Denken als een generaal

Michiel Janzen trekt een aansprekende vergelijking tussen de grote veldheren uit het verleden en het bedrijfsleven. Op zich is dit idee niet nieuw. Dus is het de kunst om er een boeiend verhaal van te maken. Het is de auteur prima gelukt. Eenmaal begonnen, moest ik 'Denken als generaal' uitlezen. Het boek is verdeeld in een algemene inleiding over strategie en tactiek en vervolgens komen de generaals aan bod in 12 hoofdstukken. Het boek wordt afgesloten met 'lessons learned' en een opsomming van de belangrijkste militaire strategen en een bibliografie. Het begin is sterk. De eerste hoofdstukken zijn duidelijk geschreven. Dan volgen de verrichtingen van de generaals. Een bond gezelschap passeert de revue. Ik noem enkele namen: Hannibal, Michiel de Ruyter, Napoleon, Julius Caesar en Alexander de Grote. Maar ook meer eigentijdse generaals komen aan bod, zoals: Eisenhower, Guderian en Norman Schwarzkopf. De auteur geeft een korte levensbeschrijving en de belangrijkste wapenfeiten zonder daarbij nodeloos uit te weiden. Het zijn compacte en vooral boeiende verhalen waarin hij de zaak terugbrengt tot de kern. In lessons learned vat Janzen alles nog eens bondig samen. Michiel de Ruyter was bijvoorbeeld een echte teambuilder en Heinz Guderian maakte gebruik van de chaos die hij zelf creëerde in de linies van de vijand. Diverse strategieën komen aan bod. Toch is een strategie wat onderbelicht. Het zou bijvoorbeeld interessant zijn geweest om George Washington op te voeren. Hij gaf leiding aan de Amerikaanse revolutie en won het destijds van de grootmacht Engeland met wat wij tegenwoordig guerrillatactieken noemen. Het is des te saillanter omdat de VS zelf uitgroeide tot een grootmacht en vervolgens verschillende malen het deksel op de neus kreeg in guerrillaoorlogen. Denk daarbij aan Vietnam en recent in Afghanistan. Overigens komen deze guerrillatactieken wel zijdelings aan bod, zoals in het hoofdstuk over Douglas MacArthur en de oorlog in Korea. In deze 'vergeten oorlog' pasten de Chinezen dergelijke tactieken effectief toe. Het is geen wonder omdat de Chinese krijgsheer Sun Tzu in zijn boek 'De kunst van het oorlogvoeren' al dergelijke ideeën opperde. Ook dat vindt u terug. Guerrillatactieken spelen een belangrijke rol in het bedrijfsleven. Dit wordt prachtig beschreven in het boek Killing Giants: 10 Strategies to Topple the Goliath in Your Industry. Ik heb nog wel wat meer kritiek. In het inleidende hoofdstuk en het verhaal over Sun Tzu, maakt de auteur een prima koppeling tussen de kunst van het oorlogvoeren en het bedrijfsleven. In de overige hoofdstukken is die verbinding wat mij betreft niet altijd even helder. Sommige voorbeelden zijn te fragmentarisch en lijken er een beetje bijgesleept. Af en toe kom ik ook wat schrijffouten tegen. In het hoofdstuk over Genghis Khan lees ik bijvoorbeeld 'In de twaalfde eeuw was China een welvarend keizerrijk achter een acht kilometer lange muur.' Ik heb vorig jaar met eigen ogen gezien dat die muur toch echt ietsje langer is. Waarschijnlijk zijn deze fout en enkele anderen er tijdens de correctieronde ingeslopen. Al met al is het een prima boek. Het leest heerlijk weg en geeft de lezer een uitstekend overzicht van de militaire strategieën en tactieken. Het is een prachtig ideeënboek. Dat is wat me het meest aanstaat: geen kant-en-klare recepten, maar allerhande manieren die u in uw plannen om uw bedrijf in de markt te zetten uitstekend kunt gebruiken als inspiratiebron. Kort en goed: een échte aanrader!