Typen van legaliteit
Ontwikkelingen in recht en maatschappij
Paperback Nederlands 2000 2e druk 9789026837289Samenvatting
Voor veel moderne mensen die zelf schade veroorzaken, spreekt het vanzelf dat zij die schade niet zelf moeten betalen maar dat die schade door de gemeenschap wordt vergoed. Anderen vragen zich af of de schuldige de rekening niet zou moeten betalen. In dit boek zien de auteurs deze uiteenlopende standpunten als een botsing van twee typen legaliteit, beide in de instituties van de maatschappij verankerd.
In totaal worden zes typen van legaliteit in de maatschappelijke context aan de hand van concrete rechtsgebieden behandeld, vanaf de burgerlijke samenleving in de tweede helft van de 19e eeuw tot en met de multiculturele samenleving van vandaag. Daarbij wordt ingegaan op zowel de historische aspecten als de hedendaagse, soms ongemakkelijke verhouding waarin de typen naast elkaar voorkomen.
Deze rechtssociologische analyse beschrijft daarmee enkele opvallende kanten van de veelzijdige relaties tussen recht en maatschappelijke orde in de laatste 150 jaar, waarbij de nadruk op de huidige tijd ligt.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1. Legaliteit
1.1 Veranderend recht in een veranderende maatschappij
1.2 Een rechtssociologisch onderzoek
1.3 Sociale instituties
1.4 Legaliteit
2. Formele legaliteit
2.1 Hét voorbeeld van de formele legaliteit: De Zutphense juffrouw
2.2 Definitie van formele legaliteit
2.3 De betekenissen: het denken in de 19e eeuw
2.4 Sociale macht
2.5 De publieke moraal: formele vrijheid
2.6 De maatschappelijke praktijk van de rechtsorde
3. Compensatie-legaliteit
3.1 Aanduiding en definitie
3.2 Een voorbeeld
3.3 Nieuwe complexen van betekenissen
3.4 Gewijzigde machtsverhoudingen
3.5 De publieke moraal: gelijke kansen
3.6 Primaire regels in het contractenrecht
3.7 Instrumentalisering van recht
3.8 Rechtsvinding en open normen
3.9 Rechtszekerheid en de compensatie-legaliteit
4. Legaliteit van risico-collectivering
4.1 Aanduiding en definitie van het type
4.2 Het voorbeeld: geld muss man haben …
4.3 Nieuwe complexen van gedeelde betekenissen
4.4 De publieke moraal: solidariteit
4.5 Sociale macht
4.6 De rechtsgebieden
4.7 Het recht als beleidsinstrument
5. Forum-legaliteit
5.1 Aanduiding en definitie
5.2 Een voorbeeld: de bezetting van het MOB
5.3 Nieuwe complexen van betekenissen
5.4 Gewijzigde machtsverhoudingen
5.5 De publieke moraal: de kritische discussie
5.6 Recht en maatschappij
5.7 De echo van de forum-legaliteit
6. Coöperatieve legaliteit
6.1 Een schets van onderhandelend bestuur
6.2 Voorbeelden van onderhandelend bestuur
6.3 Definitie van coöperatieve legaliteit
6. Afstemming van handelen
6.5 Effectief en kwalitatief beter beleid
6.6 Sociale Macht
6.7 Gedeelde betekenissen
6.8 De publieke moraal: publiek-private samenwerking
6.9 De rechtsgebieden
6.10 Het fait accompli
7. Pluralistische legaliteit
7.1 Rechtspluralisme en pluralistische legaliteit
7.2 Gemeenschap
7.3 Pluralistische legaliteit: de zwakke en de sterke vorm
7.4 Conflictenregels I: algemeen
7.5 Betekenissen
7.6 De publieke moraal: gelijkwaardige gemeenschappen
7.7 Sociale machtsverhoudingen
7.8 Conflictenregels II: toetsing aan mensenrechten
7.9 Dogmatische gevolgen
7.10 Europa
8. Een korte terugblik op de vraagstelling
Aangehaalde literatuur
Naamsregister
Zaaksregister
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan