Anno 2024 zijn verreweg de meeste deskundigen en politici aan talkshowtafels, in kranten en andere media nog steeds man. En daarmee doen we niet alleen bekwame vrouwen tekort, maar we onthouden ook de wereld de deskundigheid van een groot deel van de mensheid. We missen vele waardevolle inzichten en perspectieven. En voor vrouwen is het vaak ook heel frustrerend: waarom kom ik nou niet eens aan het woord? Van Heugten neemt je in Vaker in de Media stap voor stap mee op weg naar jouw podium.
Als expert in beeld
Het begint met het claimen van je expertstatus. Dat is voor veel vrouwen al lastig. Maar: weet waar je het voor doet! Zoals Van Heugten stelt: ‘Ik heb nog nooit een vrouw ontmoet die in de publiciteit wilde komen om haar ego te strelen.’
Duidelijk is dat het geen zin heeft om vervolgens als expert bij de telefoon te gaan zitten wachten tot je een keer gebeld wordt. Maar ook niet om een persbericht te sturen met als strekking: ik heb iets belangrijks te melden en jullie moeten daar aandacht aan besteden! Ook in de media is het een kwestie van vraag en aanbod. Hoe win je het hart van de journalisten en kom je in de juiste kaartenbakken? Wat heeft nieuwswaarde? En hoe kun je jezelf in de kijker spelen met persberichten, opiniestukken, columns en in vakbladen?
Een apart hoofdstuk is gewijd aan het benaderen van journalisten en redacteuren. Met mooie inzichten over bijvoorbeeld de positie van regionale media: je hoeft niet meteen te mikken op landelijke kranten en omroepen. Die halen hun inspiratie vaak juist uit het land.
Stereotype framing
Vaker in de Media gaat niet alleen over wat je moet doen om in beeld te komen. Van Heugten: ‘Komen vrouwen wél aan het woord, dan lopen ze risico op stereotype framing.’ De vraag is eerst of je überhaupt gezien wordt. Van Heugten ervoer al in haar jeugd dat zij er weliswaar voor had gezorgd dat een minister in haar klas op werkbezoek kwam, maar dat de leraar alleen jongens vroeg om de aanwezige media te woord te staan. Hulde voor klasgenoot Robert die dit aankaartte!
Ontluisterend vond ik de uitspraak van Roos Wouters dat vrouwen aan talkshowtafels zo geschikt gevonden worden voor ‘luistershots’: ‘een knappe, aandachtige vrouw aan tafel is wel zo functioneel’. Het uiterlijk van vrouwen lijkt nog altijd belangrijker dan de inhoud die zij brengt. Denk aan Jeroen Pauw die van twee medaillewinnende schoonzwemsters wilde weten hoe ze dat toch met hun haar doen… Waarop zanger Joshua Nolet hem gelukkig tot de orde riep: kan het ajb over hun prestaties gaan?
Goed beslagen ten ijs
Tips, tips en nog eens tips: als je Vaker in de Media leest, kun je niet anders dan goed beslagen ten ijs komen. Hoe bereid je je verhaal voor, wat kun je afspreken met de redactie, wat is de setting, hoe kom ik op beeld of op de foto, wat trek je aan, wat doe je met je handen, wat doe je als je het antwoord op een vraag niet weet? Maar de belangrijkste tip: zeg JA als je gevraagd wordt. Komt het niet uit, zit je haar raar, regel het! Moeten vrouwen dan alles weer regelen? Natuurlijk niet, en daarom eindigt Van Heugten het boek met een nawoord dat speciaal aan mediamakers gericht is. Zij mogen ook best beter hun best doen. Net als Robert en Joshua!
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).
