De positie van De Waal en Elverding lijkt uniek en nieuw in Nederland. De twee nieuwe supercommissarissen van ING hebben een vetorecht gekregen over de besluiten die in de RvC tegen het licht worden gehouden. Het is de bedoeling dat ze dat recht in ieder geval gaan inzetten bij de totstandkoming en verdere ontwikkeling van het salarisgebouw bij ING. Minister Bos geeft de macht van stakeholders hiermee een duidelijke én een formele impuls. In zijn eigen woorden: ‘We zijn geen aandeelhouder geworden van ING, maar hebben toch deze machtspositie verworven. Dat vind ik nogal wat.’ Het is een omslag van 180 graden. Waar het kabinet nog in maart van 2008 kwam met een wetsvoorstel voor eenzogenaamde ‘one-tier board’ (zie ook het artikel Holland gaat Angelsaksisch), worden ‘two-tier boards’ nu geschraagd met formele macht.
Maar het is allemaal niet nieuw. In Slow Management een reportage over Breman Installatiegroep uit Genemuiden. Ook daar is de macht voor sommige stakeholders vergaand geformaliseerd. Nyenrode-hoogleraar Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht Roberto Flören typeert het als ‘Bremanisme’. Uitgangspunt is een bereidheid van aandeelhouders om invloed af te staan. In de holding van het bedrijf hebben drie directeuren zitting. Er is een directeur namens de aandeelhouders en een andere directeur vertegenwoordigt de werknemers. Samen selecteren en benoemen zij een derde ‘gecoöpteerde’ directeur. Op zich is dat al een buitengewoon eerlijke verdeling, maar het gaat nog verder: iedere beslissing die de holding neemt moet worden voorgelegd aan zowel de aandeelhouders, als het voltallige personeel. Pas bij een dubbele meerderheid vallen besluiten.
De installateurs bij Breman beslissen op deze manier bijvoorbeeld mee over alle salarissen binnen het bedrijf. Inclusief die van de directie. Ook besluiten over dividenduitkeringen worden aan de werknemer voorgelegd. Dat leidt in deze sector verrassend genoeg niet tot excessen. Het personeel verrijkt zichzelf niet, de directie wordt niet afgescheept met een te laag salaris. Zelfs de aandeelhouders zijn tevreden. En dat mag ook best, gezien de groei van de Bremangroep.
(Slow Management nummer 6 met als thema Invloed, verschijnt op 28 oktober.)
Over Justin van Lopik
Justin van Lopik is werkzaam bij Managementboek en hoofdredacteur van Managementboek Magazine, platform voor business professionals.
