Leiden vanuit de toekomst

‘Leiden vanuit de toekomst’ is een must voor eenieder die geïnteresseerd is in hoe we de lessen van de crisis ten volle kunnen benutten. In deze waardige opvolger van ‘Theorie U’ behandelen Otto Scharmer en Katrin Kaufer niet alleen economische vraagstukken, ook worden bijvoorbeeld onderwijs, politiek en cultuur geanalyseerd. In mijn ogen zou iedere executive deze ‘gids’ op het nachtkastje moeten hebben liggen. Het boek helpt leiders met belangrijke vraagstukken door vele voorbeelden en praktische handvatten. Bovendien biedt ‘Leiden vanuit de toekomst’ een leidraad om de maatschappij in positieve zin duurzaam te transformeren. De auteurs schetsen een zeer nauwkeurig beeld van het verleden, heden en de toekomst van het huidige systeem. Het is een pleidooi voor een transformatie van een ego-systeem naar een eco-systeem, wat het is wordt duidelijk uitgelegd en waarom dat nodig is wordt uitvoering onderbouwd. Deze transitie behelst een rigoureuze verandering voor de gehele maatschappij, inclusief het bedrijfsleven. Voor professionals op het gebied van organisatieontwikkeling en verandermanagement is dit boek mede daarom eigenlijk verplichte kost. Als rode draad in het boek worden de diverse stadia van de U-theorie gehanteerd om de lezer aan de hand mee te nemen. Om te beginnen wordt de lezer wakker geschud met een uitgebreide uitleg over de problemen van onze maatschappij en de structuren die hieraan ten grondslag liggen. Na dit besef worden de diverse stadia van de U-theorie uitvoerig beschreven. Niet altijd even bondig en krachtig, wel gebruiken de auteurs overzichtelijke alinea’s, verhelderende schema’s en verklarende figuren. Zij gebruiken vooral veel sprekende voorbeelden die aantonen dat het ook anders kan en vooral anders móet. Mede hierdoor heb ik het boek regelmatig weggelegd om de hoofdstukken echt even te laten bezinken, om me heen te kijken en te ervaren hoe dit in mijn omgeving zichtbaar is, hoe er nu wordt gehandeld en wat anders zou kunnen. Het boek maakt duidelijk dat wereldwijd een persoonlijke en maatschappelijke vernieuwing noodzakelijk is om een duurzame toekomst te realiseren. De ontwikkeling van de drie economische processen (productie, distributie en consumptie) wordt op diverse niveaus uitvoerig in kaart gebracht. Deze ontwikkeling doorloopt diverse stadia, van 0.0 (pre-modern) naar 4.0 (co-creatie). Ideeën en suggesties over hoe we deze ontwikkeling kunnen vormgeven, worden zowel rationeel als spiritueel benaderd en de talloze succesverhalen van overheden, bedrijven en instellingen laten zien dat een radicale vernieuwing wel degelijk mogelijk is. Het boek prikkelt de lezer regelmatig om zelf aan de slag te gaan. Ieder hoofdstuk sluit af met oefeningen, ‘dagboekvragen’ en suggesties voor kringgesprekken met bijvoorbeeld collega’s of vrienden. Er is voldoende ruimte overgelaten voor verbeelding en de lezer wordt subtiel gestimuleerd om deel uit te maken van deze ‘revolutie’. Alles met als doel om een duurzame toekomst te realiseren. De auteurs zijn bevriend met Peter Senge (auteur van o.a. a Presence) en samen verbonden aan het Presencing Institute, die diepgaande maatschappelijke vernieuwing beoogt en vormgeeft. Naar dit instituut, haar successen en materialen wordt regelmatig verwezen. Concrete voorbeelden, maar vooral ook handvatten en een netwerk dat de stap naar een 4.0-maatschappij mogelijk maakt. ‘Leiden vanuit de toekomst’ is een boek dat wakker schudt en aanzet tot actie. Een revolutionair werk en een belangrijke bijdrage in een niet te stoppen beweging. Tot de tijd dat we naar een toekomstige ‘5.0-fase’ streven, is dit een zeer waardevol boek dat zal bijdragen aan het realiseren van noodzakelijke innovaties en het ontwikkelen van bijbehorend leiderschap.