In Reset de gemeentelijke ICT beschrijven wij (Herman Timmermans en Kees Groeneveld) hoe gemeenten hun ICT-inspanningen en de relatie met hun ICT-leveranciers kunnen herinrichten. Geen abstract diplomatiek geformuleerde beschouwing, maar concrete handvatten om het zoekgeraakte evenwicht tussen zelf doen en uitbesteden te herstellen.
Fors bedrag
ICT en overheid zijn twee elementen, die niet altijd goed met elkaar combineren. De voorbeelden waar het op ICT gebied bij de overheid is misgegaan zijn talrijk. Binnen de overheid nemen gemeenten een belangrijke plaats in. Jaarlijks besteden gemeenten meer dan € 1,5 miljard aan ICT. Dat is per inwoner omgerekend 90 euro per jaar. Een fors bedrag. Daar mag je wel wat voor verwachten. Recente inbraken op gemeentelijke netwerken en regelmatige datalekken leggen echter de kwetsbaarheid van de gemeentelijke dienstverlening onomstotelijk bloot. Dat raakt niet alleen de gemeentelijke organisatie, maar ook ons als burgers voor wie de gemeente feitelijk de dichtstbijzijnde overheid is.
Gemeentelijke ICT dienstverlening
Steeds verdergaande digitalisering in combinatie met nieuwe technologieën zoals cloud computing en Internet of Things, maken de gemeentelijke dienstverlening steeds meer afhankelijk van ICT. Een groot deel van de gemeentelijke ICT-inspanningen is uitbesteed aan externe partijen. Om dat geheel te managen is een ingewikkelde uitdaging. Die vraagt om een duidelijke visie en een goed uitgewerkt beleid. Juist deze aspecten schreeuwen om verbetering. Met de voortdurend toenemende complexiteit van de ICT-inspanningen hebben gemeentelijke bestuurders en managers een steeds grotere uitdaging om de gemeentelijke dienstverlening op koers te houden.
Reset op ICT gebied
De overheid is gewend om nieuwe ontwikkelingen vooral te zien als een extrapolatie vanuit de bestaande situatie. Hier en daar wat aanpassen, vrijwel nooit echt afscheid nemen van het oude, zorgt ervoor dat moderne en verouderde techniek wordt gemixt. De ICT-leveranciers in het gemeentelijke domein zijn er inmiddels aan gewend. Ook zij gaan noodgedwongen gebukt onder de last van gebrek aan visie en durf en passen zich aan. Wij, als auteurs denken, dat dat niet het juiste antwoord is op de uitdagingen waarmee onze dichtstbijzijnde overheid wordt geconfronteerd. Daarvoor is de sleutelrol, die gemeenten in de totale context van ons land vervullen, te belangrijk. De overheid, gemeenten voorop, is toe aan een reset op ICT gebied.
Gemeenten moeten meer samenwerken
Daarover schrijven we in dit boek. Vanuit persoonlijke ervaringen, uit gesprekken met bestuurders, managers en ICT leveranciers, schetsen we een beeld van waar en hoe het anders en beter kan. Dat is in ieder geval niet doorgaan op de ingeslagen weg. De essentie is dat gemeenten meer moeten samenwerken, niet alleen met elkaar maar ook met hun ICT leveranciers. De aanbestedingsregels lijken dat tegen te houden, maar de oplettende bestuurder, manager en leverancier vindt met onze inzichten en ideeën de weg naar de resetknop. Dat helpt niet alleen de gemeenten en hun ICT leveranciers, maar ook ons als burgers en private organisaties.
