Het realiseren van transformatie kan in de eerste plaats door als hulpverleners mensen met een hulpvraag anders te helpen, ofwel hulp normaliseren. Het tweede niveau is het versterken van de sociale infrastructuur In de buurt met partijen. Van Abbema werkt dit uit als preventie in de buurt. Het derde niveau is het samenwerken en innoveren in het netwerk door als gemeente anders te werken met organisaties in het netwerk, sociale ondernemers en pro-actieve burgers.
Van Abbema onderkent dat het transformeren in het sociaal domein anders is dan het proces van transformeren op andere vraagstukken, zoals duurzame energie. De transformatie in het sociaal domein is een lokale maatschappelijke vernieuwing. Hiervoor is een passende veranderstrategie nodig, die recht doet aan de gelaagdheid en complexiteit zonder te blijven hangen in abstracties. Van Abbema blijft niet hangen in abstracties in zijn boek; hij geeft voorbeelden op elk niveau van transformeren waarmee de eigen praktijk, het lokale verhaal uitgewerkt kan worden. Van Abbema levert daarmee een bruikbare inzage voor een bijzondere reis, die opgevat kan worden als een ontdekkende veranderstrategie. Hij maakt deze reis persoonlijk door vanuit de diverse perspectieven, namelijk burger, professional, organisaties en gemeenten, de transformatie in het sociaal domein te belichten.
In het begin van het boek geeft hij zijn droom weer over de samenleving in 2020. Zijn meest krachtige aanbeveling in dit boek is: ‘Maak de transformatie persoonlijk.'
De reisgids is veelomvattend, stipt veel aan en vraagt daarmee veel van de lezer om de reis te kunnen volgen. Al met al een prettig leesbare reisgids , de samenvattende tabel nodigt uit om erbij te pakken als je als reiziger wilt weten waar je bent of naar toe kunt gaan.
Carole van de Logt MSc is bestuurskundige in het sociaal domein.
