Bij het schrijven van dit lezenswaardige boek heeft de auteur zich laten inspireren door de Champions League van winnende teams: het Korps Commandotroepen.
Het boek is zeer agile geschreven. Ieder hoofdstuk eindigt met een samenvatting en een lijst met vragen die het team zichzelf kan stellen of een organisatieadviseur aan een team.
Het boek heeft iets weg van een militaire handleiding. In staccato beschrijft Göttgens waaraan een ‘team in optima forma' idealiter voldoet. Deze staat of valt bij de cultuur van een team. De auteur onderscheidt vier cultuurpijlers die belangrijke voorwaarden zijn voor high performance Teamability.
Ik lees dat het bouwen aan de juiste teamcultuur dé kernactiviteit is van een high performance team. Gelukkig is die cultuur maakbaar met gedeelde kernwaarden en een missiedoel. Killing voor het functioneren van een team is ‘egomania': de ik-cultuur. Het collectief is per definitie belangrijker dan het individu.
De essentie van high performance bestaat uit twee belangrijke componenten: onbaatzuchtig samenwerken en staan voor een gemeenschappelijk doel. Ieder teamlid dient zich thuis te voelen in het team, vertrouwd en gewaardeerd te voelen.
De schrijver besteedt ruim aandacht aan de context en de voorwaarden waarin een high performance team samenwerkt. De identificatie van ieder teamlid met het verwezenlijken van het einddoel, is van groot belang. Het besef dat de eigen capaciteiten worden ingezet ten gunste van een groter geheel. En dat groter geheel is onvoorspelbaar (volatile), onzeker (uncertain), complex (complex) en dubbelzinnig (ambigious). Men spreekt dan over VUCA-wereld. Commandoteams en hun succes zijn afhankelijk van actuele data. Fact finding is letterlijk van levensbelang omdat op basis van feiten operationele plannen worden gemaakt en uitgevoerd. High performance is dan ook een werkwoord in de optiek van de schrijver.
Psychologische veiligheid is voor teamvorming belangrijk om succesvol te zijn. Risico's worden alleen genomen als je kunt vertrouwen op de teamgenoten. Het gaat om eerlijkheid, een open houding en durven toegeven als je er naast zit. Een kwetsbare opstelling, feedback vragen en respectvol geven draagt bij aan teamontwikkeling.
De mannen die uiteindelijk door de zware selectie voor het Korps Commandotroepen heenkomen, hebben iets gemeenschappelijks: de mentaliteit om niet te ontsteken in negativiteit bij tegenslag. Het begrip ‘mentaliteit' staat niet op zich. Wilskracht, discipline en motivatie zijn daarvoor bepalend.
In een groen gearceerd blok beschrijft Göttgens hoe kandidaten tijdens een parcours verschillende oefeningen, waaronder 50 squats en push-ups, bij checkpoints moesten afleggen. Na afloop werd aan eenieder gevraagd of de opdrachten conform de instructies waren uitgevoerd. Één van de kandidaten, een teamleider, viel door de mand: hij had minder push-up en squats gedaan. Daarmee verloor hij het vertrouwen van de manschappen. Zijn integriteit smolt als sneeuw voor de zon.
De wapenspreuk van het Korps Commandotroepen is ‘Nunc aut Nunquam' en betekent ‘Nu of Nooit'. Na Teamability gelezen te hebben zou ik zo nog tien wapenspreuken kunnen bedenken voor het Korps en voor alle teams met ‘high performance' ambities.
Over Rob Govers
Rob Govers is Register Loopbaancoach (RL) I NOLOC Gecertificeerd Loopbaanprofessional I Gespecialiseerd in loopbaancoaching, duurzame inzetbaarheid, outplacement en re-integratie in het publieke domein en het openbaar bestuur.
