Waar gaat het boek over?
Het is een kritische analyse van het hedendaagse geluksdenken en -doen. Volgens de auteur is ons streven naar geluk gekortwiekt en oppervlakkig geworden omdat we het lijden, de pijn, de rommeligheid en het onvoorspelbare en het concrete hebben weggefilterd uit ons bestaan. Daarmee zijn we het kontakt met de essentie van het leven kwijt geraakt.
Degenen die geluk nastreven met stappenplannen zijn verdoofd, grijnzen, ontkennen pijn en moeite, de melancholie. Zij kennen daarmee ook niet meer het avontuur, de diepgang, het onverwachte, het innovatieve en het creatieve. Die laatste zaken komen voort uit de melancholie.
Hij ondersteunt zijn pleidooi voor een herwaardering van de somberte aan de hand van beroemde personen uit de westerse literatuur, schilderkunst en (pop)muziek zoals Beethoven, Van Gogh, Bruce Springsteen
Hij behandelt uitvoerig de bekende hypothese uit de romantiek, dat genialiteit en creativitiet samengaan met somberte en neurose.
Hij romantiseert niet de echte depressies. Die moet je met medicijnen behandelen. Depressie maakt inert, melancholie activeert juist. Het gaat hem meer om het existentiële gevoel van grootsheid, onvoorspelbaarheid, pijn en vreugde. Wie met zijn demonen kan dansen vindt toch iets van vreugde.
Zijn pleidooi: oog voor het concrete, omhels je sombere kanten, zoek de rusteloze spanning op en je zult zien wat er gebeurt!
Wat is een typerend citaat?
"Misschien denken wij dat we werkelijk een eerlijk leven leiden, een leven van intensieve realiteiten en emotionele rijkdom, terwijl we ons in feite even voorspelbaar en kunstmatig gedragen als robots en makkelijk vervallen in clichématig 'gelukkig 'gedrag, in de conventies van tevredenheid, in flauwe grijnzen. In onze misleiding ontgaat ons het grootse samenspel van de levende kosmos, zijn stralende duisternis, zijn vreselijke schoonheid."
Kan ik het gebruiken?
Nee, niet om je afdeling beter te runnen of om een betere adviseur te worden. Wel om de holle pretenties van het hedendaagse, platte geluk achter je te laten, ook die van op je werk!
Is het mooi geschreven?
Zonder meer. De man is een taalvirtuoos en je leest dat door de vertaling heen. Het lezen is gewoon een plezier op zich. Ook aanstekelijk. Je zou de man graag als docent engels gehad willen hebben. Een geboren verteller, ieder geval op papier.
Waar lezen?
Vliegtuig, trein. Maar eigenlijk in de schaduw van een plataan in de Provence.
Heeft het diepgang?
Ja. De auteur bespreekt de voor- en nadelen van de melancholie op diepzinnige wijze. Put uit zijn kennis van de westerse traditie inclusief die van de hedendaagse popcultuur.
Zou ik het moeten lezen?
Ja, vooral als je Tiggelaar of Covey in je kast hebt staan. Dit boek is het juiste antigif.
Nog eens ja, als je vaak somber bent. Geen redenen meer je schuldig te voelen. Je behoort tot de uitverkorenen die creatief en innovatief zijn.
Wat doet de auteur?
Hij is hoogleraar Engelse literatuur aan de Wake Forest Universiteit in North Carolina, gespecialiseerd in de 19e eeuw. Grote kenner van popmuziek en films.
Zijn er nog andere boeken in dit genre?
Ja. De Britse econoom Layard bijvoorbeeld schreef een boek over geluk en economie: waarom zijn we niet gelukkig? Hij vindt dat we geluk meer moeten meten en maatregelen moeten treffen in organisaties en de maatschappij om zo'n hoog mogelijk geluk te scoren. Hij is in zekere zin de opponent van Wilson. Wie Layard en Wilson leest, krijgt een goede indruk waar het serieuze, intellectuele debat over het moderne geluk in het westen over gaat. (JS)
Over Joep Schrijvers
Joep Schrijvers doet onderzoek naar westerse advies- en lesboeken voor vorsten, bestuurders en managers van Homerus tot Covey. Hij is schrijver van succesvolle, kritische boeken en artikelen over management, mens en maatschappij.
