Een centraal uitgangspunt in De Rooys boek is: ‘Leiderschap is vragen om problemen.’ We leven in een VUCA-wereld, vol volatiliteit, onzekerheid, complexiteit en ambiguïteit. Leiders omarmen deze turbulentie in plaats van ervoor weg te duiken. Ze gaan ook niet de strijd aan, omdat dat hun effectiviteit ondermijnt. In plaats daarvan benaderen ze de onvermijdelijke uitdagingen van leiderschap met kalmte.
Professor George Kohlrieser van het International Institute for Management Development in Lausanne, die De Rooy op meerdere plekken aanhaalt, benadrukt op basis van onderzoek dat kalmte een van de kerneigenschappen is van effectieve leiders.
Zeven perspectieven
De Rooy maakt ‘kalm worden’ praktisch en toegankelijk. Kalmte is niet slechts een karaktereigenschap waar je geluk mee hebt als je die van nature bezit; het is iets wat je actief kunt ontwikkelen. Dat maakt de inhoud van dit boek hoopvol.
Het boek bestaat uit twee delen. In deel één zet de schrijver zijn ideeën uiteen over turbulentie, moed en de gemoedstoestand van kalmte. In deel twee introduceert hij zeven perspectieven waarmee leiders hun kalmte kunnen onderzoeken, waaronder emotieregulatie, denkkracht, een realistisch zelfbeeld, adem en slaap. Elk perspectief bevat prikkelende gewetensvragen en ademhalingsoefeningen die qua inhoudelijk en vorm aansluiten bij het betreffende perpectief.
leiderschapstrauma’s
De schrijfstijl van De Rooy is helder, krachtig, aards en soms heerlijk stellig. Hij haalt geen heilige huisjes neer, maar bonst wel flink op de ruit. Zo pleit hij ervoor dat we beter een sterk sociaal netwerk opbouwen en onderhouden voor waardering, reflectie en bemoediging, in plaats van steeds een coach te zoeken. Hij stelt dat we het domein van emoties te veel gewicht geven bij leiderschapseffectiviteit, terwijl we te weinig aandacht besteden aan hoe goed we ons brein benutten. Hoeveel tijd besteed je eigenlijk aan denken? Genoeg? En denk je écht goed na? Ook plaatst hij een kritische noot bij het eindeloos graven in het verleden van leiders—iets wat volgens hem vooral aan klinisch geschoolde professionals overgelaten moet worden. Tegelijkertijd benadrukt hij wel het belang van het onderzoeken van recente leiderschapstrauma’s.
kennis en inzichten
De Rooy is ook bescheiden in zijn stijl. Meerdere keren laat hij doorschemeren dat zijn boek niet dé ultieme wijsheid over kalmte bevat, maar een poging is om zijn perspectief te delen. En dat is naar mijn idee een waardevolle poging. Hij put uit een breed scala aan bronnen—van Willeke Alberti en Henny Vrienten tot de stoïcijnse filosoof Marcus Aurelius, Daniel Goleman over emotionele intelligentie en George Kohlrieser over secure bases. Hij brengt de kennis en inzichten van velen samen en geeft ze op zijn eigen manier door. Misschien bevat het boek niet per se baanbrekende nieuwe ideeën, maar de kracht zit in de manier waarop hij ze ordent en vertaalt. De perspectieven die hij aanreikt, de elementen die hij eruit licht, de (persoonlijke) voorbeelden die hij deelt en de gewetensvragen die hij koppelt aan de inhoud—alles bij elkaar maakt het een bijzonder waardevol boek.
Kalmte is een boek dat je helpt Ataraxia te versterken in je leven als leider. Dit begrip was wel nieuw voor mij: Ataraxia is een stoïcijns filosofisch concept dat draait om de bewuste keuze om in balans te blijven, ongeacht wat er om ons heen gebeurt. In een wereld vol prikkels en onzekerheden is dat misschien wel een van de meest waardevolle kwaliteiten die we als leiders kunnen cultiveren
Een krachtig, aards boek waar iedere leider één of meerdere perspectieven uit kan halen om kalmte in turbulente tijden te vergroten
Over Ward Grootens
Ward Grootens is Trainer en Coach op het gebied van (Persoonlijk) Leiderschap. Daarnaast is hij auteur en Podcast-host. In zijn werk put hij uit zijn achtergrond in oa HRM, Organizational Behavior Management, Systemisch Werk en Neuro Linguïstisch Programmeren. Hij brengt door middel van zijn werk zowel individuele leiders als organisaties in beweging.
