Mr. P.C. van Es is universitair hoofddocent notarieel recht aan de Universiteit Leiden.
Meer over P.C. van EsErfrecht van de langstlevende echtgenoot
E-book Epub met watermerkbeveiliging Nederlands 2019 2e druk 9789013150483Samenvatting
In deze monografie staat het actuele erfrecht van de langstlevende echtgenoot centraal. De uitgave beantwoordt op overzichtelijke en diepgaande wijze alle civielrechtelijke vragen die zich voordoen wanneer een erflater overlijdt met achterlating van een echtgenoot. Zowel de grote lijnen als belangrijke details komen aan bod.
Het huidige erfrecht is volop in ontwikkeling. Erfrecht van de langstlevende echtgenoot behandelt het actuele erfrecht en alle belangrijke recente vernieuwingen op overzichtelijke en diepgaande wijze. Naast hoofdlijnen gaat de auteur van deze monografie dieper in op de materie en behandelt vele kwesties in detail.
De monografie besteedt aandacht aan het recht bij versterf zoals de wettelijke verdeling en wilsrechten. Ook krijgt u inzicht in de kwestie wanneer de erflater bij uiterste wilsbeschikking van de erfopvolging bij versterf is afgeweken, waaronder het recht van voortgezet gebruik van woning en inboedel en het verzorgingsvruchtgebruik. Hiernaast behandelt de bundel de verhouding tussen de rechten van de langstlevende echtgenoot en die van de legitimaris.
De huidige rechtspositie van de langstlevende echtgenoot is het resultaat van vele discussies die gedurende 50 jaar plaatsvonden in de literatuur en het parlement. Deze bundel biedt de ruimte aan deze discussies en geeft een overzicht van de meningen van de auteurs van verschillende handboeken.
Deze tweede druk is aangevuld met de sinds de eerste druk verschenen literatuur en rechtspraak. Nieuwe paragrafen in deze editie behandelen onder meer:
- De mogelijkheid van conservatoir beslag voor een niet-opeisbare vordering van een in de - wettelijke verdeling betrokken kind (nr. 9A)
- De analoge toepassing van art. 3:194 lid 2 BW op de wettelijke verdeling (nr. 10A)
- Het fideï-commis in combinatie met de wettelijke verdeling (nr. 17A).
- Het erfrecht van de langstlevende echtgenoot op de voormalige Nederlandse Antillen en Aruba (nr. 7.3).
De monografie is geschreven voor het notariaat, de wetenschap, de rechterlijke macht en de advocatuur.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Lijst van afkortingen / XI
Lijst van verkort aangehaalde literatuur / XIII
HOOFDSTUK 1
Algemene opmerkingen over de erfrechtelijke positie van de langstlevende echtgenoot / 1
1 De erfrechtelijke positie van de langstlevende echtgenoot in rechtshistorisch perspectief / 1
1.1 De echtgenoot als buitenstaander / 1
1.2 De wet van 17 februari 1923 / 1
2 Invloed van het huwelijksrecht; erkenning van de natuurlijke verbintenis tot verzorging van de langstlevende echtgenoot / 3
2.1 De Visser/Harms (HR 30 november 1945, NJ 1946/62) / 3
2.2 Van een natuurlijke naar een civiele verbintenis? / 4
3 De notariële praktijk onder het BW van voor 2003: de ouderlijke boedelverdeling en het vruchtgebruiktestament / 5
3.1 Ouderlijke boedelverdeling / 5
3.2 Vruchtgebruiktestament / 7
4 De totstandkoming van Boek 4, titel 3, afdeling 1 en 2 / 8
4.1 Ontwerp Meijers / 8
4.2 Gewijzigd Ontwerp en Vaststellingswet 1969 / 9
4.3 De voortrein van Van Agt / 9
4.4 Het vruchtgebruikontwerp / 10
4.5 De brief van Sorgdrager / 11
5 Het erfrecht van de langstlevende echtgenoot in een breder maatschappelijk perspectief / 12
6 Het begrip ‘echtgenoot’ / 13
7 Rechtsvergelijking / 14
7.1 Versterferfrecht / 14
7.2 Wettelijke rechten / 15
7.3 De voormalige Nederlandse Antillen en Aruba / 16
HOOFDSTUK 2
De wettelijke verdeling / 21
8 Wettelijke verdeling in hoofdlijnen; toepasselijkheid / 21
9 Wettelijke verdeling in hoofdlijnen; inhoud / 23
9A Conservatoir beslag voor niet-opeisbare geldvordering van kind? / 24
10 Vaststelling omvang geldvordering / 26
10A Verzwegen goederen; analoge toepassing van art. 3:194 lid 2 BW / 29
11 Vaststelling omvang geldvordering van minderjarig kind en de rol van de kantonrechter / 30
12 Beïnvloeding omvang geldvordering door legaat aan echtgenoot / 32
13 De geldvordering; rente, aflossing en overdraagbaarheid / 35
14 Schulden van de nalatenschap: aansprakelijkheid, verhaalbaarheid en draagplicht / 37
14.1 Inleiding; het kind als erfgenaam / 37
14.2 Aansprakelijkheid en verhaalbaarheid / 37
14.3 Draagplicht / 40
15 Ongedaanmaking / 41
16 Zuivere aanvaarding, verwerping en beneficiaire aanvaarding / 42
17 Afwijken van de wettelijke regeling / 44
17A Wettelijke verdeling en fideï-commis / 44
18 Wettelijke verdeling en legitieme / 45
18A Wettelijke verdeling en art. 4:51 lid 1 BW / 46
HOOFDSTUK 3
De wilsrechten / 47
19 Algemene opmerkingen / 47
20 Vier wilsrechten / 48
20.1 Art. 4:19 BW / 48
20.2 Art. 4:20 BW / 49
20.3 Art. 4:21 BW / 50
20.4 Art. 4:22 BW / 50
21 Goederen waarop de wilsrechten betrekking hebben / 51
22 Uitoefening van een wilsrecht / 52
22.1 Uitoefening van een wilsrecht namens een minderjarig kind / 53
23 Verlies van wilsrechten / 55
23.1 Termijnstelling / 55
23.2 Overdracht van de geldvordering / 55
23.3 Voldoening van de geldvordering / 56
23.4 Verrekening / 57
23.5 Vermenging / 57
23.6 Afstand / 58
23.7 Verjaring / 58
24 Het voorbehouden vruchtgebruik / 58
24.1 Vestiging / 58
24.2 Inhoud van het vruchtgebruik / 59
24.3 Vervreemding, bezwaring en vertering van de aan het vruchtgebruik onderworpen goederen / 60
24.4 Het voorbehouden vruchtgebruik en schuldeisers / 62
25 Afwijken van de wettelijke regeling / 63
HOOFDSTUK 4
Andere wettelijke rechten; voortgezet gebruik van woning en inboedel en het verzorgingsvruchtgebruik / 65
26 Inleiding / 65
27 Voortgezet gebruik van woning en inboedel / 65
28 Het verzorgingsvruchtgebruik van art. 4:29 en 4:30 BW; algemeen / 67
28.1 De omvang van de verzorgingsbehoefte / 68
29 Vruchtgebruik op woning en inboedel (art. 4:29 BW) / 70
29.1 Art. 4:29 lid 1 BW / 70
29.2 Art. 29 lid 2 en 3 BW; onbevoegdheid van erfgenamen, beperking uitwinbaarheid goederen en overeenkomstige toepassing op legatarissen en lastbevoordeelden / 71
30 Vruchtgebruik op andere goederen van de nalatenschap (art. 4:30 BW) / 72
30.1 Art. 4:30 lid 1, 2, 3 en 7 BW / 72
30.2 Art. 4:30 lid 4, 5 en 6 BW; aanwijzing te bezwaren goederen en geschillen hieromtrent / 74
30.3 Kritiek op de regeling van art. 4:30 BW / 75
31 De op het vruchtgebruik van art. 4:29 en 4:30 BW toepasselijke regels / 76
32 Vestiging van vruchtgebruik van art. 4:29 en 4:30 BW; termijnen / 77
33 Art. 4:32 BW; vruchtgebruik van art. 4:29 en 4:30 BW en een aanhangige echtscheidingsprocedure / 78
34 Bevoegdheden kantonrechter voor en na vestiging verzorgingsvruchtgebruik; art. 4:33 BW / 79
35 Inkorting van giften en verhaal op legitimarissen / 81
35.1 Inkorting van giften / 81
35.2 Verhaal op legitimarissen / 82
35.3 Termijnen voor inkorting en verhaal; regels ten aanzien van het vruchtgebruik / 83
36 Een gat in de bescherming van de langstlevende echtgenoot? / 83
37 Verzorgingsvruchtgebruik en legitieme / 84
38 Verzorgingsvruchtgebruik en sommen ineens / 85
HOOFDSTUK 5
Overige regelingen van belang voor de positie van de langstlevende echtgenoot / 87
39 De langstlevende echtgenoot en de legitieme / 87
40 De langstlevende echtgenoot en art. 4:38 BW / 89
41 Het recht van de langstlevende echtgenoot op informatie / 90
42 Executele en vereffening: de positie van de langstlevende echtgenoot / 90
HOOFDSTUK 6
Overgangsrecht / 93
43 Wettelijke verdeling / 93
44 Ouderlijke boedelverdeling / 93
45 Art. 129 lid 1 en 2 Overgangswet NBW: uitstel opeisbaarheid legitieme / 94
46 Een onder oud recht gemaakt verblijvens-, toedelings- of overnemingsbeding; art. 131 Overgangswet NBW / 95
Artikelenregister / 97
Jurisprudentieregister / 103
Trefwoordenregister / 105
Monografieën BW / 107
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan