Dirk-Jan van de Berg heeft de kwestie meteen opgepakt en met de destijds net benoemde HR-directeur (de enige vrouw aan de top) is hij aan de slag gegaan. Vijf jaar later was het resultaat: één van de leden van het College van Bestuur was een vrouw. Van de negen stafdirecteuren waren er maar liefst zes vrouwen. Van de negen decanen waren er drie vrouwen. En dat voor een Technische Universiteit.
Anja Montijn was de eerste CEO van Accenture Nederland. Als (destijds) de enige vrouw aan de top vond zij dat ze zich moest inzetten voor meer diversiteit binnen de organisatie. Aanvankelijk ging ze mee met de gebruikelijke maatregelen: bewustwordingsprogramma’s, vrouwennetwerken, programma’s die vrouwen helpen zich verder te ontwikkelen. Maar ze boekte geen vooruitgang totdat ze alle programma’s stopzette en specifiek aandacht ging besteden aan de bestaande HR-procedures; van de profielbeschrijvingen voor verschillende functies tot de manier waarop benoemingen plaatsvonden. Toen ze een paar jaar later stopte als CEO, was haar opvolger een vrouw, de helft van de Management Board was vrouw en de rest van de organisatie was ook zeer divers.
Zo kan ik nog een paar voorbeelden noemen waarin diversiteit een prominente plek in de directiekamer kreeg en als resultaat daarvan ook is gelukt. In de afgelopen 15 jaar heb ik vele organisaties mogen assisteren en adviseren over diversiteit en de samenstelling van de teams aan de top.
We hebben al een vrouw is een handleiding die al mijn ervaring op het gebied van diversiteit samenbrengt. Daarnaast heb ik een aantal captains of industry geïnterviewd over hun eigen visie en ervaringen in hun zoektocht naar meer diversiteit.
Na alle uitgebreide onderzoeken, analyses van casussen en het verzamelen van ervaringen waren veel van de conclusies anders dan wat tot nu toe is aangenomen – maar niet erg verrassend. Zo kwam ik erachter dat diversiteit geen cultuurprobleem is, maar een leiderschapsissue. Dat het gebrek aan diversiteit niet aan de mannen of de vrouwen ligt, maar aan de vastgeroeste patronen, procedures en regels binnen de organisaties. We hebben jarenlang geprobeerd om een nodige maar ingrijpende transformatie naar diversiteit te maken binnen die bestaande systemen, waardoor het steeds maar niet lukte.
Dirk-Jan van de Berg (TU Delft), Anja Montijn (Accenture) en nog een paar leiders hebben het anders aangepakt. Ze vonden simpele handvatten voor een werkelijke transformatie en daarmee hebben ze de bestaande procedures aangepakt. Ze toonden leiderschap. Met onverwoestbaar commitment, met onophoudelijke consistentie, onverschrokken gedurfde beslissingen en interventies. Deze vier ingrediënten waren de basis voor hun leiderschap. Daarmee konden ze draagvlak creëren. En vervolgens hebben ze de basisprocessen binnen de HR-kolom geheel onder de loep genomen en rigoureus aangepast. En, heel belangrijk, totdat een kritische massa van 33% vrouwen werd bereikt, hebben ze zélf leidinggegeven aan het proces.
'We hebben al een vrouw' is een handleiding voor alle leiders die er van overtuigd zijn dat diversiteit een noodzaak is. Gebaseerd op mijn eigen ervaringen, en aangevuld met de visies van 10 CEO’s, heb ik voor zulke nieuwe leiders de contouren van de juiste aanpak beschreven. Het boek wijst heldere handvatten aan voor een nieuwe stijl van leiderschap, de juiste strategie en processen, en alle belangrijke best practices en valkuilen. Kernpunt is dat diversiteit geen cultuurprobleem is, maar een kwestie van leiderschap.
Zoals Frans van Houten, CEO Philips heeft aangegeven: ‘Een belangrijk en lezenswaardig boek dat terecht aan de orde stelt dat er snel meer vrouwen in leiderschapsposities moeten komen. Nederland loopt enorm achter. Dit boek kan ons helpen gericht actie te nemen.’
Bercan Günel is al twintig jaar pleitbezorger en voorvechter van genderdiversiteit aan de top van het bedrijfsleven. Als spreker en aviseur is zij een graag geziene gast in de Nederlandse boardrooms. Ze is de auteur van 'We hebben al een vrouw'.