Risicomanagement is hot! Al is het alleen maar vanwege het falen van risicobeheersing binnen financiële instellingen, waarvan iedereen de gevolgen dagelijks nog ondervindt. Veel van de risico's die hiertoe geleid hebben, zijn van een andere orde dan die Claes adresseert in zijn 'Risicomanagement'.
Hij maakt onderscheid tussen speculatieve en statische risico's, om vervolgens in hoofdzaak op de laatste categorie in te gaan. Statische risico's leiden in principe uitsluitend tot verlies. Ze worden niet bewust opgeroepen om winst te maken, maar zijn onverbrekelijk verbonden met activiteiten. Dit in tegenstelling tot de speculatieve, die juist een positieve uitkomst beogen uit investeringen.
Het management van risico's is dan volgens Claes 'een systematisch en regelmatig onderzoek naar de risico's die mensen, materiële en immateriële belangen en activiteiten bedreigen en de formulering en implementering van een geïntegreerd beleid met betrekking tot risicoreductie, risico-overdracht en risicofinanciering.'
De auteur biedt veel praktische informatie over hoe u op verantwoorde wijze omgaat met (statische) risico's. Dat het onderscheid tussen die statische en speculatieve (ook wel dynamische of ondernemingsrisico's genoemd) lastiger is dan het lijkt, komt keer op keer weer naar voren wanneer de auteur toch melding moet maken van een breder kader, dan wel van enterprise risk management.
Zo stelt Claes dat de moderne risicomanager zich actief moet bemoeien met de speculatieve risico's, maar zijn inbreng hierbij beperkt moet houden. 'Zijn taak in dezen bestaat in hoofdzaak uit het onder de aandacht brengen van die onderdelen en aspecten van het strategische, financiële en commerciële beleid waarop de aanwezigheid van statische risico's van invloed kan zijn en omgekeerd. Samen met de voor de andere beleidsterreinen direct verantwoordelijke managers dient hij te zoeken naar een optimaal risicomanagement voor elk van die terreinen.' Ik vraag mij af hoe lang dit onderscheid nog overeind kan blijven, zo verweven als de verschillende vormen van risico zijn.
'Risicomanagement' van Paul Claes in inmiddels aan zijn vierde druk toe. Maar eigenlijk schreeuwt dit boek om een grondige herziening, met behoud van de praktische aanpak van de huidige uitgave. Al was het maar omdat de titel doet vermoeden dat het boek in de meest brede zin, namelijk van enterprise risk management, als onderwerp heeft. Voor een onderscheid tussen statische, speculatieve, dynamische of ondernemingsrisico's is in deze tijd geen plek meer. Een geïntegreerde benadering is de aangewezen weg. Voor een breed standaardwerk dat richting geeft is dus des te meer plaats.
Over Perry Oostrum
Per Oostrum begon met schrijven op de middelbare school. Wie niet? Serieus werd het toen hij over zijn grote passie, popmuziek, begon te publiceren in verschillende tijdschriften. 'Mannenleed, een crisisroman' is zijn eerste fictieve werk. Hij werkt als zelfstandig adviseur op het vlak van het onderkennen en beheersbaar maken van risico's en het realiseren van organisatieveranderingen. Per is getrouwd, heeft twee zonen en woont in Wassenaar.
