'Praktijkgericht kennismanagement' is geschreven voor studenten HBO/WO, met als doel hun een eigen visie op kennismanagement te helpen ontwikkelen. Het is zeker ook bruikbaar voor iedereen die zich in korte tijd wil inlezen in kennismanagement. Dit boek geeft namelijk een helder en bondig overzicht van het gebied; het potentiële werkterrein van de doelgroep. Ropes en Stam vatten theorieën samen, steeds met een vertaling naar de praktijk, en geven handige vragenlijsten en modellen. De lezer kan hiermee meteen mee aan de slag.
Dat het een leerboek is, blijkt uit de structuur: elk hoofdstuk begint met leerdoelen, eindigt met een samenvatting, gevolgd door een aantal vragen. Na het eerste hoofdstuk over kennis en kennismanagement, komen in hoofdstuk 2 de basisprincipes van kennismanagement aan de orde. Deze principes zijn: er is een strategische verankering nodig in de organisatiestelling, efficiënte en effectieve kennisprocessen en kennisvriendelijke organisatiefactoren. Vervolgens wordt een stappenplan beschreven, dat de verdere basis van het boek vormt.
Deze stappen zijn:
1. Analyse van de huidige situatie;
2. Formuleren van de doelstellingen;
3. Selecteren van oplossingen;
4. Implementatie van de oplossing en
5. Evaluatie en effectmeting. Alvorens op de stappen in te gaan, komt de kenniswerker aan bod in hoofdstuk 3.
Kennismanagement heeft betrekking op kenniswerkers en de lezer is er zelf hoogstwaarschijnlijk ook een. Kenniswerker is geen beroep op zich, het is kenmerk van een veelheid aan beroepen. De competenties van kenniswerkers komen uitgebreid aan bod. Voor de analyse van de huidige situatie, is het handig om gebruik te maken van reeds bestaande scans. De Knowledge Performance Scan, die in de bijlagen wordt meegeleverd, geeft in zicht hoe een organisatie(onderdeel) met kennis omgaat. In het vijfde hoofdstuk bespreken de auteurs een hele lijst met kennismanagement-instrumenten, zoals brainstorming, kennismarkt, mindmaps en zelfreflectie. De beschrijving van deze instrumenten is kort, eigenlijk wordt alleen het instrument intervisie uitgewerkt. Ik vraag me af of de toekomstige kennismanager iets met deze lijst in de praktijk kan, ik ben bang dat de beschrijvingen daarvoor te kort zijn.
Hoofdstuk 6 wordt geheel aan 'communities of practice' besteed. Communities zijn interessant omdat het een combinatiestrategie voor kennismanagement is. In communities zijn het namelijk zowel mensen als ICT-systemen die kennis creëren en verspreiden. De laatste twee hoofdstukken betreffen meten: meten van het effect van kennismanagement en meten van het intellectueel kapitaal van de organisatie. Managers willen graag weten wat een investering oplevert. Ze moeten zich wel realiseren dat het effect van kennismanagement indirect is en daardoor moeilijk vast te leggen. Ropes en Stam hebben een mooie samenvatting gegeven van het terrein van kennismanagement. Het is een beknopt maar treffend verhaal, waarbij de titel ook wordt waargemaakt. Steeds is gedacht vanuit de praktijk en wordt een vertaling van de theorie naar het werkgebied gemaakt.
Wat ik mis in dit boek, zijn de nieuwste ontwikkelingen, zoals de toepassing van web 2.0 tools. Dit boek had naar mijn idee een aantal jaar geleden geschreven kunnen worden! Desalniettemin een zeer bruikbaar boek voor de nieuwkomer in kennismanagement.
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.
