Al geruime tijd stond het schrijven van een managementboek over de ziel, de bezieler en bezieling van een merkorganisatie op mijn bucketlist. Echter schrijven is niet mijn sterkste kant, ik ben meer een man van het gesproken woord; laat mij maar verhalen vertellen. Liever het podium dan de pen. Toen ik medio 2014 van de RvC van Rabobank ’s-Hertogenbosch mijn studiebudget mocht aanwenden om alsnog deze droom te realiseren twijfelde ik. Maar uiteindelijk heb ik toch de sprong in het diepe gewaagd.
Ik denk overigens niet dat de RvC met hun budget mij het laatste duwtje gegeven hebben. Die eer komt toe aan Ruud Heijenga, medeauteur van het boek. 20 Jaar geleden heb ik Ruud leren kennen in de retailwereld en sindsdien zijn wij elkaar blijven ontmoeten en hebben we samengewerkt in verschillende projecten binnen veel merkorganisaties. Eigenlijk gek, want Ruud en ik zijn elkaars tegenpolen. Ruud is meer de introverte voeler, ik de extraverte denker, Ruud meer de wetenschapper, ik de man van de praktijk, Ruud de adviseur, ik de manager. En juist in deze dualiteit zit onze kracht.
Ruud heeft mij geholpen over mijn eigen schaduw heen te stappen, het gevecht aan te gaan met mijn demon ‘dyslexie’, hetgeen uiteindelijk heeft geresulteerd in ons gezamenlijke boek Verhalen om niet te verdwalen – De reis van de merkorganisatie. Overigens ging deze reis niet zonder slag of stoot. In 2015 kwamen er forse veranderingen in de structuur van de Rabobank wat mede de aanleiding voor mij was om de organisatie te verlaten. Was het project ‘boek’ daarmee ook ten dode opgeschreven? Gelukkig niet, de Rabobank hield zich als een ware gentleman aan haar woord en ik kon dit project afmaken.
Ons boek gaat over de ziel, de bezieler en bezieling van een merkorganisatie. Er wordt gemakkelijk gesproken over de ziel, maar kan een organisatie eigenlijk wel een ziel hebben? Aristoteles stelde ‘dat een ‘ding’ alleen een ziel heeft als het een natuurlijk, organisch lichaam is dat feitelijk in staat is om te functioneren.’ Bij organisaties kun je dus alleen spreken over bezieling als je de organisatie ziet als een levend organisme, als mens. Echter in ons westerse denken wordt veelal gekeken maar organisaties als ware het een machine. Koning spreadsheet, KPI’s en het geloof in maakbaarheid domineren ons denken en doen.
In ons boek belichten we daarom de andere kant van de medaille, die van het onbewuste en irrationele. In twaalf aansprekende verhalen vertellen we hoe organisaties zich op een natuurlijke wijze kunnen transformeren tot een bezielde merkorganisatie. Een reis in de buitenwereld welke volgens Carl Jung onlosmakelijk verbonden is met de reis naar binnen, naar de ziel van de organisatie, naar de wereld van het onbewuste en de archetypen. Een verhalenbundel over groei en verdieping van merkorganisaties als levend organisme. Auditief als een boek maar visueel en kinesthetisch vormgegeven als een magazine, een verademing tegenover de veelal verstikkende mechanische benaderingswijze.
Het boek kwam mede tot stand in samenwerking met studenten, inspirerende professionals, redactrices, diverse businesspartners en een startende vormgeefster. Een echte co-creatie. Samen hebben we er een fantastisch project van gemaakt. Natuurlijk, de laatste loodjes vroegen veel meer tijd dan ik als ongeduldige manager mezelf en anderen gunde, maar deze tijd bleek nodig om de laatste puntjes op de i te zetten. Trots was ik, toen begin januari de proefdruk gereed was en ik voor het eerst écht door het boek kon bladeren. De laatste fase van ons project is nu gestart; zal het boek tussen alle andere managementboeken haar plaats vinden en een bijdrage gaan leveren aan het anders leren kijken naar merkorganisaties? Ik hoop en verwacht van wel.
Jan Spackler was consultant, managing director van een groot retail adviesbureau en directeur bestuurder van een Rabobank. Samen met Ruud Heijenga schreef hij Verhalen om niet te verdwalen.
Over Jan Spackler
Over Ruud Heijenga
Ruud Heijenga (1963) studeerde in 1985 af in Bedrijfskunde- Textieltechniek aan de voormalige Hogere Textielschool in Enschede. Na een start in de reclamewereld als account manager bij het Enschedese bureau Interpublica leerde Ruud als hoofd Reclame en Visual Merchandising het retailvak bij de grootwinkelbedrijven in mode Duthler en Hout-Brox.