We bestempelden hem als een ‘manisch positieve hoopbieder’: iemand die door zijn hoopvolle boodschap golven van enthousiasme weet te veroorzaken, maar die tegelijkertijd ook zijn stempel op de wereld weet te drukken. Tijd om de andere vier principes met je te delen en dat doen we in vogelvlucht. Voor wie er meer over wil weten, verschijnt komende week een klein en leerzaam boekje: Musk Mania. Het kleinste boekje van ’s werelds grootste presteerder.
Principe 2: Neem waanzinnig goed waar
Het eerste principe hebben we al verklapt: bied hoop in bange dagen. En dus gaan we meteen door naar principe 2: neem waanzinnig goed waar. Elon Musk is meer dan een hoopbieder met wilde ideeën. Hij is daarnaast ook een waanzinnig goed waarnemer. Wat betekent dit? Dat hij voortdurend open staat voor nieuwe inzichten en ideeën. Dat hij alert en nieuwsgierig is. Dat hij op verschillende manieren naar de werkelijkheid kan kijken, met een brede blik om het grote plaatje te zien, maar ook meteen weer inzoomend op de allerkleinste details. Waanzinnig goede waarnemers zijn niet alleen nieuwsgierig, maar ook nog eens in staat tot diepgravende analyses. Mensen die dit kunnen, stemmen onze twee breinsystemen naadloos op elkaar af: het bliksemsnel werkende, intuïtieve ‘flitsbrein’ en het traag maar zeer nauwkeurig werkende rationele brein. Musk is hier een meester in. Hij weet mogelijkheden en situaties bliksemsnel te peilen, maar weet de uitkomsten daarvan altijd te relateren aan wetenschappelijk onderbouwde principes. Musk doet of zegt nooit zomaar wat: alles berust op rationele principes. Bij dat waanzinnig goed waarnemen hoort ook dat je altijd openstaat voor kritiek. Van ja-knikkers en strooplikkers wil Musk niets hebben. Hij gedijt bij kritiek, negatieve kritiek wel te verstaan.
Principe 3: Mik op Mars
Denk groter dan groot. Dat is het derde principe van Elon Musk. Rommelen in de marge is aan hem niet besteed. Hij drijft op visionaire vergezichten en mateloze ambities. Zijn visie om de wereld te verduurzamen en menselijk leven op Mars mogelijk te maken, is daarbij leidend. Tegelijkertijd toont hij ook een opmerkelijke strategische souplesse als het gaat om het uitbouwen van zijn bedrijfsmatige ‘ecosysteem’. Een recent voorbeeld. Velen waren verrast door de aankondiging dat Tesla zonne-energiebedrijf Solar City zou overnemen. De aandeelhouders van Tesla waren not amused. Beursanalisten misten iedere logica achter deze strategische zet. Want in feite verkocht Musk zijn ene bedrijf aan het andere. Oftewel, Musk koopt Musk. Waarom zou hij zoiets doen? Rijk kon hij er niet van worden. Integendeel, hij zou er ongeveer een half miljard dollar op toeleggen. Voor iedereen die geneigd is om uitsluitend naar de korte termijn te kijken, was de voorgenomen overname een onbegrijpelijke daad. Het punt is, dat Musk niet gericht is op de korte termijn, maar vanuit een lange termijnvisie denkt. En dan is het volstrekt logisch om twee bedrijven die nauw met elkaar verbonden zijn – Solar City wekt zonne-energie op en Tesla maakt elektrische auto’s en batterijen – in elkaar te schuiven. Musk gaat te werk als een simultaanschaker die op meerdere schaakborden tegelijk speelt en de pionnen op even bedachtzame en verrassende wijze verplaats. Daarom geldt: never a dull moment met Elon Musk!
Principe 4: Speel om te winnen
In het woordenboek van Elon Musk komt het woord verliezen niet voor. Hij speelt uitsluitend om te winnen. Hij maakt vaak werkdagen van 18 uur. In tijden dat het erom spant, is hij niet te beroerd om – net als oprichters van een start-up – in zijn slaapzak op kantoor te kruipen. Het tempo dat hij erop nahoudt. Is waanzinnig hoog. ‘Ik was doodmoe en geestelijk van slag’, zegt een medewerker van het eerste uur. Waarom hij dan nog steeds voor Musk werkt: ‘omdat ik het hoge tempo en lange werken heerlijk vind en er totaal aan verslaafd ben geraakt’. Werken voor Musk betekent dat je op onmogelijke missies wordt gestuurd. Die moet je naar eigen inzicht en op je eigen houtje zien te volbrengen. Ondertussen word je bestookt met nieuwe opdrachten en naar voren gehaalde deadlines. Met name om dat laatste is Musk berucht. Zo verkortte hij dit voorjaar de volgens vele experts onmogelijk te halen deadline om in 2020 een half miljoen auto’s te produceren met twee jaar. Analisten sceptisch, wederom, en ook bij zijn eigen mensen wat onrust. Er vertrokken zelfs twee managers maar binnen een paar dagen had Musk zijn team alweer compleet: hij haalde gewoon een paar productietoppers weg bij de concurrenten...
Spelen om te winnen wordt niet alleen figuurlijk, maar vaak ook letterlijk genomen. Niemand die zo verzot is op games als Elon Musk. Toen een Amerikaanse journaliste hem een paar jaar geleden bezocht, trof ze hem aan in de kelder, achter een gigantisch scherm zittend en totaal gefocust in een computerspel. Op het werk, is gamen het enige rustmoment in een verder hectische dag. De winnaar bij dit soort spelletjes staat overigens al bij voorbaat vast: niemand is zo fanatiek en belust op winnen als Musk.
Principe 5: Breng mensen in beweging
Elon Musk is bepaald geen meester op het emotionele en sociale vlak. Er wordt van hem gezegd, dat hij compleet voorbij kan gaan aan andermans gevoelens, maar hevig geëmotioneerd kan raken door zoiets abstract als het redden van de mensheid. Zijn fans weten dat te waarderen. Toen Musk samen met zijn broer in een fastfoodrestaurant zat, kregen ze een drankje van een onbekende toegeschoven met een briefje waarin ze bedankt werden voor hun inzet. Als afzender stond vermeld: de mensheid.
Nu hebben we allemaal geleerd dat alleen emotioneel intelligente leiders mensen aan zich weten te verbinden. Musk toont aan dat het ook anders kan. Hoe dat komt? Omdat hij zich als een ‘superbaas’ gedraagt: een leider die zowel oog heeft voor het ontdekken van talent, als ook een magnetische aantrekkingskracht uitoefent op mensen die uitmuntend presteren. Superbazen gedragen zich vaak eerder als drill instructors dan als zoetgevooisde, zorgzame en inlevende leiders. Het zijn vaak eigenzinnige hemelbestormers en op winnen beluste ‘glorious bastards’. Elon Musk is daar het perfecte voorbeeld van: hij voert zijn mensen aan als commando-eenheden die koste wat kost hun missie willen volbrengen. Deze harde leiderschapsstijl gaat overigens zeker niet ten koste van zijn populariteit: uit een recent Amerikaans onderzoek onder net afgestudeerden komt Musk als verreweg de meest inspirerende leider naar voren.
Musk Mania
De 5 zojuist genoemde principes vormen de kern van het waanzinnige succes waarmee Elon Musk aan de weg timmert. Tot slot nog twee dingen. Een betreft een vraag die ons vaak is gesteld: hebben jullie Musk zelf gesproken? Het antwoord is nee. We hebben het natuurlijk wel geprobeerd en we zijn met mensen in zijn bedrijven in contact gekomen, maar het diepgravende interview zat er niet in. Hoeft ook niet. We hebben duizenden pagina’s blogs, artikelen en interviews doorgenomen. We hebben honderden video’s en vraaggesprekken van hem bekeken en geanalyseerd. We hoorden en zagen hem maandenlang als het ware om ons heen. Op basis van al dat materiaal hebben we geprobeerd ons zo goed mogelijk in zijn manier van denken en doen te verplaatsen. Het is aan de lezer om te bepalen of dat is gelukt. Wat die lezers betreft: we hopen dat jij daar ook toe behoort. Sterker nog, we hopen dat het je lukt om het boekje mee op vakantie te nemen. Het is klein en het weegt niets. En het bevat voldoende explosieve stof om na terugkomst ‘manisch positief’ aan de slag te gaan. Succes ermee!
Het eerste deel van deze preview (over succesprincipe 1: Bied hoop in bange dagen) verscheen op 13 juni op deze site.
Begin juli verschijnt van Hans van der Loo en Patrick Davidson het boek Musk Mania, de 5 waanzinnige succesprincipes van Elon Musk. Musk Mania is de eerste Wavemakers-publicatie waarin nieuw leiderschap wordt ontleed vanuit de driehoek energie, gedrag en prestaties. Eerder schreven Van der Loo en Davidson het boek Waar haal je de energie vandaan?
Principe 1: Bied hoop in bange dagen
Principe 2: Neem waanzinnig goed waar
Principe 3: Mik op Mars
Principe 4: Speel om te winnen
Principe 5: Breng mensen in beweging
Over Hans van der Loo
Hans van der Loo richt zich op zelfmotivatie en psychologische veiligheid in teams. Hij is onderzoeker, facilitator en auteur van meerdere bestsellers, zoals 'Kus de visie wakker, 'Psychologische veiligheid','Teaming: de nieuwe realiteit van samenwerken' en 'Gitig gedoe op de werkplek'. deze laatste is Managementboek van het jaar 2024.
Over Patrick Davidson
Patrick Davidson helpt teams en organisaties om de toekomst naar voren te halen. Hij schrijft, begeleidt en adviseert over teaming, innovatie en visie. Dat doet hij vanuit betterday, een vernieuwend adviesbureau. Gefascineerd door mensen en teams die zichzelf overtreffen, schreef hij samen met Hans van der Loo vier boeken.