Het zondebok complex

Als er dingen misgaan wordt er al gauw naar een zondebok gezocht: iemand die we de schuld kunnen geven. Het zogenaamde zwarte schaap in de familie krijgt een soortgelijke rol toebedeeld. De beschuldigers kunnen zich, door de schuld bij anderen te leggen, koesteren in een vals gevoel van onschuld. Psychologisch gezien is het aanwijzen van zondebokken echter een vorm van ontkennen van de eigen schaduw - en die wordt nu op anderen geprojecteerd.
Er zijn echter ook mensen die zich juist met die zondebokschaduw identificeren en zich persoonlijk verantwoordelijk voelen voor de verdrongen schaduwkwaliteiten van anderen. Dat leidt maar al te vaak tot zelfafwijzing en tot gedrag dat ten diepste gemotiveerd wordt door gevoelens van schuld en schaamte.
Sylvia Brinton Perera beschrijft de vele aspecten van de zondebokpsychologie zoals die zich in onze moderne tijd in ieder van ons manifesteert, wat zowel verhelderend als confronterend is. Ze illustreert het thema zowel aan de hand van archetypische patronen in mythen als aan de hand van onthullende voorbeelden uit haar eigen praktijk.