Making Numbers Count - Nuttige suggesties

De meeste mensen zijn geen ‘getallenfreaks’. Voor hen is alles meer dan vijf ‘veel’. Zo werkt het brein nu eenmaal. Tegelijkertijd gebruiken we overal getallen bij, dus het is wel belangrijk ze te begrijpen. Is er een eenvoudiger manier om grote getallen te communiceren?, vroegen Chip Heath en Karla Starr zich af. Hoe zorg je dat grote getallen betekenis krijgen? Ze deden er onderzoek naar en ontwikkelden principes, die beschreven staan in Making Numbers Count.

Grappig en pragmatisch

Chip Heath is een professor aan Stanford Graduate School of Business en heeft al meerdere boeken op zijn naam staan, sommige geschreven met zijn broer Dan Heath. Vlot leesbare boeken over ons gedrag, vol met cases en verwijzingen naar onderzoek – Chip Heath blijft tenslotte een academicus. Making numbers count is een dun boekje. Als ik de verwijzingen en noten weglaat, kom ik op 135 pagina’s tekst. Het boek is misschien gebaseerd op onderzoek, het is geen wetenschappelijk verhaal. Integendeel, zou ik zeggen. Het is grappig en pragmatisch en staat bomvol voorbeelden. De principes zijn eenvoudig: vertaal alles naar gebruiksvriendelijke getallen, gebruik herkenbare vergelijkingen, gebruik emotionele getallen en, tenslotte, bouw een schaalmodel.

Twee baguettes

Als je wereldwijd kijkt naar hoe de 1.5 meter afstandsregel wordt uitgelegd, dan zien je dat in je in Canada een ijshockeystick afstand moet houden, in Rusland een beer en in Frankrijk twee baguettes. In Nederland gebruiken we liever dit getal van 1.5 meter en zie maar eens hoe moeilijk dat is in te schatten.

Rond grote getallen af. Gebruik bijvoorbeeld 40.000 in plaats van 40.286. Vermijd breuken of percentages. In plaats van: '40% van de volwassenen wast niet altijd de handen na gebruik van het toilet', zeg je: 'Twee van de vijf mensen wiens hand je schudt heeft deze mogelijk niet gewassen na het laatste toiletbezoek'. Gelukkig schudden we heel wat minder handen sinds het begin van de pandemie.

Staatsschuld

Dat je ook de plank mis kunt slaan bij de keuze van een vertaling van getallen, liet oud-president Ronald Reagan in 1981 zien. Hij wilde duidelijk maken dat een staatsschuld van 1 biljoen US dollar wel heel hoog is: als je duizenddollarbiljetten stapelt, heb je voor 1 miljoen ongeveer 10 cm aan biljetten nodig en voor 1 biljoen 36 mijl. Helaas is 36 mijl de lucht in aan biljetten voor veel mensen moeilijk voor te stellen (ja, het is hoog). Het was beter geweest als hij de staatsschuld had omgerekend in schuld per persoon (4000 US dollar).

Publiek

Sinds ik dit boek aan het lezen ben, valt het me op dat bijvoorbeeld het NOS Journaal deze vertalingen ook maakt. 'Een oppervlakte zo groot als de provincie Utrecht', waar ook een getal kon worden gemeld. Natuurlijk hangt het van het publiek af, maar we kunnen vaak nog wel een stap maken als het gaat om het meer inzichtelijk maken van (grote) getallen. Chip Heath en Karla Starr geven heel veel nuttige suggesties in Making numbers count.