In het dagelijks leven stel je vragen zonder daarbij na te denken: ‘Hoe was je dag?’ ‘Ben je nu met dat dossier bezig?’ ‘Wat vind je van onze nieuwe bureaustoelen?’Waar je niet bij nadenkt, is dat je eerste vraag informeert naar een beleving, de tweede naar een actie en de derde naar een opvatting.
Betere leidinggevende
In Vraag raak leer ik je om veel bewuster te vragen naar het voelen, het doen of het denken van je gesprekspartner. Dat maakt je tevens een betere leidinggevende: je kunt medewerkers ondersteunen door te luisteren naar hun verhaal, maar je kunt ze ook inspireren tot actie of aanzetten tot reflectie.
Er is bijvoorbeeld een groot verschil tussen een instructie als ‘Maak even die offerte vandaag!’ en de vraag ‘Op welke termijn denk je dat je deze offerte klaar kan krijgen?’ In het tweede geval moet je medewerker zelf nadenken, waardoor hij/zij meer verantwoordelijkheid voelt, en niet alleen maar uitvoert. Een instructie komt van een manager met autoriteit. Een vraag komt van een manager met gezag: zijn/haar autoriteit wordt gedragen door de medewerkers. Dit boek draagt bij aan jouw gezag.
Socrates
Dit boek is grotendeel geïnspireerd door de wijsgeer Socrates, die leefde in de vijfde eeuw voor Christus. Socrates verhief het stellen van vragen tot een ware kunst. De later ontwikkelde ‘socratische methode’ vormt het theoretische fundament van Vraag Raak.
Luisteren en vragen stellen zijn de belangrijkste instrumenten om leiding te geven. Met socratische vragen stuur je met name op de opvattingen van medewerkers over hun ervaring. Iedereen heeft bijvoorbeeld wel een andere mening over de vraag wanneer dienstverlening te ver gaat en je ‘nee’ moet zeggen. Waar trekken verschillende mensen de grens, en wanneer? Wat is dan bijvoorbeeld nog ‘klantgericht’, en wat niet? Daar kun je over doorvragen.
Meningsverschillen
Als je als leidinggevende meningsverschillen toelaat, uitvergroot en kritisch bevraagt, gebeurt er heel wat. De argumenten krijgen meer diepte, de opvattingen worden steviger én ze raken op elkaar afgestemd. Je hebt immers haarfijn naar je medewerkers geluisterd en je hebt hen naar elkaar leren luisteren. Door de ‘vroedkunst der gedachten’ komt elk inzicht en elke gedragswijziging uit de medewerkers zelf. En dat is veel efficiënter dan een Powerpoint-presentatie van de leidinggevende.
Ambacht
Goede vragen stellen is een ambacht. Het lijkt simpel, maar het is het resultaat van training en toewijding. In Vraag raak vind je technieken als ‘naar beneden en naar boven vragen’, ‘cognitieve empathie gebruiken’ en ‘leeg luisteren’. Deze technieken gaan vergezeld van oefeningen, waardoor ze deel gaan worden van je persoonlijkheid als manager. Je leert mensen met vragen aan te sturen zonder dat het een ‘trucje’ wordt.
Dit boek is gebaseerd op meer dan twintig jaar persoonlijke en professionele ervaring. Het is niet alleen verplichte vakliteratuur voor leidinggevenden; je leert ook hoe je vrienden en huisgenoten beter kunt beluisteren en beïnvloeden, op een goede en gepaste manier. Vraag Raak kan je sociale leven grondig veranderen!
Over Kristof Van Rossem
Kristof Van Rossem is Master in de religiewetenschappen en de filosofie. Hij werkt al meer dan 20 jaar zelfstandig trainer in dialoog en reflectie in profit- en non-profitorganisaties, in binnen- en buitenland. Hij werkt als lector aan de KU Leuven en als docent bedrijfsethiek aan de Odisee Hogeschool in Brussel.
