U bent directeur van de Dutch Network Group, uitgever van onder meer De Zaak, MKB Servicedesk en ZZP Servicedesk. Wat is de ontstaansgeschiedenis van dit boek?
De laatste vijf jaar heb ik rond Prinsjesdag via online media jaarlijks de MKB-trends aangegeven. Ik wilde dit keer wat uitgebreidere, langjarige trends beschrijven voor ondernemers en vooral de nadruk leggen op de toepassingen die hout snijden.
In het boek staan tien toptrends in drie grote blokken. Wat zijn de grote bewegingen?
Het eerste deel van het boek gaat over de vierde industriële revolutie waar we nu in zitten. In de digitale economie vraagt de klassieke ondernemer zich af: waar is mijn klant gebleven? De eerste drie trends gaan dan ook over nieuwe generaties, de realtime revolutie en de platformeconomie. De tweede grote golf betreft duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Trends hier zijn: groei door duurzame vernieuwing, robotisering en de opkomst van de digitale nomaden. De laatste trends gaan in op digital marketing: hoe kan ik mijn nieuwe klant bereiken. Topics dan zijn iPublish, blurring business, ‘abonnementisering’ en hyperlokaal opereren. Dit zijn langjarige trends, die kunnen nog wel even mee.
En uw boodschap is dat de gemiddelde MKB-ondernemer in Nederland nog onvoldoende met de trends die voorliggen bezig is?
Zeker. Dit boek is in zekere zin een wake-up call. Een voorbeeld. Op lezingen toon ik geregeld een plaatje van de 17 sustainable development goals van de Verenigde Naties die voor 2030 gehaald moeten zijn. Als ik dat plaatje laat zien aan een zaal mensen, heeft werkelijk niemand enige idee waar het over gaat. Terwijl een deel van de toekomstige groei van je onderneming ligt in maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ondernemers in het MKB zijn zich daar nog onvoldoende van bewust, terwijl hun impact met alleen al in Nederland 1,8 miljoen ondernemingen enorm groot is. Meer algemeen doe ik in mijn boek een oproep om aan de slag te gaan met de nieuwe wereld. Je kunt iets als blockchain over je heen laten komen, maar dan verdwijn je onder de golf. Met de smartwatch van Apple kun je letterlijk je hartslag meten. Als ondernemer moet je dezelfde missie hebben: gebruik technologie om de hartslag van jouw klant te meten. Kom zo dicht mogelijk bij het gedrag van je klant. Daar zijn veel ondernemers in het MKB, weet ik uit eigen ervaring, nog veel te weinig mee bezig. Google Analytics is al ingewikkeld. Wat de grootste hobbel is? Onbekendheid en angst voor vernieuwing en nieuwe technologie. De gemiddelde ondernemer in het MKB is 46 jaar. Maar technologie bijt niet. Ik bied in mijn boek modellen en geeft tips en trucs om juist wel die nieuwe wereld te gaan omarmen.
Laten we eens een toptrend uit de lijst van tien pakken: robotisering. U schrijft dat zelfs dat de vuilnisman al geautomatiseerd is. Weg zekerheid dat je altijd nog vuilnisman kunt worden. Is robotisering een serieuze dreiging? Zelfs de chatbox van een gemiddelde website wordt, zonder dat mensen zich dat beseffen, inmiddels door computers beheerd.
Ja en nee. Ja, er gaan banen verdwijnen. In mijn boek voorspel ik de ondergang van onder meer de vertaler, buschauffeur, kassamedewerker en kredietbeoordelaar. Maar er staan zo veel kansen tegenover. Ik ken een café in Groningen, Mr Mofongo, waar een robot borrels schenkt. Dat neemt misschien de barkeeper werk uit handen, maar het levert beleving in de zaak op. En robot Armando schenkt ook nog eens altijd exact evenveel in, dus geen verspilling. De boodschap: gebruik techniek voor vernieuwing. Met name veel brancheorganisaties gedragen zich nog als dino’s. Horeca Nederland had, net zoals de NVM met Funda, natuurlijk ook zelf met Ienz kunnen komen of Thuisbezorgd.nl. Ze verdiepen zich veel te weinig in hun achterban en wat daar de wensen zijn. Het is vaak niet meer dan een adviesdesk.
Een andere toptrend: blurring business. Het vervagen van markten. De kapper die ook koffietent is. Tuincentra zijn tegenwoordig restaurants. Terwijl superspecialisatie toch de trend was?
Zie dat meer als slim samenwerken door specialisten. Als de verkoop van boeken terugloopt, kun je door een koffiebar te insourcen, jezelf weer aantrekkelijk maken. Boeren die lokaal aan restaurants hun vlees of kaas verkopen. Als de business terugloopt, zoek aanpalende branches. In mijn boek voorspel ik ook dat we weer meer hyperlokaal gaan. Tegelijkertijd kun je van daaruit ook weer globaal gaan. In Amsterdam werd begonnen met een avocado restaurant, de Avocadoshow. Alle gerechten geënt op avocado. Dat sloeg zo aan dat het concept nu nationaal én internationaal wordt uitgerold. Maar denk bij blurring business ook aan het ziekenhuis dat de wachtkamer kan inrichten als beweegcentrum. De gemiddelde wachttijd is een half uur, precies de tijd die je per dag zou moeten bewegen.
U zet ook de deuren van je eigen bedrijf open. De ZZP’er of werknemer van een ander bedrijf die even een werkplek nodig heeft, mag komen werken. Inclusief gratis koffie… Heeft dat al blurring business opgeleverd?
Zeker. Onderschat de impact niet. Iemand die even bij je komt werken, staat open voor een ontmoeting. Anders komt hij niet. Het is een soort Seats2Meat, een ontmoetingsplek voor een goed gesprek. Concreet heeft het voor mij opgeleverd dat ik gepitcht heb bij een grote beursgenoteerde onderneming voor onze community software Big Dash. En er liep ooit een specialist op het gebied van zonne-energie binnen. Die hebben we gekoppeld aan onze MKB Servicedesk. Zo koppelen we vraag en aanbod.
Tot slot: wat is uw appèl aan het MKB in Nederland?
Met de tien toptrends daag ik mensen uit. Ga spelen met technologie. Ga spelen met duurzaamheid. Wat is de impact ervan op mijn onderneming? En ga vervolgens aan de slag met digitale marketing om je bedrijf op de top van de trendgolven te zetten.
Over Ronald Buitenhuis
Ronald Buitenhuis is freelance journalist.