In Waar laat ik mijn handen? beantwoordt Serge van Rooij de 25 meest gestelde vragen over presenteren. En inderdaad, mijn dilemma's en vragen over presenteren komen aan bod..
Waarom blijf je geboeid naar de ene presentator kijken en val je bij een andere bijna in slaap? Ik heb in mijn loopbaan al veel presentaties gezien, van wisselende kwaliteit. Ook het geven van presentaties vind ik best lastig. Daarom is een boek met de 25 meest gestelde vragen interessant. In zijn boek Waar laat ik mijn handen? - Praktische antwoorden op de 25 meest gestelde vragen over presenteren gaat communicatietrainer Serge van Rooij in op methodieken en technieken, maar ook hele praktische zaken.
In het boek, hoe kan het ook anders, worden 25 vragen beantwoord. Die komen zowel van klanten van Van Rooij als uit eigen ervaring. Hij begint met 9 vragen rondom de inhoud van de presentatie, om tot een goed verhaal te komen. Vervolgens gaan 10 vragen over het presenteren zelf (de beste versie van jezelf) en 6 over interactie met het publiek.
Een goed verhaal is eigenlijk de start van je presentatie. Dat betekent dat je niet de PowerPoint volzet met gegevens en die opleest. Het verdient misscien wel de voorkeur zonder PowerPoint te presenteren, of het alleen als ondersteuning te gebruiken.
Voor het beantwoorden introduceert de schrijver het 3B-model van Remco Claassen, een van de bekendste sprekers in Nederland. Dit 3B-model gaat over Boodschap (wat moet je publiek onthouden? Daar moet je je presentatie omheen bouwen), Behoefte (welk probleem los je op voor je publiek?) en Beleving (wat kun je toevoegen aan anekdotes en emoties om je boodschap tot leven te brengen?). Hier moet je de juiste mix in proberen te vinden, waarbij het uitgangspunt is: meer beleving dan behoefte en meer behoefte dan boodschap.
Als je verhaal inhoudelijk goed staat, ben je als presentator wat meer zelfverzekerd, en hoef je je daar geen zorgen over te maken. Dan kun je je richten op vragen zoals:
‘Hoe zorg ik dat ik mijn tekst niet vergeet?
‘Hoezo mag ik geen jargon gebruiken?'
‘Hoe kan ik langzamer praten?'
‘Waar laat ik mijn handen?'
Allemaal ondersteunende zaken voor het overbrengen van je verhaal. Belangrijk punt dat steeds terugkomt is de opbouw van je verhaal, een pakker aan het begin (anekdote) en samenvatting aan het eind. Weg met de CV-sheet en de vragensheet aan het einde! Zet PowerPoint op zwart als je het niet gebruikt. Beter nog: gebruik helemaal geen PowerPoint maar een flip-over zodat je beweegt op het podium. Over bewegen op het podium gaat ook nog een hoofdstuk, hoe je ruimte kunt gebruiken om je verhaal te ondersteunen. Dit zonder te ijsberen op het podium, wat afleidt van de boodschap.
Een goede presentatie staat of valt met interactie met het publiek. Je kunt nog zo'n goed verhaal brengen of zo goed presenteren, maar zonder interactie zal het niet landen. Iedereen heeft wel eens een presentatie gehad waarbij de presentator over het publiek heen kijkt, of alleen naar zijn/haar eigen sheets. Dan haak je als kijker al snel af. In de interactie gaat het om de eerste indruk, het oogcontact, omgaan met lastige vragen en het overtuigen van kijkers, zoals je baas. Dit onderdeel bevat wederom hele praktische tips zoals je gedragen als een koning als je op het podium staat. Dan straal je vertrouwen uit, wat weer prettig is om naar te kijken en te luisteren. Ook je houding in de voorbereiding kan je helpen om zelfverzekerd over te komen. Notities (genummerd) mogen wel, maar blijven bij voorkeur in je zak.
Een antwoord op de 25 meest gestelde vragen over presenteren vind je inderdaad in Waar laat ik mijn handen? Daarmee beantwoordt het aan de doelstelling. Een aantal zaken kun je je het beste aanleren door veel te oefenen. En daarbij kan een stuk coaching zeker helpen, anders blijft het een papieren exercitie en trial and error. Ik hou Waar laat ik mijn handen? bij de hand voor de voorbereiding van een nieuwe presentatie!
Jan Hoogstra is zelfstandige, IT-consultant. Hij voert opdrachten uit op het gebied van beoordeling en advisering over IT-gerelateerde onderwerpen in de zorgbranche. Zo is hij programmamanager, projectmanager en adviseur op het gebied van bijvoorbeeld IT-strategie en pakketselecties.
Over Jan Hoogstra
Jan Hoogstra heeft meer dan 25 jaar ervaring als IT-adviseur en IT-auditor bij grote accountants- en adviesbureaus. Tijdens zijn loopbaan heeft hij veel opdrachten gedaan op het gebied van informatiebeveiliging en optimalisering van de inzet van IT. Jan is directeur bij CognoSense, dat gespecialiseerd is in de menselijke kant van IT.