Maar spelletjes zijn iets voor onze jeugd. voor als we kind zijn. En voor de gezelligheid. Sociale vaardigheden of strategie zijn niet meer dan een leuke ‘bijvangst’. Spelletjes zijn kortom maar heel even educatieve hulpmiddelen. Die positie wordt rap ingenomen door lezen en luisteren. De wereld van Serious Gaming probeert hier verandering in aan te brengen. En wel door de lol, het plezier en de motivatie te paren aan het serieuze van leren. Een excellent serious game heeft het leren als ‘bijvangst’. Het spel en vooral de spelvreugde staan centraal.
Het boek Serious Gaming - Ervaren door te leren van Jan Schilt laat makers en gebruikers aan het woord. Gameontwerpers en ontwikkelaars doen (deels) uit de doeken wat er komt kijken bij het maken van een spel en bij het laten aansluiten van de gameplay bij de onderwijsdoelen. Het samenbrengen van diverse standpunten op één specialistisch vakgebied kent een flinke redactionele uitdaging. Zo komen drie auteurs met de recente motivatie theorieën van Daniel Pink opgetekend in Drive. Het artikel ‘Gamify the world!’ komt het dichtste bij de ‘fun kant’ van serious gaming. Het onderbouwt het proces om werkelijke educatieve doelen om te vormen tot speldoelen voor de speler tot gameplay & graphic design om zijn tanden in stuk te bijten. Het sluit direct aan bij de inhoud van het briljante boek Beter dan echt van Jane McGonigal.
De keuze om serious gaming gelijk te stellen aan simulaties en business games is minder. Dat doet de mogelijkheden van dit genre erg te kort. Het zal zijn ingegeven door de aan dit boek gekoppelde bedrijfsadviseurs. Een volgend citaat is daarvan (onbedoeld) een treffende illustratie: ‘In tegenstelling tot het klassieke leren door te lezen of te luisteren, doen spelsimulaties een actief beroep op iemands creativiteit, besluitvorming, het integreren van verschillende informatiestromen, probleemoplossing, risico nemen en inter-persoonlijke vaardigheden.’ Serious gaming teruggebracht tot spelsimulaties. Serious gaming doet juist een enorm beroep op de lol, op het doorzetten, op ontdekken en op risico’s nemen. Meer over ‘gaming als spelsimulatie’ kan vind je in het bijzonder doorwrochte Gaming: Organisatieverandering met spelsimulaties van Annemieke Stoppelburg, Leon de Caluwe en Jac Geurts.
Dat games echte waarde hebben voor het educatief proces, heeft TNO in 2013 onderzocht in het onderzoek Effectiviteit van Serious Gaming in het onderwijs. In dat onderzoek zijn diverse klassieke en ‘game leermethoden’ voor het voortgezet onderwijs zijn tegen het licht gehouden. De conclusies op de vijf onderzochte deelgebieden zijn ‘dat typerende kenmerken van een game, waaronder flow of engagement, het spelelement, de manier van scoring en feedback, en de mogelijkheden voor samenwerking zorgen voor een hogere self-efficacy, een meer zelfsturende houding, een hogere motivatie en actiever leren dan een traditionele, klassikale les’. Waarvan akte!
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.