In 'Dromen, Durven, Doen' komt het begrip dromen maar mondjesmaat aan de orde. Pas in hoofdstuk 5 besteedt Ben Tiggelaar hier voor het eerst aandacht aan. Tiggelaar gaat ervan uit dat het realiseren van dromen en gelukkig zijn aan elkaar gelijk staan; een aanname die ik ten zeerste betwijfel. Echt gelukkig zijn, gaat verder dan het realiseren van die ene droom. De auteur is hier zelf een goede illustratie van wanneer hij oplepelt dat hij geluk, gezondheid, zijn gezin en vrede de belangrijkste dingen in zijn leven vindt. Maar tegelijkertijd boos wordt op zijn kinderen, ongezonde dingen eet, veel tijd aan zijn werk besteedt en dat zijn gezin vaak even op de tweede plek komt.
In deze verklaring zie ik terug hoe onze westerse maatschappij, in casu Ben Tiggelaar, zichzelf wijsmaakt dat we gelukkig worden door bepaalde doelen na te streven. In werkelijkheid lijken we echter sterk onder invloed te staan van drukte, onrust en irritatie. Ook wanneer we onze dromen weten te realiseren. Het zijn uiterlijke, rationele versierselen van een kale ziel. Het is als de concertpianist die na een emotieloos optreden wanhopig probeert duidelijk te maken hoe bijzonder het stuk gecomponeerd is.
Ik waardeer Tiggelaars bevlogenheid om zijn lezers te helpen bij het realiseren van hun ambities. Hij hamert erop niet te blijven hangen in vage plannen, maar uw ambitie bij de kop te vatten en projectmatig te implementeren in uw leven. Het vormgeven van individuele behoeften is de kerngedachte van 'Dromen, Durven, Doen'. Deze gedachte is in mijn ogen illustratief voor de huidige staat van onze samenleving; waarin de nadruk op individueel succes en zelfontplooiing dominant aanwezig is. Ook als junior adviseur sta ik dagelijks voor keuzes op het gebied van individuele ambities en persoonlijke ontwikkeling. Anno 2009 is dit common sense. Maar achter dit dunne vernislaagje schuilt wellicht ook een stukje leegte, waaraan wij maar weinig tijd besteden en waarop waarschijnlijk ook geen pasklaar antwoord te geven is. Terug naar het boek.
Tiggelaar beschrijft aan de hand van het MAP (Meetbaar-Actief-Persoonlijk)-systeem hoe mensen hun gedrag kunnen veranderen. Dit MAP-systeem mondt uiteindelijk uit in mooie dagelijkse concrete voornemens, zoals sporten voor elven en lunchen met onbekende collega's teneinde je netwerk uit te breiden. Tiggelaar helpt ons ook om ver weg liggende doelstellingen dichterbij te halen aan de hand van het trapmodel. De bovenste trede van de trap is ons potentieel eindresultaat en van bovenaf dalen we trede voor trede af naar de concrete acties die tot het eindresultaat moeten leiden. Ik moet zeggen: een handig ezelsbruggetje dat mij kan helpen plannen om te zetten in acties. Ik waardeer Tiggelaars oprechte drive om mensen een duwtje te geven in de goede veranderingsrichting.
Ook de praktijkvoorbeelden uit Tiggelaars privé-leven zijn vermakelijk. Ze geven inzicht in de vragen waar een ambitieuze, middelbare vader zoal tegenaan loopt. Mijn voornaamste bezwaar tegen 'Dromen, Durven, Doen' is dat alle aanbevelingen gericht zijn op de gevolgkant van ons gedrag. Er is weinig aandacht voor de diepere achtergronden van gedragskenmerken. Het stellen van de vraag waarom wij onszelf überhaupt willen ontwikkelen of veranderen, of hoe verschillende culturen tegen het begrip ontwikkeling aankijken, had een interessante aanvulling kunnen zijn. 'Dromen, Durven, Doen' biedt weinig ruimte voor de vraag achter de vraag. Hierdoor sta ik sceptisch tegenover de duurzaamheid van de geformuleerde gedragsveranderingen. In mijn ogen hebben wij veel meer met een cultuurprobleem te maken dan we zelf denken.
Onze westerse cultuur, met zijn voortdurende aandacht voor vooruitgang, het individu en zijn behoeften, hebben in mijn ogen een veel grotere impact op ons gedrag dan wij denken. Het is dit aspect wat ik voornamelijk mis in 'Dromen, Durven, Doen'. Dit doet geen afbreuk aan de bedoeling en bruikbaarheid van Tiggelaars boek. Voor een starter op de arbeidsmarkt die zijn dagelijks leven wat beter wil managen of een prangende ambitie wil vervullen, kan het boek zeker een handig instrument zijn.
