In de titel is het woord 'duurzaam' opgenomen en de cover is groen gekleurd. Dat wekt enerzijds de indruk dat 'Duurzaam coachen' een coachingmethode is die tot blijvender effecten zou leiden dan andere methoden. En de groene kleur in combinatie met het woord duurzaam, suggereert een connectie met de huidige milieuhype. Beide heb ik niet teruggevonden en dat ondergraaft dit boek van Marga van den Ham, dat voor het overige zo degelijk is, een beetje. De verdere inhoud maakt het ruimschoots goed. Hoe je coaching kunt aanpakken, is tot in detail aangereikt.
De auteur deelt het traject eerst in fases in (van intake via exploratie en doelen stellen, naar uitvoering en evaluatie). En daarna gaat Marga van den Ham gedetailleerd in op elke fase. De intakefase heeft bijvoorbeeld negen stappen. Daarbij is stap 1 'Welkom heten en wegnemen van spanning' en 2 'Kennismaken en voorstellen'.
Deze grondigheid maakt dit boek erg geschikt als lesmateriaal. Maar soms worden de stappen wel erg uitgespeld: 'Of alle hiervoor genoemde gespreksonderdelen in jouw eerste gesprek aan bod komen en zo ja, in welke volgorde, hangt dus af van het voortraject en daarnaast ook van jouw eigen voorkeur, je inschatting van de coachee, je improvisatievermogen en zo nog wat variabelen.'
Omgaan met weerstand van de coachee blijft toch altijd één van de moeilijker onderwerpen in een verandertraject. Ga zelf maar na; u wilt wel stoppen met roken, maar het dóen is heel wat anders. Het lijkt erop dat Marga van den Ham vaak coachees gehad heeft die wellicht door hun baas gestuurd waren – de ultieme aanleiding voor flinke weerstand bij een coachee.
Zij benut deze praktijkervaring goed en geeft een aanbeveling van de aanpak om zo'n coachee te motiveren: 'Je (de coach, MtK) kunt aangeven (…) dat je wilt meedenken hoe hij (de coachee, MtK) het werk lichter, efficiënter of professioneler kan uitvoeren.' Lichter, efficiënter of professioneler. Ja, wat een prachtige woordkeus. Zo staan er diverse voorbeelden in 'Duurzaam coachen' waaruit blijkt dat auteur heel deskundig is en ik kan me heel goed voorstellen dat haar persoonlijke praktijk een bloeiende is.
Ik denk dat studie- en beroepskeuzeadviseurs, intercedenten, loopbaanbegeleiders en reïntegratiespecialisten iets uit dit boek kunnen oppikken. Maar ook leidinggevenden, die hun gesprekstechniek willen verbeteren zullen er een en ander van hun gading vinden. Maar ik vind het boek toch het meest geschikt als studiemateriaal voor allerlei soorten studenten (van maatschappelijk werk tot psychologie).
Handig zijn de twee bijgevoegde kaarten met een samenvatting van de beschreven fasen en stappen in het gesprek. Wellicht nodigt de vorm 'kaart' uit om als 'spiekbrief' bij het (eerste) gesprek te houden, maar dat lijkt me geen goede start voor het opbouwen van een vertrouwensrelatie met de coachee. Memoriseren dus maar!
Over Marjolein te Kolsté
Drs. Marjolein te Kolsté recenseert managementboeken voor o.a. Juweeltjes.