‘Gratis content op internet is achterhaald’

Wired-journalist Chris Anderson deed afgelopen zomer veel stof opwaaien met zijn stelling dat ‘gratis’ de markt fundamenteel zal veranderen. In zijn boek Free (‘The Future of A Radical Price’) betoogt hij dat bedrijven er vaak goed aan doen om hun producten online gratis weg te geven zodat ze er via andere kanalen geld aan kunnen verdienen, bijvoorbeeld via advertenties. Het lot van YouTube heeft die uitspraak inmiddels onderuitgehaald, zegt Ken Auletta, auteur van Googled. De hardnekkige verliezen van het online televisiekanaal frustreren eigenaar Google in de ambitie om de magische omzet van honderd miljard dollar te halen. ‘De recessie kwam voor Google als een slag in het gezicht,’ aldus Auletta in een recent interview met de Amerikaanse televisiepersoonlijkheid Charlie Rose. ‘Ook voor het internet zijn de advertentie-inkomsten dramatisch teruggelopen. Google zit daarmee in hetzelfde bootje als de traditionele media.’ Met andere woorden: ook Youtube zal in de toekomst waarschijnlijk niet meer gratis zijn.

Auletta baseert zijn voorspelling op twee gesprekken die hij voerde met Google-ceo Eric Schmidt. In december 2008 was Schmidt er nog van overtuigd dat YouTube puur door advertenties op den duur winstgevend zou kunnen worden. Vier maanden en een economische crisis later is hij echter van dat standpunt teruggekomen. Net als andere internetbedrijven beseft Google inmiddels dat het een vergissing is geweest om alle content gratis weg te geven, zegt Auletta, wiens boek op dit moment hoog op de Amerikaanse bestsellerlijsten prijkt. Het probleem is alleen dat de geest inmiddels uit de fles is, want consumenten zijn er aan gewend geraakt om niet te hoeven betalen. ‘Om geld te verdienen, moet je de cultuur van het internet zien te veranderen. En niemand weet hoe.’

Daarmee legt hij meteen Googles kwestbaarheid bloot. Onwetendheid vormt voor technologiebedrijven de grootste bedreiging, aldus Auletta, die het probleem tien jaar geleden al zag bij Microsoft. ‘Toen ik bestuursvoorzitter Bill Gates destijds vroeg over welke concurrent hij zich het meeste zorgen maakte, noemde hij niet Oracle of Apple. Hij noemde de anonieme college kids die op dat moment ergens in een garage iets aan het uitvinden waren waar hij nog niet over had nagedacht.’

Gates bleek een vooruitziende blik te hebben, want op datzelfde moment legden Larry Page en Sergey Brin het fundament voor inderdaad Google dat Microsoft tot op de dag van vandaag hoofdbrekens bezorgt. Welke startup is op dit moment bezig om de weggeefcultuur op het internet te breken? Auletta moest het antwoord schuldig blijven. Maar het zal volgens hem in ieder geval anders uitpakken dan Anderson het heeft voorspeld.