Het eerste deel van Strategisch verbinden gaat over het ontstaan en de ontwikkeling van interne communicatie. De auteur gaat daarvoor terug naar de 50-er jaren van de vorige eeuw en begint bij het ontstaan van de bedrijfsjournalistiek. Vanuit het communicatievak gezien, ligt daar de basis voor de (beperkte) instrumentele visie op interne communicatie. In Nederland komt interne communicatie als discipline pas begin 90-er jaren op gang. De bedrijfsjournalistiek gaat daarin op. Op de Beeck kijkt verder hoe de jonge discipline georganiseerd wordt, wat de professionals die er werken moeten weten en kunnen en wat de toegevoegde waarde van interne communicatie is.
In deel twee behandelt Op de Beeck de uitdagingen waar de interne communicatieprofessional vandaag mee wordt geconfronteerd. Hij interviewde daarvoor een aantal Belgische topfunctionarissen en onderzocht hoe men in Europa tegen interne communicatie aankijkt via beroepsverenigingen en professionals uit verschillende landen.
Deel drie bevat een blik op de toekomst. Op de Beeck gebruikt daarvoor het model van een ijzercel, sterk uitvergroot in het Atomium in Brussel. Hij ziet interne communicatie als de centrale bol in het centrum die de overige acht bollen, alle andere functies in de organisatie via verbindingen bij elkaar houdt. De losse onderdelen bevatten niet alle eigenschappen van de organisatie, maar alle onderdelen samen vormen de organisatie. Een unieke positie of een te grote broek? Vervolgens gaat hij nader in op de titel van zijn boek, op de strategische pijler en op het verbinden. Tot slot zeventig tips voor moderne interne communicatie in zeven clusters, die helaas niet passen in de negen bollen van het Atomium.
Strategisch verbinden boeit en leest lekker. Het boek bevat heel veel relevante informatie en de auteur heeft zich goed gedocumenteerd. Een consistente samenhang blijft echter achterwege. Interne communicatie is een belangrijk organisatieproces dat door alle functiegebieden en organisatieonderdelen heen verweven zit. Zonder interne communicatie komt er niets tot stand en draait de organisatie niet. Daarom heeft ook iedereen binnen de organisatie ‘communicatiedienst' zoals een andere Belgische collega dat zo mooi beschreef. Interne communicatie gaat over mensen en is daarom en vanwege haar verbondenheid bijzonder complex. Ze zou om die redenen veel straffer aangezet en ingevuld kunnen en moeten worden in organisatieland. Op de Beeck reikt daarvoor basiselementen aan, maar verbindt die onvoldoende en werkt ze niet genoeg uit.
Dat gezegd hebbende: Strategisch verbinden bevat actuele meerwaarde en verdient mede daarom een plek in de communicatiebibliotheek.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.