Of we ons boek ook in een paar alinea's kunnen navertellen? Het is de meest gestelde vraag aan iedere schrijver, maar ook de minst geliefde. We hadden immers niet voor niets 366 pagina's nodig, om de netwerksamenleving te duiden. Tja, en wat staat er dan zoal in Nooit Af?
Onder andere dit: Gehaktballeninflatie, ceteris paribus-wetenschap, copypaste-journalistiek, de milleniumbug was een hoax, Mac Donald's is een snackbar, een enkeltje Mars, Uitzwaaikorting en andere eenvoudige trucs om de OV-chipknip voor de gek te houden, Piketty is prehistorie, de kampioenskansen van AZ, wildplassen in Gemeente Hollands Kroon, een basisinkomen voor kids tot 18 jaar, het zevenjarige huwelijk, afritshuizen, de onvermijdelijke onderwijsrevolutie, de onvermijdelijke zorgevolutie, de boerenzoon uit de Oekraïne die de KPN miljarden ontfutselde. het Barbara Streisand-effect, dat diploma's op schaarste zijn gebaseerd, hoe een jochie van 14 jaar oud een grote farmaceut aftroefde, test-je-innovatie-quotiënt, de lessen van de verkeerspolitie voor schoolmanagers, de overeenkomst tussen Mark Zuckerberg en Julius Caesar, boze burgers, blije burgers, de politiek hacken, het stopcontact van Mansveld in de tweede klas van de trein, bitcoins bij de Spar in Arnhem, de aandelenbeurs als nieuwe zondebok, hoe huizenbezitters collectief werden benadeeld met de hypotheekrenteaftrek, de onzin van inflatiecijfers zonder postcodecorrectie, statistiekmanipulatie voor dummies, broodje haring kopen op internet en basisinkomen als rechtse hobby. Want wie heeft ooit bedacht dat een managementboek per se zware kost moet zijn?
Nooit AF lijkt in niets op een doorsnee managementboek. Het is bijna een pageturner, aldus onze lezers. De geheimen van de netwerkeconomie worden verduidelijkt door een kaleidoscopische verzameling van zeer herkenbare observaties uit het gewone leven. Het boek wemelt van de metaforen, taalgrappen, interessante filosofietjes en is bij vlagen hilarisch en helemaal niets is heilig. Waar het klassieke managementboek de werkelijkheid tracht te vertalen naar een model, doet Nooit Af precies het omgekeerde: we ontmaskeren liever de gangbare (denk)modellen en laten de weerbarstige werkelijkheid zien.
De wereld verandert al zolang als de aarde draait, maar in deze eeuw gaan de veranderingen wel héél erg snel. Organisaties hebben geen keuze: ze moeten radicaal meeveranderen om te kunnen overleven. Maar hoe? In ons eerste boek - Easycratie (2010) schreven we: 'Kennis is macht, is een achterhaalde wijsheid. Kennisdelen is macht, is de nieuwe wijsheid geworden.’
In Nooit Af zien we wat 5 jaar later de gevolgen zijn geworden van die massale kennisdeling. Big Data, 3D-printing en singularity (de nog nooit eerder vertoonde samensmelting van verschillende kennisgebieden) noemen we als de drie megatrends die onze wereld de komende tien jaar onherkenbaar kunnen veranderen. En dat alles leidt dan weer tot megatrend nummer vier: Een overvloed, die op steeds meer terreinen zal ontstaan.
Al onze economische theorieën en organisatiemodellen gaan uit van schaarste. De modellen houden geen rekening met overvloed en altruïsme, die zo kenmerkend zijn voor de nieuwe economie. Een iPhone mag dan wel 600 euro kosten, maar in het toestel zit voor vele tienduizenden euro's aan apparaten verstopt, zoals een videocamera, een bandrecorder, een TomTom en een encyclopedie. Spullen die we nu niet meer hoeven te kopen. Dus er is minder geld nodig en minder grondstoffen. Zo is een enorme spagaat aan het ontstaan tussen burgers en boekhouders. De burger wordt steeds rijker (in toegang en mogelijkheden), maar de boekhouders zien de economie dalen (in geldbedragen).
De veranderingen gaan nu zo snel, dat het maken van uitvoerige plannen steeds zinlozer wordt. We moeten veel meer experimenteren, en de plannen onderweg continu bijstellen. Fouten maken hoort daarbij. Is leerzaam. Bezint eer gij begint, dat was vroeger. Begint eer gij bezint is het credo van de netwerksamenleving.
Erwin Witteveen is journalist, schrijver, spreker en innovatiedeskundige. Samen met Martijn Aslander schreef hij Nooit Af.
Over Martijn Aslander
Martijn Aslander verbindt mensen, informatie en ideeën. Het benutten van de collectieve intelligentie van het netwerk is zijn specialiteit. Hij is een van de oprochters van Lifehacking.nl. Aslander is een veelgevraagd spreker op congressen en bijeenkomsten.
