubuntu-filosofie en leg ik uit wat Ubuntu-leiderschap zo anders maakt. In dit deel ontwikkel je dus alles wat je nodig hebt om aan Ubuntu-leiderschap te kunnen beginnen.
Ubuntu-leiderschap in de praktijk
In deel twee deel ik tien tribale lessen, ondersteund door best practises afkomstig van mijn eigen organisatie, van andere kleine en grote organisaties en andere leiders. Alle lessen zijn aangevuld met oefeningen die je helpen te reflecteren. De lessen worden separaat gepresenteerd, maar staan niet op zich. Eén les toepassen maakt je nog geen Ubuntu-leider. Je moet de lessen echt in samenhang lezen, doorzien en implementeren. Als je dat doet, zul je meemaken hoe verrijkend Ubuntu-leiderschap is.
Ik hoop je te inspireren, nee, te verleiden, om mee te gaan doen. Ik hoop dat je staat te popelen. Help met je organisatie, met je leiderschap mee de wereld een stukje mooier te maken. Doe ertoe! Er is geen tijd te verliezen.
Over Leontine van Hooft
Leontine van Hooft is auteur, spreker, inclusief ondernemer en een gepassioneerde corporate antropoloog. Gedurende haar werk In Afrika in contact gekomen met de holistische Ubuntu-filosofie waarin humaniteit en de circulaire verbinding tussen mensen onderling, dier, aarde en universum centraal staan. Ubuntu-leiderschap en toepassen van Ubuntu in de dagelijkse beroepspraktijk is de rode draad.
