Over T.A. Hartman
Mr. T.A. Hartman is als advocaat verbonden aan NautaDutilh N.V.
T.A. Hartman
‘Een schitterend jurist’
Invloed en beeldvorming van Rudolf von Jhering in het Nederlands privaatrecht (1861-1921): rechtsleer en culpa in contrahendo
Paperback Nederlands 2020 1e druk 9789088632587
Dit product is niet leverbaar
Samenvatting
Rudolf von Jhering (1818-1892) was een Duitse jurist die in zijn tijd al wereldberoemd was. Zijn belangrijkste wapenfeit was zijn scherpe kritiek op het Pandektisme, de heersende Duitse privaatrechtelijke leer in de negentiende eeuw – een complex en abstract bouwsel dat de praktijk geheel uit het oog had verloren. Volgens Jhering bestond het recht immers niet vanuit zichzelf, het was een product van de maatschappij en daarom moest het ook dienstbaar zijn aan die maatschappij. Zonder Jhering zouden arresten als Lindenbaum-Cohen (1919) en Baris-Riezenkamp (1957) er mogelijk heel anders hebben uitgezien.
Hoewel Jherings werk ook na zijn overlijden van grote invloed was, was zijn betekenis voor het Nederlandse recht lange tijd onduidelijk. Dit boek, waarin de auteur de receptie en beeldvorming van Jhering in het Nederlandse privaatrecht onderzoekt, voorziet in dat hiaat. De auteur richt zich vooral op twee van Jherings belangrijkste ideeën: zijn rechtsleer en zijn beroemdste materieelrechtelijke leerstuk (de culpa in contrahendo).
De auteur beschrijft eerst welke positie Jhering innam in de Duitse privaatrechtsleer van de negentiende eeuw en hoe het gebruik van het Duitse recht in het Nederlandse privaatrecht zich heeft ontwikkeld gedurende die periode. In het tweede deel van dit boek onderzoekt de auteur de receptie van Jherings kritiek op het Pandektisme en de rechtsleer die hij uit deze kritiek ontwikkelde. Tot slot onderzoekt de auteur de receptie van Jherings grootste dogmatische vondst: de culpa in contrahendo, oftewel aansprakelijkheid wegens schuld bij het contracteren.
Dit boek is niet alleen relevant voor rechtshistorici maar voor alle privatisten die meer willen weten over de geschiedenis van het Nederlandse burgerlijk recht.
Specificaties
ISBN13:9789088632587
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:114
Uitgever:Celsus juridische uitgeverij
Druk:1
Verschijningsdatum:10-1-2020
Hoofdrubriek:Juridisch
Jongbloed:Burgerlijk recht: algemeen
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
U kunt van deze inhoudsopgave een PDF downloaden
Lijst van gebruikte afkortingen XI
1 Inleiding 1
1.1 Een wereldberoemd jurist 1
1.2 Probleemstelling en opzet 3
1.3 Methode en begrenzing van het onderzoek 5
1.4 Doelstelling en verantwoording 6
Context 9
2 De positie van Jhering in het Duitse privaatrecht van de negentiende eeuw 11
2.1 Inleiding 11
2.2 Savigny en de Historische School 12
2.2.1 De teloorgang van het natuurrecht als juridische methode 12
2.2.2 Het codificatiedebat en het ontstaan van de Historische School 13
2.2.3 De rechtswetenschappelijke methode van de Historische School 14
2.2.4 Beperkingen van de Historische School 16
2.3 Het Pandektisme 18
2.3.1 Ontstaan, kenmerken en verdiensten van het Pandektisme 18
2.3.2 Het Pandektisme, de veranderende samenleving en het Bürgerliches Gesetzbuch 20
2.4 J hering en het Pandektisme - Begriffsjurisprudenz 22
2.4.1 Jhering en het Pandektisme 22
2.4.2 Begriffsjurisprudenz 23
2.5 Freirechtsbewegung en Interessenjurisprudenz 25
2.6 Conclusie 27
3 De rol van het Duitse recht in het Nederlandse privaatrecht (1809-1919) 29
3.1 Inleiding 29
3.2 De Code civil en het Nederlandse privaatrecht (1809-1838) 30
3.2.1 Franse codificatie in Nederland 30
3.2.2 Reactie op de opkomst van de Historische School 31
3.3 Het OBW en het legisme (1838-1870) 32
3.3.1 Het legisme 32
3.3.2 Legisme en buitenlands recht 34
3.4 De samenleving verandert en het recht veroudert (1870-1919) 36
3.4.1 Teloorgang van het legisme 36
3.4.2 (Duitse) voorstellen ter verbetering 38
3.4.3 Praktijkvoorbeeld: de eerste decennia van de NJV en rechterlijke rechtsvinding 39
3.5 Conclusie 41
Receptie 43
4 Receptie van Jherings rechtsleer en het belang in het privaatrecht 45
4.1 Inleiding 45
4.2 Jherings rechtsleer 46
4.2.1 Het ‘belang’ in het privaatrecht 46
4.2.2 Belang en strijd – ontstaan en ontwikkeling van het recht 47
4.3 Receptie van Jheringsrechtsleer in Nederland (1861-1921) 50
4.3.1 Receptie – algemeen 50
4.3.2 Receptie – het verwijt van Begriffsjurisprudenz 50
4.3.3 Receptie – het recht in dienst van de praktijk 52
4.3.4 Receptie – het ‘belang’ in het privaatrecht 53
4.4 Conclusie 55
5 Receptie van Jherings culpa in contrahendo 57
5.1 Inleiding 57
5.2 De culpa in contrahendo 58
5.2.1 De culpa in contrahendo van Jhering 58
5.2.1.1 De aanleiding voor de culpa in contrahendo 58
5.2.1.2 De constructie van de culpa in contrahendo 60
5.2.2 Moderne vormen van de culpa in contrahendo 61
5.3 Receptie van de culpa in contrahendo in Nederland (1861-1921) 63
5.3.1 Receptie culpa in contrahendo – algemeen 63
5.3.2 Receptie culpa in contrahendo – telegrafenrecht 64
5.3.3 Receptie culpa in contrahendo – overig 66
5.4 Conclusie 67
6 Een schitterend jurist? 69
6.1 Conclusie – algemeen 69
6.2 Conclusie – deel I: context 69
6.3 Conclusie – deel II: receptie 70
6.4 Conclusie – beantwoording hoofdvragen 72
Epiloog 73
Dankwoord 79
Geraadpleegde literatuur 81
Geraadpleegde kranten en elektronische bronnen 95
Geraadpleegde jurisprudentie 97
Literatuurlijst bij epiloog 99
1 Inleiding 1
1.1 Een wereldberoemd jurist 1
1.2 Probleemstelling en opzet 3
1.3 Methode en begrenzing van het onderzoek 5
1.4 Doelstelling en verantwoording 6
Context 9
2 De positie van Jhering in het Duitse privaatrecht van de negentiende eeuw 11
2.1 Inleiding 11
2.2 Savigny en de Historische School 12
2.2.1 De teloorgang van het natuurrecht als juridische methode 12
2.2.2 Het codificatiedebat en het ontstaan van de Historische School 13
2.2.3 De rechtswetenschappelijke methode van de Historische School 14
2.2.4 Beperkingen van de Historische School 16
2.3 Het Pandektisme 18
2.3.1 Ontstaan, kenmerken en verdiensten van het Pandektisme 18
2.3.2 Het Pandektisme, de veranderende samenleving en het Bürgerliches Gesetzbuch 20
2.4 J hering en het Pandektisme - Begriffsjurisprudenz 22
2.4.1 Jhering en het Pandektisme 22
2.4.2 Begriffsjurisprudenz 23
2.5 Freirechtsbewegung en Interessenjurisprudenz 25
2.6 Conclusie 27
3 De rol van het Duitse recht in het Nederlandse privaatrecht (1809-1919) 29
3.1 Inleiding 29
3.2 De Code civil en het Nederlandse privaatrecht (1809-1838) 30
3.2.1 Franse codificatie in Nederland 30
3.2.2 Reactie op de opkomst van de Historische School 31
3.3 Het OBW en het legisme (1838-1870) 32
3.3.1 Het legisme 32
3.3.2 Legisme en buitenlands recht 34
3.4 De samenleving verandert en het recht veroudert (1870-1919) 36
3.4.1 Teloorgang van het legisme 36
3.4.2 (Duitse) voorstellen ter verbetering 38
3.4.3 Praktijkvoorbeeld: de eerste decennia van de NJV en rechterlijke rechtsvinding 39
3.5 Conclusie 41
Receptie 43
4 Receptie van Jherings rechtsleer en het belang in het privaatrecht 45
4.1 Inleiding 45
4.2 Jherings rechtsleer 46
4.2.1 Het ‘belang’ in het privaatrecht 46
4.2.2 Belang en strijd – ontstaan en ontwikkeling van het recht 47
4.3 Receptie van Jheringsrechtsleer in Nederland (1861-1921) 50
4.3.1 Receptie – algemeen 50
4.3.2 Receptie – het verwijt van Begriffsjurisprudenz 50
4.3.3 Receptie – het recht in dienst van de praktijk 52
4.3.4 Receptie – het ‘belang’ in het privaatrecht 53
4.4 Conclusie 55
5 Receptie van Jherings culpa in contrahendo 57
5.1 Inleiding 57
5.2 De culpa in contrahendo 58
5.2.1 De culpa in contrahendo van Jhering 58
5.2.1.1 De aanleiding voor de culpa in contrahendo 58
5.2.1.2 De constructie van de culpa in contrahendo 60
5.2.2 Moderne vormen van de culpa in contrahendo 61
5.3 Receptie van de culpa in contrahendo in Nederland (1861-1921) 63
5.3.1 Receptie culpa in contrahendo – algemeen 63
5.3.2 Receptie culpa in contrahendo – telegrafenrecht 64
5.3.3 Receptie culpa in contrahendo – overig 66
5.4 Conclusie 67
6 Een schitterend jurist? 69
6.1 Conclusie – algemeen 69
6.2 Conclusie – deel I: context 69
6.3 Conclusie – deel II: receptie 70
6.4 Conclusie – beantwoording hoofdvragen 72
Epiloog 73
Dankwoord 79
Geraadpleegde literatuur 81
Geraadpleegde kranten en elektronische bronnen 95
Geraadpleegde jurisprudentie 97
Literatuurlijst bij epiloog 99
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
-
J.E. van den Brink€ 60,00 -
Eelco de Jong€ 54,95
-
Simon Cornielje€ 48,00
-
Joost Vetter€ 86,00
-
Martin-Jan van Mourik€ 86,50
-
Claartje Bulten€ 39,95
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
