Gelukkig zijn er vele gepassioneerde personen die de handschoen oppakken. Uiteraard is het invullen van een dergelijke rol mensenwerk. Het gaat niet om procedures en richtlijnen, maar om de soft controls. Het boek Goede Raad voor Commissarissen geeft mooie inzichten van deskundigen én geeft op een groot aantal terreinen praktische inzichten, nuttige tips en mooie inkijkjes over de wijze waarop good governance tot betere invulling kan komen.
GOEDE RAAD voor Commissarissen bestaat uit twee delen. Deel 1 gaat over wat zich afspeelt in het brein van de toezichthouder en de bestuurder. Deel 2 gaat over de dynamiek tussen de Raad en de belanghebbenden.
In 21 bijdragen van verschillende auteurs komt een veelheid aan onderwerpen aan de orde. Deze onderwerpen zijn:
Deel 1: vertrouwen, fouten verzwijgen, succes broedkamer voor falen, reflectie op succes, moed, leerstijlen, keuzen en bijdragen aan maatschappelijk succes, risk appetite en authenticiteit van de bestuurders.
Deel 2: rol voorzitter RvC, interactie Raad, waarderend toezicht en horizontalisering, cognitieve diversiteit, speak up, werking van macht, omgaan met onzekerheid, organisatieverandering, beloning, moed, externe toezichthouder en rol van de stakeholders.
Stuk voor stuk onderwerpen die voor bestuurders en (aankomend) toezichthouder(s) relevant zijn. Wanneer de mix van deze onderwerpen, niet in balans is dan kan er een gevaarlijke molotovcocktail ontstaan. Met alle gevolgen van dien.
Daarom is het goed dat een boek als GOEDE RAAD voor Commissarissen zo’n breed spectrum aan onderwerpen langs laat komen. En dat ook nog in een boek van beperkte omvang. Een prestatie van formaat.
Elke bijdrage geeft inzichten in valkuilen en potentiële gevolgen, tips, best practices en een aantal praktische inzichten en voorbeelden. Wellicht denkt u nu, poeh dat is nogal wat waarmee rekening gehouden moet worden. En het antwoord daarop is: ja! Niemand zal beweren dat goed toezicht houden eenvoudig is. U doet dat echter niet alleen maar met en voor de stakeholders, bestuur en medewerkers.
Het belang van goed toezicht is groot. Als toezichthouder bent u namelijk degene die oog moet hebben en houden voor de belangen van vele stakeholders. Dat is vaak een delicate balans. Toezichthouders moeten vooral luisteren, reflecteren, expertise inzetten en doorvragen. Het zijn van een goede commissaris doet er echt toe. Meer dan ooit wordt professionaliteit verwacht. En dat is ook logisch gelet op de belangen die er zijn.
Het boek een GOEDE RAAD van Commissarissen laat zien dat een toezichthouder hier ook niet voor moet weglopen. Maar dat zij zich wel bewust moeten zijn van de GOEDE RAAD zoals deze in grote getale in de verschillende bijdragen aan bod komen.
Dinjens en haar coauteurs geven met de verschillende bijdragen waardevolle inzichten. Door de duidelijke manier van schrijven én de praktische tips en suggesties is het allemaal ook direct toepasbaar. Het boek biedt geen garantie op het volledig voorkomen van ‘ongelukken en schandalen’. Dat kan ook niet. Er zullen altijd onvoorspelbare zaken gebeuren en niemand kan de toekomst voorspellen. De bijdragen uit GOEDE RAAD kunnen wel een bijdrage leveren aan het verbeteren en professionaliseren van het toezicht.
Twee kanttekeningen: ten eerste zou het boek een duidelijker onderscheid kunnen maken tussen bestuurders en hun functioneren en dat van toezichthouders. Dat eerste onderwerp wordt wel aangeraakt, maar blijft onderbelicht. Als tweede zou een wat bredere beschouwing over de GOEDE RAAD – en de verschillende bijdragen – als een soort van paraplu best waardevol zijn geweest. Mogelijk in de vorm van een afsluitend essay of modelmatige beschouwing van de belangrijkste valkuilen en suggesties.
Maar al met al is GOEDE RAAD voor commissarissen een prestatie van formaat.
Frank van Kuijck is een zeer gedreven onafhankelijk en zelfstandig professional in zowel audit en advies voor de public sector. Hij is kritische sparringpartner voor toezichthouders, bestuurders en organisatie om te helpen deze naar een hoger plan te krijgen. Specifieke aandachtsgebieden naast audit en verslaggeving zijn governance, control, risicomanagement en bedrijfsvoering. Deze laatste ook vanuit de specialisatie als operational auditor. Hij heeft een achtergrond als Partner in de audit en adviespraktijk bij Deloitte, is Voorzitter van RJ Werkgroep 645 - woningcorporaties en Docent Auditing aan de UVT Tilburg.
Over Frank van Kuijck
Frank van Kuijck is een onafhankelijk en zelfstandig professional in toezicht en advisering binnen de publieke sector. Hij is oprichter en eigenaar van het adviesbureau Toetssteen BV. Daarnaast is hij associate partner bij TransitiePartners. Hij heeft een achtergrond als Partner in de audit en adviespraktijk bij Deloitte en is docent Auditing aan de UVT Tilburg.
