Rosling laat onder meer zien dat ontwikkelingslanden niet meer bestaan, dat de wereldbevolking met vier miljard toeneemt en stabiliseert en dat China binnen één arbeidsleven de wereldmacht naar zich toetrekt.
Hans Rosling was een Zweedse arts en hoogleraar Internationale Gezondheid. Hij was adviseur van de Wereldgezondheidsorganisatie en UNICEF en medeoprichter van Gapminder. Ook presenteerde hij wetenschappelijke documentaires op de BBC, gaf hij een van de best bekeken TED Talks aller tijden, en behoorde tot 'the 100 most influential people' volgens Time Magazine. Hij overleed op 7 februari 2017 op 68-jarige leeftijd en wijdde de laatste jaren van zijn leven aan het, samen met zijn zoon en schoondochter, schrijven van het boek Feitenkennis – 10 redenen waarom we een verkeerd beeld van de wereld hebben en waarom het beter gaat dan je denkt.
Want, zoals Hans Rosling schrijft in het boek, ergerde hij zich al jarenlang aan de onwetendheid bij politici, bestuurders, beleidsmaker en het grote publiek over hoe de wereld er werkelijk voorstaat. Om dit duidelijk te maken opent Rosling het boek met een multiplechoicetest met dertien vragen over zaken als wereldbevolking, inenting en klimaatverandering. Denk aan vragen als: wat is op dit moment de gemiddelde levensverwachting in de wereld? (70 jaar). Wat is het aantal kinderen in de wereld dat ingeënt wordt tegen de belangrijkste ziekten? (80%). Hoeveel meisjes in lage inkomenslanden maken de basisschool af? (60%). Hoeveel mensen op de wereld hebben toegang tot elektriciteit? (80%). Waar woont het grootste deel van de wereldbevolking? (in midden-inkomenslanden). Welk percentage van de wereldbevolking leeft in een laag inkomensland? (9%). Hoeveel bewoners telt de wereld in 2100? (11 miljard).
Het blijkt dat mensen waar ook ter wereld deze test bedroevend slecht maken. Politicus of student, ondernemer of medewerker, hoogopgeleid of niet, rijk of arm, er is geen verschil in uitkomst. We scoren slechter dan chimpansees, waarmee de auteur bedoelt dat we minder goed scoren dan wanneer we de antwoorden zouden gokken. En dat geldt wereldwijd. We hebben een veel te somber beeld over de toestand van de wereld omdat we ons baseren op verouderde kennis. Dat is onterecht, want het gaat in vergelijking met vijftig jaar geleden op tal van fronten veel beter met de wereld dan we denken, ook al gaat het op sommige punten niet goed. De auteur noemt zich dan ook een ‘possiblist’. Iemand die tussen de optimist en de realist inzit. Net als iedereen maakt ook de auteur zich zorgen over veel zaken in de wereld, zoals een wereldwijde pandemie, nieuwe financiële ineenstorting, Derde Wereldoorlog, klimaatverandering, extreme armoede en andere nog onbekende gevaren. Hij zegt niet we ons geen zorgen moeten maken, wel dat we ons over de juiste dingen zorgen moeten maken.
In zijn boek beschrijft de auteur in evenzovele hoofdstukken tien redenen waarom we een verkeerd beeld van de wereld hebben en waarom het met de wereld beter gaat dan de meeste mensen denken. Die misvattingen komen vooral door de manier waarop ons brein werkt. Onze instincten zorgden ervoor dat we duizenden jaren lang als ‘soort’ wisten te overleven, maar zorgen er nu voor dat we steeds opnieuw verkeerde inschattingen maken en verkeerde conclusies trekken.
De auteur beschrijft achtereenvolgens een groot aantal wereldtrends en misvattingen aan de hand van het kloofinstinct, negativiteitsinstinct, rechte-lijninstinct, angstinstinct, grootte-instinct, generalisatie-instinct, lotsinstinct, eenperspectiefinstinct, zondebokinstinct en urgentie-instinct. Hiermee krijg je als lezer een aantal denkgereedschappen aangereikt om beter te doorzien hoe de wereld werkelijk in elkaar steekt, zonder alle details te kennen.
Hans Rosling zag het als zijn missie om op basis van feiten het juiste beeld te laten zien. Zoals de wereld werkelijk is en waar die werkelijk naar toe gaat. Niet op basis van de stroom onheilstijdingen in de media maar gebaseerd op werkelijke cijfers. Keiharde data, data en nog eens data. Veelal van instanties als de Verenigde Naties (VN) en Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Liefst op een vermakelijke manier zodat zijn boodschap het beste overkomt. Wat mij betreft is de auteur daar meer dan goed in geslaagd. Het boek bevat tal van eyeopeners en de auteur dient de best wel complexe materie begrijpelijk en hapklare brokken op. Links en rechts voorzien van verklarende grafieken en bubblecharts.
Feitenkennis is een van de beste en belangrijkste boeken van de afgelopen jaren. Verplichte kost voor politici, bestuurders, beleidsmakers, professionals en ondernemers.
Over Sjors van Leeuwen
Sjors van Leeuwen (Indora Managementadvies) is adviseur, auteur en spreker op het gebied van klantgericht ondernemen, strategie en marketing. Door zijn ervaring is hij goed thuis in vele strategische vraagstukken en het toenemend belang van de ‘de klant’ als onderscheidende factor. Sjors schreef o.a. Wendbare strategie op één A4, Zorgmarketing in de praktijk en CRM in de praktijk.
