‘Weg met de manager!’ Je leest en hoort het overal. Leidinggevenden – en dan vooral het middenkader – zijn de hoeders van de bureaucratie, het grootste obstakel bij organisatorische veranderingen en bovendien een onnodig hoge kostenpost. Wie het zakelijk nieuws leest, kan er niet omheen: steeds meer organisaties zijn hun managers liever kwijt dan rijk.
Zoals KLM, die recent aankondigde een kwart van alle managers te ontslaan. In 2014, zo becijferde het CBS onlangs, waren er in Nederland maar liefst 8% minder leidinggevenden ten opzichte van het jaar ervoor; de grootste daling van de afgelopen 5 jaar.
Is een managerloze organisatie dan de oplossing? Het concept van de zelfsturende organisatie vindt in ieder geval een rijke voedingsbodem in het huidige antimanagerklimaat. En hoewel sommige bedrijven hier heel succesvol mee zijn – denk aan de online retailer Zappos – zijn veel organisaties (en hun werknemers) nog lang niet klaar voor zo’n sprong in het diepe.
Simpelweg snijden in de managementlaag is geen oplossing en biedt zeker geen garantie voor succes. Sterker nog, recente onderzoeken laten zien dat juist de kwaliteit van het management bepalend lijkt voor het succes van een organisatie. Oftewel: een goede manager kan wel degelijk een verschil maken.
Laten we daarom eens ophouden de manager als zondebok en als onnodige kostenpost te beschouwen. Zie het middenmanagement als kritische succesfactor voor het succes van een organisatie. Hoe? Naar mijn idee zijn er twee voorwaarden:
‘Fluitend’ leidinggeven
In mijn dagelijks werk als managementtrainer zie ik hoeveel leidinggevenden vastlopen, bekneld raken tussen enerzijds de mondige en morrende medewerkers en anderzijds de veeleisende directie en het harnas van rapportages, vergaderingen en protocollen.
Managers moeten weer doen waar ze werkelijk voor zijn aangesteld: mensen faciliteren en stimuleren, medewerkers hun eigen verantwoordelijkheid geven en slechts bijsturen waar dat nodig is. En uiteraard de doelen en visie van een organisatie vertalen naar het uitvoerende werk, waarbij niet de rapportages de overhand hebben, maar het resultaat: waar doen we het allemaal voor?
Fluitend leidinggeven noem ik dat. In mijn gelijknamige boek geef ik aan hoe managers daaraan kunnen werken. Het resultaat is dat niet alleen zijzelf met veel meer plezier aan het werk gaan, maar dat ook de medewerkers dit als bevrijdend ervaren én de organisatie en omgeving er wel bij vaart.
Herwaardering van de manager
Laten we wat zuiniger zijn op onze managers. Manager zijn is een ondankbare taak geworden. Van onder en boven gezeur en iedereen die zegt dat je eigenlijk overbodig bent. Ga er maar aan staan!
In mijn boek steek ik managers een hart onder de riem, en ik laat zien dat ze wel degelijk van belang zijn. Voor de organisatie waarin ze werken en voor de medewerkers die ze aansturen. Het verdient waardering en respect dat zij gekozen hebben om leiding te geven! Als leiderschapstrainer kom ik veel leidinggevenden tegen die beter willen worden in leidinggeven. Fluitend leidinggeven helpt ze daarbij. Ik wil leidinggevenden laten schitteren op een manier waarmee ze medewerkers, organisatie, omgeving én zichzelf een groot plezier doen.
Het boek bevat geen hoogdravende leiderschapsblabla, geen stappenplan om de ideale leidinggevende te worden, het bevat zelfs niets nieuws. Het boek bevat wel concrete, in de praktijk bewezen handvatten, gefilterd uit datgene wat we weten over leidinggeven en waarvan ik vind dat het leidinggevenden kan helpen. En dàt is wel nieuw. Met dit boek kunnen leidinggevenden vandaag al succesvoller zijn in leidinggeven.
Louis van Woerden heeft in de afgelopen tien jaar ruim 4000 managers getraind en/of geadviseerd. Hij werkt als leidinggevend trainer/consultant bij PiCompany, een dochteronderneming van HR-adviesbureau GITP. Eerder was hij werkzaam bij Berenschot, Rabobank en Organon. Hij is de auteur van Fluitend leidinggeven.