"Als je wilt weten wat het volk vindt moet je bij de serveersters en kelners van restaurants zijn. Zij praten met iedereen en weten dus alles," aldus Gary, de gepensioneerde onderwijzer, die ik gisteren ontmoette. "Thank God, she said Obama." We zitten in een restaurantje in Greek Town.
Net als overal is Detroit in de roes van de presidentsverkiezingen. De kansen van de eigen favoriet en die van de tegenstander worden uitgebreid ingeschat en besproken. Daarom moest Gary daarnet de serveerster vragen wie zij dacht de verkiezingen in november te winnen. Hij vraagt het trouwens aan iedereen die hij ontmoet is me opgevallen in de korte tijd dat ik hem ken. Ik zie hem glunderen want ze gaf het enige juiste antwoord.
Vanmorgen kwam hij en een kennis mij ophalen om naar Hart Plaza, het centrale plein van Detroit te gaan. Al het hele weekend gonst het in de stad: ga jij kijken, ga jij naar Obama? Vandaag zijn alle Amerikanen vrij omdat het Labour Day is, een dag waarop de arbeid gevierd wordt, de zomer afgesloten en het nieuwe schooljaar begint. En juist vandaag komt Obama naar ons. We moesten ver buiten het centrum parkeren omdat alles is afgesloten vanwege de festiviteiten.
De Amerikanen verlangen naar verandering. Ze hebben het helemaal gehad met de Bush Administration. Waar ik ook kom, ik hoor alleen maar negatieve geluiden. De vox populi krijgt er geen genoeg van om schande te spreken van de miljarden verslindende oorlog in Irak, de economische recessie en de huisuitzettingen die nu aan de orde van de dag zijn. De vinger wijst maar naar één man, die dat op zijn geweten heeft: dzjee double joe Bush.
De big bands trekken door de warme straten, fel koper en opwindende ritmes. Daar gaat een afdeling van zwarte steel workers van het tweede district en daar mensen van de brandweer. Een vrouw verkoopt krantjes van een of andere socialistische partij. Het mag er dan uit zien als Koninginnedag bij ons, de schijn bedriegt. Hier wordt ook de trots van de werkers betrommeld, opgeroepen tot de socialistische strijd maar nu toch vooral de komst van Obama afgewacht.
We dringen ons naar Jefferson, de verkeersader die vlak achter de Detroit River loopt. Hier staan de hoge kantoren, die in de jaren zeventig zijn gebouwd, waar nu de ‘global head quarters’ van General Motors zijn. De massa is immens. Veel zwarte mensen die veel te winnen hebben, ook veel blanken trouwens, mannen, vrouwen, jong en oud. Alleen de Aziaten zijn afwezig. Kindertjes met dreadlocks zitten op de arm van hun moeder. Ze dragen een t-shirt met Obama. Gary ontdekt zowaar kennissen in de menigte. Jonge mannen die uit New York naar Detroit zijn gekomen eerst om te studeren en nu om te werken. Zij behoren tot de weinigen die de arme staat Michigan intrekken in plaats van te ontvluchten. De onvermijdelijke groepjes fundamentalistische christenen staan met hun plakkaten te zwaaien dat God nog steeds redt en straft. De massa schenkt er geen aandacht aan.
We staan inmiddels in een lange en brede rij op Jefferson. Heel veel mensen willen het plein op waar Obama zal spreken. Om hem te zien, moet je eerst een kaartje halen en dan door de ‘security gates’. De zon brandt fel op iedereen. Ik heb maar een zakdoek op mijn kale schedel gelegd om morgen niet met verbrandingsklachten wakker te worden. Helikopters hangen in de lucht. Niet van de politie zoals ik aanvankelijk dacht maar van de vele ‘news agencies’ die als een karavaan de campagne volgen.
Wat een verschil met zaterdagavond toen ik naar de rally ging van de presidentskandidate McKinney, een zwarte vrouw, die haar opwachting maakte in het Nationale Institute, een soort ‘community center’ voor groepen die derde wereldlanden steunen. Het was in een zaaltje waar wij in Nederland doorgaans klaverjassen en het was ruim voldoende om al haar supporters te herbergen. Er zou ook een persconferentie zijn maar die ging niet door. Er was geen pers komen opdagen.
Geklap en gejoel weerklinkt. Iedereen draait zich. Obama, Obama, wordt er gescandeerd. Duizenden nekken rekken zich uit om een glimp van de man op te vangen die Amerika opnieuw naar de beschaving moet leiden. Het kleine zwarte meisje naast me op haar moeders arm zwaait heftig met haar armpjes. En daar verschijnt hij, we zien het op het grote scherm, dat is opgesteld, breed lachend en handen schuddend. Het centrum van Detroit is deze ochtend vervuld met elektriciteit of moet ik zeggen hoop?
"Kom," zegt Gary, "laten we een restaurantje zoeken in Greek Town. Want we komen Hart Plaza toch niet meer op. Let’s have an ice tea."
Over Joep Schrijvers
Joep Schrijvers doet onderzoek naar westerse advies- en lesboeken voor vorsten, bestuurders en managers van Homerus tot Covey. Hij is schrijver van succesvolle, kritische boeken en artikelen over management, mens en maatschappij.