Door het jaar heen schrijf ik veel recensies van nieuwe managementboeken. Er gaat geen week voorbij of de postbode brengt een pakketje. Daardoor heb ik het gevoel dat ik wel zo ongeveer weet wat er verschijnt. Tot op zekere hoogte klopt dat ook. Maar doordat ik nu samen met de andere juryleden het Managementboek van het Jaar 2015 mag uitzoeken, merk ik dat ik in de drukte van alledag ook wel eens dingen mis.
Een onverwachte kant van het jureren is dat ik nu niet al die afzonderlijke boeken een voor een langs zie komen, maar dat ineens de hele productie van het afgelopen halfjaar tegelijk op de vloer van mijn werkkamer ligt uitgestald. Aan de ene kant zie ik individuele titels waarvan ik tot nu toe het bestaan niet had vermoed. Aan de andere kant springen er overeenkomsten en verschillen tussen titels in het oog, en trends die me eerder waren ontgaan.
Iets wat me afgelopen week ineens opviel, was hoeveel boeken ertussen zitten die niet door een van de bekende uitgevers op de markt zijn gebracht maar door de auteur zelf. Het is de afgelopen jaren dan ook veel makkelijker en goedkoper geworden om zelf je boek te produceren en uit te geven. Nieuwe technieken maken dat het eerder dan voorheen economisch haalbaar is om een boek te produceren in een relatief kleine oplage. Via de sociale media kun je dat boek heel gericht en indringend onder de aandacht van je publiek brengen, ook zonder over een astronomisch advertentiebudget te beschikken. En met een beetje handigheid zet je zelf een webshop in elkaar met een simpele betaalmodule, zodat de kopers direct met jou afrekenen en je dus geen commissie kwijt bent aan de tussenhandel.
Dat de technische mogelijkheden er zijn om je eigen boek uit te geven, is natuurlijk maar de helft van het verhaal. Dat zijn de pull factoren, zogezegd. Minstens zo belangrijk zijn de push factoren die maken dat iemand die een managementboek heeft geschreven ook daadwerkelijk van de beschikbare mogelijkheden gebruikmaakt. Ik maak me sterk dat het in de praktijk vaak om een van twee redenen gaat. Een: er is geen uitgever die er brood in ziet en de auteur wil er toch per se mee door. Of twee: de auteur is zo'n autonome persoonlijkheid dat hij of zij het liefst allemaal zelf regelt.
Hoe dan ook: van de kleine honderd boeken die ik hier nu heb liggen, zijn er vijf het werk van - oneerbiedig gezegd - doe het zelvers: Fluitend veranderen van Bart van den Belt, De menselijke organisatie van Marjon Bohré, De interne veranderaar van Peter van den Boom en Peter de Roode, Contact - de menselijke factor in customer service van Erik Bouwer, en De dageraad van de toekomst van Cees Zwart. Geen daarvan had ik ooit eerder gezien, laat staan besproken. Alle reden dus om dat in de volgende aflevering van dit blog alsnog te doen.
Reageer via Twitter naar @PierreSpaninks met hashtag #MB2015
Over Pierre Spaninks
Pierre Spaninks (Eindhoven, 1955) was tot zijn pensionering in 2021 zelfstandig professional in journalistiek en communicatie. Hij kreeg landelijk bekendheid als ZZP-expert. Voordien had hij gewerkt in het hoger onderwijs en de consultancy. Hij studeerde Tekstwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en volgde op Harvard het Senior Manager in Government Program. Tegenwoordig legt hij zich toe op de Egyptologie.
