Bij de vraag om het boek van Karel van Berkel te recenseren, dacht ik: alweer een boek over zelfsturende teams. Een automatisme van mij is dat ik eerst de achterkant van een boek lees voordat ik begin te bladeren in het boek.

Veel bedrijven zijn bezig hun organisatie te baseren op zelfsturende teams. Evenzoveel bedrijven lopen tegen problemen aan bij de invoering van deze teams. Dit boek beschrijft het invoeringsproces en de problemen die managers tegen kunnen komen.

Het assessment center is (voornamelijk) een personeelsselectiemethode, die de afgelopen jaren in Nederland een hoge vlucht heeft genomen. Volgens enkele ruwe schattingen wordt tegenwoordig zo'n 50% van de (aanstaande) managers die 'buiten de deur' wordt onderzocht aan een assessment center onderworpen.

David Nadler heeft inmiddels een aanzienlijke reeks boeken op zijn naam staan over 'teams'. Zijn boeken vallen met name op door het hoge gehalte praktische aanbevelingen. Met het recent verschenen 'Handboek over Managementteams' ligt er opnieuw een standaardwerk voor adviseurs en leden van managementteams.

In alle sectoren van de economie is de concurrentie toegenomen en veranderd, onder andere door technologische ontwikkelingen en door het wegvallen van handelsbeperkingen. De wereld van werk verandert als nooit tevoren. Iedereen die werkt wordt geconfronteerd met nieuwe werkomstandigheden, nieuwe taken en nieuwe eisen. Oude spelregels zijn niet meer van toepassing. Organisaties zoeken naarstig naar nieuwe succesformules. Ook de Human Resources-functie dient zich in al deze turbulentie te bezinnen op de eigen rol en toekomst. Dat gebeurt nu. HR begint zich langzaam maar zeker in veel bedrijven fundamenteel te transformeren. Het is het begin van niet meer of minder dan een revolutie in HR. Daarover gaat dit boek.

Wetenschap is een lastige taak. Wat waar is, moet eerst bewezen worden, hetgeen tegelijk noodzakelijk, omslachtig en belachelijk is. Deze paradox leidt voor menig wetenschapper tot een voor buitenstaanders merkwaardig soort zelfgekozen academische gevangenschap, waarbij hij spontane waarheden slechts via stellingen bij een proefschrift of op een opiniepagina kan ventileren. 

Het thema van 'Teamrollen op het werk' luidt dat mensen een rol nodig hebben die hen in staat stelt met anderen samen te werken, wil hun inbreng effectief zijn. Volgens Belbin werkt een team pas effectief als de teamleden de rol gevonden hebben die hen van nature het beste ligt. 

De populariteit van begrippen als reengineering en shareholder value leiden ertoe dat de mensen in organisaties uit het oog verloren worden. Nederlands enige managementgoeroe Manfred Kets de Vries voert al jaren een kruistocht tegen al te mechanische opvattingen over organisaties. De combinatie psychoanalyse en economie is zijn domein en heeft ditmaal geresulteerd in het boek met de veelbelovende titel Op leven en dood in de directiekamer.

Zeer

Als manager ga je natuurlijk het liefst schouderkloppend, complimenterend en een beetje zegenend rond. Dat hoort bij het zelfbeeld: je bent de grote inspirator en het team reageert daarop met grote inzet en creativiteit.

Het komt zelden voor dat een managementboek volledig gewijd is aan emotionele processen in management. 'Werken met EQ' is een meer dan geslaagde poging. Het brengt de onderliggende niet-rationele processen in kaart welke zo bepalend zijn voor succes in management.

Het is een tik van mij altijd eerst even naar de literatuurlijst te kijken van een nieuw boek. Wat onmiddellijk opvalt aan de literatuurlijst van 'Bouwen aan zelfsturende teams' is dat de schrijver bewust of onbewust volledig voorbij gaat aan het standaard repertoire op dit gebied: de sociotechniek. Des te interessanter want mogelijk worden zelfsturende teams vanuit een totaal nieuwe invalshoek benaderd.