Om beurten deelden zij in een korte presentatie hun persoonlijke visie op leiderschap. Om beurten kregen zij ook feedback van hun collega’s, die de vaak mooie woorden naast de meetlat van hun praktijkervaringen legden. Het was mij als trainer al snel duidelijk: hier zat een groep jonge leidinggevenden die niet alleen een echt verlangen had te groeien in hun rol, maar die ook al echt positief verschil maakte voor hun collega’s en medewerkers.
Bevestiging
De avond na de training dook ik in het boek Leiderschap op basis van je sterke punten’ van Tom Rath. Ik kreeg de bevestiging waarom mijn gevoel bij de groep leidinggevenden van die dag klopte. Uit onderzoek van Gallup blijkt namelijk dat effectieve leiders:
- Altijd investeren in sterke punten
- Zich omringen met de juiste mensen en hun team maximaliseren
- De behoefte van hun volgers begrijpen
Kenmerken die ik had teruggezien in de presentaties en in de gesprekken van die dag.
Sterke punten
Voordat ik Leiderschap op basis van je sterke punten in dook, deed ik de bijbehorende StrenghtsFinder test om te ontdekken wat dan mijn eigen sterke punten zijn. Van de 34 StrenghtsFinder-thema’s kwam bij mij de volgende top-5 bovendrijven:
1. Leergierigheid
2. Ideeënvorming
3. Actiegerichtheid
4. Individualisering
5. Aanmoediging
De 34 thema’s vallen onder vier domeinen leiderschapskwaliteiten:
1. Uitvoeren
2. Beïnvloeden
3. Relaties opbouwen
4. Strategisch denken
De onderzoekers van Gallup ontdekten dat in de beste teams alle vier de domeinen vertegenwoordigd zijn. ‘Een groep is niet effectief als de dominante leider alles naar zich toe trekt of als alle leden dezelfde sterke punten hebben; een echt goed team heeft leden uit elk van de vier domeinen. De teamleden afzonderlijk hoeven niet allround te zijn, maar het team wel.’ In mijn geval daarom zaak leidinggevenden in mijn team te hebben die sterk zijn in thema’s die vallen onder ‘Uitvoeren’ en ‘Beinvloeden’, omdat mijn belangrijkste vijf thema’s met namen vallen onder ‘Strategisch denken’ en ‘Relaties opbouwen’. Een helder en praktisch inzicht.
Behoeften medewerkers
Om in te zien hoe we onze sterke punten het effectiefst kunnen inzetten, is het cruciaal te weten van de basisbehoeften van je collega’s (‘volgers’) zijn. Rath beschrijft er vier:
Vertrouwen
Je collega’s moeten het gevoel hebben dat ze je kunnen vertrouwen. Woorden die uit groot onderzoek naar voren kwamen, waren eerlijkheid, integriteit en respect.
Compassie
Waar medewerkers behoefte aan hebben, zijn leidinggevenden die oprecht om hen geven. In dit verband gaven deelnemers aan het onderzoek aan dat ze behoefte hadden aan zorgzaamheid, vriendschap, geluk en – jazeker – liefde.
Stabiliteit
Volgers willen een leider die hun een solide basis geeft, stelt Rath. ‘Ze gaven aan dat de beste leiders degenen zijn die op wie ze in tijden van nood altijd kunnen rekenen. […] Volgers moeten bovendien weten dat hun leider er stabiele kernwaarden op nahoudt.’
Hoop
Naast stabiliteit hebben medewerkers hoop voor de toekomst nodig. Volgers gebruikten ook woorden als richting, geloof en gids.
Dienend leiderschap
Wat ik in deze vier behoeften teruglees, is dat medewerkers dienend leiderschap nodig hebben. Leiders dus die de richting aangeven, integer zijn en oprecht geïnteresseerd zijn in de groei van hun medewerkers.
Rath gaat in zijn boek vervolgens in hoe we met elk van de 35 sterke punten kunnen inspelen op de behoeften van onze collega’s. Laat me als voorbeeld mijn sterkste punt ‘Leergierigheid’ erbij pakken. ‘Mensen die leergierigheid als sterk thema hebben, willen altijd leren en zichzelf verbeteren. Ze zijn meer gericht op het leerproces dan op de concrete uitkomsten daarvan.’
Vertrouwen opbouwen: Eerlijk toegeven dat je nog steeds leert. Je kwetsbaar opstellen. En erken dat anderen meer kennis kunnen hebben dan jouzelf.
Compassie tonen: Samen leren creëert wederzijdse kwetsbaarheid en leidt tot ontdekkingen. Juich het toe als anderen leren en benadruk hoe waardevol je het leerproces vindt.
Stabiliteit leiden: Door in de groei van anderen te investeren, bewijs je dat die ander belangrijk voor jou is.
Hoop geven: Geef mensen de kans om te leren. Uit onderzoek blijkt dat als mensen de kans krijgen te leren en te groeien, zij productiever en loyaler worden.
Het kan niet anders, of ieder leiderschapsteam (en dus complete teams en organisaties) wint bij het onderzoeken én inzetten van ieders individuele sterke punten.
Over Henk Jan Kamsteeg
Henk Jan Kamsteeg is eigenaar van het trainingsbureau Proistamenos. Hij geeft trainingen en keynotes op het gebied van o.a. dienend leiderschap, inclusief leiderschap en storytelling. Daarnaast is hij auteur van diverse boeken zoals Dienend leiderschap, De kracht van het compliment en Spreken met passie; de kracht van storytelling, Inclusief leiderschap en Op weg naar een vitale organisatie
