In deze casus leggen we de tien lessen uit Overleven in crisistijd van Charles Huyskens langs het interbellum tussen eerste en tweede lockdown worden gelegd. Wat is er geleerd sinds februari/maart. Want dat is toch wel de politieke gemene deler rond corona, lessen trekken. Welke lessen de hoofdrolspelers en hun entourage in de praktijk hebben getrokken!
Wees niet reactief maar juist uiterst proactief. Van meet af aan is er achter de feiten aangelopen. Lees voor een minutieuze beschrijving van de beginperiode het hoofdstuk ´De verloren maand, uit Stilte op het Binnenhof. Signalen werden gemist, bezorgde opmerkingen genegeerd. En tot op de dag van schrijven is het niet anders. ‘We gaan nu opschalen’, zegt Rutte (dd 30/9) terwijl de tweede golf (voorlopig?) de facto een feit is.
Bereid jezelf voor op alle mogelijke scenario’s. Er blijken scenario’s te liggen, alleen zijn die voor een griepgolf (in het beste geval), of voor een volkomen lineaire uitbraak. Dus niet voor iets als een uitbraak met pandemische proporties waar contactonderzoek en isoleren in eerste instantie onmogelijk is.
Ken jezelf en waak voor ijdelheid. Blanco, voorlopig. Al hoor je her en der dat het plaagstootje ‘Hugo de Schoenen’ met verwijzing naar zijn ijdelheid, een kern van waarheid bezit.
Behoud altijd je integriteit. Laten we hopen dat de manier waarop Diederik Gommers onder druk werd gezet om het hachje van De Jonge in de Tweede Kamer te redden een uitzondering is geweest. De tijd zal het leren.
Wees creatief. Ook hier een matige score. Platgetreden paden troef. Waar werd afgeweken, ging het mis. Tijdens de televisietoespraak repte Rutte van ‘groepsimmuniteit’, en daarmee werd een kiem van diepe controverse gezaaid. Maar toegegeven, de inzet van Irma Sluis was een vondst! Zo kent iedereen nog het gebaar voor ‘hamsteren’. En is de Irmasluis bij IJmuiden een kwestie van tijd.
Koester je relatie met de pers. Behoudens wat lichte irritatie na verloop van tijd, een positieve score, zo maak ik op uit het eerder genoemde boek Stilte op het Binnenhof. De pers liet zich eigenlijk vrijwillig knevelen.
Houd rekening met de rol van de (a)sociale media. Hier de andere zijde van de medaille. Door de reguliere media te knevelen, ontstond veel ruimte voor lieden van diverse pluimage om juist op de sociale media de lead te nemen en de beeldvorming te bepalen. Persconferenties waren mededelingen van de MP, waardoor context, duiding en nuance uit het zicht raakte.
Beheers de risico’s. Als we alleen maar even theorie en praktijk van simpele zaken als ‘testen testen testen’ en ‘bronnen contact onderzoek’ in herinnering roepen, is de score duidelijk.
Zorg dat de crisis geen ramp wordt. Zie vorige punt, en voeg daar gevoeglijk de afsluiting van verpleeghuizen (en gebrek aan persoonlijke beschermingsmiddelen) aan toe, en het beeld is duidelijk. De huidige discussie over mondkapjes een QED.
Leer van het verleden. Tsja. Leg de situatie van februari/maart over die van september/oktober. Nog geen wet, testen niet op orde, idem het bron en contact onderzoek, nog geen app. Zeg het maar.
Een echte crisis is in essentie een leiderschapstest, weet Huyskens. Hoe scoort Rutte hier? Nou niet. Van meet af aan heeft hij zich gepositioneerd als een crisismanager. Terwijl een leider op zijn plaats was geweest, zo leren we uit de huidige Hoekse en Kabeljauwse corona twisten in de samenleving. Iemand die een stip aan de horizon plaatst, een doel stelt, en de mensen daar mee naar toe neemt. Stap voor stap.
*************************************************************************
(Via de geëigende kanalen kunt u het boek Langs de boekenlat. Dertig jaar roeptoeteren vanaf de zijlijn al vast reserveren, en dat met een aantrekkelijke korting bij voorintekening van maar liefst 25 procent! Hand gesigneerd en voorzien van originele boodschap van de auteur. Een echte Pieterse was nog nooit zo bereikbaar.)
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
