In mijn boek Survivalgids van het ondernemingsoverleg - De essentie van de sociale relaties geef ik een antwoord op vragen als Wat maakt het verschil in sociaal overleg? Hoe maak jij het verschil?. Daarvoor rol ik 40 jaren ervaring uit als juridisch adviseur, sociale onderhandelaar en consultant, altijd om werkgevers sterker te maken in het sociaal overleg. Ik richt me tot de leiders van Belgische bedrijven omdat zij, beter dan gelijk wie, stenen kunnen verleggen door een sociale strategie te delen met hun team.
Goede theorie
Niets is meer praktisch dan een goede theorie. Daarom stel ik het geduld van doeners op de proef die onmiddellijk met concrete vuistregels aan de slag willen. Zij vinden die in het laatste hoofdstuk en verstaan die beter als zij voordien kennis en inzicht hebben kunnen verwerven over het sociaal overleg in Belgische ondernemingen.
Sport
De klassieke vergelijking van het sociaal overleg tussen werkgever en vakbonden met sport leek me handig om structuur te brengen in het boek en inzichten te delen. Er zijn spelers in het formeel overleg (werkgever, directie, HR professionals, werknemersvertegenwoordigers), maar ook op de werkvloer (direct leidinggevenden, kaderleden en gedelegeerden). Er zijn speelvelden (ondernemingsraad, comité voor preventie en bescherming op het werk, syndicaal overleg en informele contacten). Er zijn spelregels in wetten en collectieve arbeidsovereenkomsten. De spelers hebben elk hun stijl. Aan de zijlijn staan consultants en regionale vakbondssecretarissen.
Employment relations intelligence
Dan volgt de voorstelling van het managementmodel van de sociale relaties die ik employment relations intelligence durf te noemen. Het bestaat uit (a) de aanpak van sociale ergernissen of collectieve demotiverende factoren, (b) strikt formeel overleg dat respect toont voor wetten en cao’s, (c) een systeem van interne communicatie en (d) dienend leiderschap. De bedrijfsleider coördineert deze vier puzzelstukken door visie, strategie en bedrijfswaarden. Dat betekent dus niet dat hij het zelf moet doen, maar dat hij het moet laten doen, liefst door een team.
Na de tools komen de handige vuistregels. Aan de hand van meer dan 30 concrete vragen kan de lezer zich voorbereiden op delicate en moeilijke momenten en conflictsituaties.
Evenwichtige machtsverhoudingen
Op het einde van het boek zal de lezer inzien dat goed sociaal overleg geschraagd wordt door evenwichtige machtsverhoudingen en dat er heel wat tools zijn om die te realiseren. Hij zal zich gemotiveerd en gesterkt voelen om te ondernemen in plaats van te ondergaan.
Lezers zeggen mij dat het boek een geslaagde ruggensteun is voor werkgevers die willen investeren in een goed sociaal klimaat. Specialisten waren het over eens dat eigenlijk iedereen die betrokken is bij het sociaal overleg baat heeft met dit boek. Het is zeker een eyeopener voor expats die geconfronteerd worden met de wondere wereld van het sociaal overleg in België.
Over Manou Doutrepont
Manou Doutrepont is zaakvoerder Sociaal Dialogue Network. Hij is expert arbeidsverhoudingen en strategische raadgever met als missie werkgevers bij te staan die investeren in het sociaal overleg. Hij is docent aan EHSAL Management School.
