Het Historisch Nieuwsblad meldde enige tijd geleden dat een grote onderzoeksgroep van verschillende wetenschappers jarenlang research heeft gedaan naar de genetische gesteldheid van de Amerikanen. Ze hebben bijvoorbeeld veel meer dopamine dan Europeanen. Dat betekent in meer gevallen licht manisch gedrag, minder risico's zien, minder stabiliteit. Historici zien dit als een oorzaak van de dynamiek van de Amerikaanse maatschappij. Sociologen stellen dat immigranten deze karaktereigenschappen nodig hadden om de grote stap te kunnen maken. Jeremy Rifkin beschrijft de 'American dream' dermate gedegen en vanuit zoveel invalshoeken, dat weinig onbesproken blijft.
Neem het hoofdstuk Ruimte, tijd en moderniteit. Rifkin legt daarin uit dat door verschillende belevingen van ruimte en privacy de Europeanen eerder het mobiel bellen omarmden dan de Amerikanen. Deze laatsten hechten meer aan hun privacy en een omgang met ruimte die exclusief voor henzelf is. Ieder individu is zelfstandig en autonoom. Europeanen willen veelal deel uitmaken van de gemeenschap en dan is mobiel bellen (met alle verschillen die er zijn tussen het gebruik van Zweden en Italianen bijvoorbeeld) een ideaal hulpmiddel in de ogen van Rifkin. Hij geeft er nog een paar prachtige voorbeelden bij die hier te ver voeren, maar hopelijk maakt het u nieuwsgierig. Essentieel voor Rifkin is dat Amerikanen het geluk zoeken door iets te doen, terwijl Europeanen het geluk zoeken door te zijn. Persoonlijke materiële successen en prestaties staan tegenover de kracht van relaties en banden met de gemeenschap. In het weekend zomaar in de natuur wandelen in een bos? Nee, daar hoort een halve expeditie-uitrusting bij. Is dit pleidooi voor onze levensstijl (maar wat is 'onze' in Europa?) ook interessant voor de mensen die hier leven? Zeker, want het leert veel over ons continent en nog meer over de exoten in de overkant van de Atlantische Oceaan. Dat maakt het ook een goed managementboek: je wordt meegenomen in de wortels van de Amerikaanse cultuur en de manier van zakendoen en er zit veel minder verschil tussen die twee dan in Europa. Sterker nog, zakelijk succes is wezenlijk aan de Amerikaanse cultuur. En het is ook leuk om een Amerikaan te zien doorgronden wat het leven hier nu zo de moeite waard maakt. Kortom, in de woorden van Rifkin: 'Als het beloofde land werkelijk bestaat uit het goede leven, komt men daar niet door zich alleen op de stopwatch te oriënteren.'
Over Erwin van de Pol
Drs. Erwin van de Pol CMC RGVME is werkzaam als organisatieadviseur bij Rijnconsult. Van de Pol heeft enige honderden publicaties over management en maatschappelijke ontwikkelingen op zijn naam staan. Hij heeft een aantal professionele prijzen gewonnen waaronder de Management Essay Prijs en Kunst & Zaken Adviseurs Award.
