Als junior adviseur zit ik regelmatig in verandertrajecten waar geroepen wordt dat Commitment van management én medewerkers voor het slagen van het traject erg belangrijk zijn. Daarnaast speelt het commitment van een opdrachtgever in adviestrajecten voor mij als adviseur een belangrijke rol. Hoe zorg ik ervoor dat mijn advies niet in de la belandt? Hoe bewerkstellig ik dat commitment dan? Vergouw maakt mij in de inleiding nieuwsgierig naar de verdere uitwerking van dit begrip.
In het begin van 'Commitment' weidt Vergouw uit over de drie componenten van commitment, waarmee het commitment van medewerkers meetbaar wordt.
De affectieve component (ik werk hier omdat ik het wil, ik ben bevlogen, vorm van verliefdheid op de organisatie), de continuïteitscomponent (ik werk hier omdat het moet) en de normatieve component (ik blijf bij dit bedrijf, omdat het zo hoort) worden uitvoerig besproken.
Het mooie is dat je meteen kunt testen hoe je zelf scoort op deze componenten. Vergouw geeft aan dat er geen directe vertaling van het Engelse begrip commitment in het Nederlands is. Daarom vertaalt hij het begrip in vier b's: betrokkenheid, bevlogenheid, binding en bezieling en geeft aan dat het beter is om te kijken naar de betrokkenheid en de bevlogenheid van medewerkers, dan naar medewerkertevredenheid.
Een hoge medewerkertevredenheid zorgt namelijk voor lage veranderbereidheid en lagere effectiviteit van medewerkers. Dit lijkt me niet wat je beoogt als manager en toch valt het mij op dat het 'traditionele' medewerkertevredenheidsonderzoek nog vaak als meetinstrument door organisaties gebruikt wordt.
Van deze b's heeft vooral bevlogenheid al veel aandacht gekregen in de wetenschappelijke literatuur. Uit onderzoeken komt naar voren dat bevlogen medewerkers zorgen voor een hogere netto winst en een hogere klanttevredenheid. Bevlogen zijn heeft volgens Vergouw ook een keerzijde.
Het kan namelijk voor ultraproductieve en gemotiveerde medewerkers zorgen, maar ook kantelen naar medewerkers die te hard werken en een burn-out krijgen. Echter wordt in andere wetenschappelijke literatuur bevlogenheid ook vaak als tegenpool van een burn-out aangemerkt. Vergouw had de relatie tussen bevlogenheid en burn-out wat mij betreft meer mogen nuanceren, door verder op deze relatie in te gaan. Het is volgens mij in ieder geval zaak om medewerkers bewust te maken van hun bevlogenheid (bijvoorbeeld door het doen van de eerder genoemde test), zodat medewerkers weten dat wanneer ze het gevoel hebben dat hun bevlogenheid overgaat in een werkverslaving en het werk hen tegen gaat staan, er een burn-out op de loer kan liggen.
Volgens mij is er nog veel onwetendheid in organisaties over het concept bevlogenheid en kan dit boek hier verandering in brengen. Het geeft managers namelijk ook handvatten om medewerkers bevlogen te maken. Dit doet het door inzicht te geven in leiderschapsstijlen die vermoedelijk een positief effect hebben op commitment. Ik gebruik het woord vermoedelijk, omdat ik toch wel het idee heb dat Vergouw gemakkelijk conclusies trekt door de begrippen werkklimaat en commitment aan elkaar gelijk te stellen.
Tijdens het lezen van het boek merk ik dat Vergouw een losse en vlotte manier van schrijven heeft en dat ik de balans tussen wetenschappelijk onderzoek, praktijkervaring en interviews als verfrissend en prettig ervaar. Ik lees het boek in één adem uit. De diverse benadering van Vergouw zorgt voor het beloofde theoretische kader en geeft stof tot nadenken.
Het boek is bovenal goed leesvoer voor iedere HR-adviseur, organisatieadviseur of manager, aangezien het handvatten biedt voor zowel persoonlijke inzichten op het gebied van het eigen commitment en leiderschap als een nieuwe theoretische bril om door naar de eigen organisatie te kijken.
Over Marthe van der Molen
Marthe van der Molen is organisatie-adviseur bij Meauve Veerkrachtig Veranderen. Ze helpt organisaties veerkrachtiger en succesvoller te worden door teams en leiders te versterken. Hierbij maakt ze gebruik van veranderkunde, positieve psychologie en werkgeluk.
