De slechte economie speelt inderdaad een rol. Toch is dat slechts een deel van het verhaal. Neem bijvoorbeeld startende bedrijven. De helft van de starters is binnen vijf jaar al weer verdwenen. Het is een door de jaren heen constant cijfer. Dus ook wanneer de economie groeit en bloeit sterft gemiddeld de helft van de startende ondernemingen een vroegtijdige dood. Zouden er dan ook andere factoren een rol spelen?
Het zit allemaal iets dieper zit dan alleen een economische dip. Het werd me volstrekt duidelijk tijdens de spreekbeurten die ik in het land gaf voor ondernemersclubjes. Een van mijn stellingen was: het hoofddoel van een onderneming is winst maken. Deze stelling riep bij nogal wat ondernemers weerstand op. Ze waren het heftig met mij oneens. Het ging er toch om dat je mensen wilde helpen, nietwaar? Inderdaad: niet waar. Als u mensen wilt helpen, vindt u een prima uitlaatklep in vrijwilligerswerk. Prachtig, vooral doen!
Iemand merkte ooit op: 'Winst? Bah, daar gaat het helemaal niet om. Ik wil mooie dingen maken. De wereld verrassen met mijn product!' Allemaal mooi en aardig, maar als mensen niet verrast willen worden en er al helemaal niet voor willen betalen, zit je toch met een probleem. Ga dan alsjeblieft op een zolderkamertje zitten knutselen. Het is een geweldige vrijetijdsbesteding.
Een ander veel gehoord tegenargument was 'Het draait allemaal om klanten in de watten te leggen. Als je maar goed genoeg voor ze zorgt komt de rest vanzelf wel. Toch?' Nou, nee. Trouwens die klanten doen precies wat ze willen. Oad heeft dat keihard ervaren. Klanten verkiezen internet boven de persoonlijke service van een reisbureau. De rest komt dus nooit vanzelf. Daar moet u keihard voor werken en vooral een commerciële instelling hebben. Kijken waar uw kansen liggen en tijdig inspelen op veranderingen. Die klant is ook helemaal niet bezig met u te helpen of ter wille te zijn. Die heeft iets anders aan zijn hoofd.
Er zijn trouwens bosjes klanten die het helemaal niet zo begrepen hebben op al dat klantgeknuffel. Zij kopen gewoon iets en willen voor de rest geen gezeur aan hun hoofd hebben. Als u dat dan toch blijft volhouden, bestaat het risico dat een deel van deze klanten aan hun stutten trekt.
Het woord winst maken heeft kennelijk voor velen een ranzige bijsmaak. Ze denken dan al gauw aan liegen, bedriegen en zakken vullen. Dat is natuurlijk helemaal niet wat ik bedoel. Bij winst maken, draait het om op een eerlijke, maar ook zakelijke, manier om uw brood te verdienen zonder daarbij anderen te duperen.
Ondernemen is geen hobby. Winst maken is waar het in een onderneming om draait. Of had ik dat al geschreven? Zonder winst kunt u alle andere lovenswaardige doelstellingen gerust in de ijskast zetten. Tenzij u een suikeroompje hebt. Maar circa de helft van startend Nederland ontbeert klaarblijkelijk zo'n gulle geldschieter.
Ik moet u bekennen dat toen ik zelf begon te ondernemen, winst bij mij ook niet op het eerste plan stond. Maar na zo'n jaartje of twee aanmodderen, zag ik nog net op tijd het licht. Ondernemen draait toch echt om op een prettige manier zaken te doen met winstgevende klanten. Als dat niet lukt, is een ondernemer gedoemd te mislukken. Wanneer u er anders over denkt, lijkt ondernemen op autorijden met de handrem stevig aangetrokken. U krijgt het ding maar moeizaam in beweging en vroeg of laat loopt de zaak in de soep. Eerder vroeg dan laat, uiteraard.
Ondernemers die andere zaken belangrijker vinden, verzuimen hun markt te bewerken. Ze zijn bezig met de verkeerde dingen. Ze doen onvoldoende aan commercie en acquisitie. Ze passen zich niet aan. Het gevolg ligt voor de hand: wanneer de clientèle het laat afweten, zakken ook al die andere, leuke en mooie motieven, als het bekende kaartenhuis in elkaar. Het ontaard in een chagrijnige poel van ellende. Het enige wat men dan nog hoeft te doen, is de deur voor de laatste keer achter zich dichttrekken.